Dokument końcowy Synodu Biskupów o młodzieży

ROZDZIAŁ III. ODNOWIONY ZAPAŁ MISYJNY

Niektóre pilne wyzwania

144. Synodalność jest metodą, przez którą Kościół może stawić czoła starym i nowym wyzwaniom, będąc w stanie zebrać dary wszystkich swoich członków, począwszy od młodych i sprawić, by stały się one narzędziem dialogu. Dzięki pracy Synodu, w pierwszej części niniejszego dokumentu nakreśliliśmy pewne obszary, w których należy pilnie rozpocząć lub odnowić siłę Kościoła w realizacji misji, którą powierzył mu Chrystus, a którą tutaj staramy się podjąć w sposób bardziej konkretny.

Misja w internecie

145. Środowisko cyfrowe stanowi dla Kościoła wyzwanie na wielu płaszczyznach. Niezbędne jest zatem pogłębienie wiedzy o jego dynamice oraz jego zasięgu z punktu widzenia antropologicznego i etycznego. Wymaga ono, by w nim być i promować jego możliwości komunikacyjne w świetle przepowiadania chrześcijańskiego, ale także nasączenia Ewangelią jego kultur i dynamiki. Niektóre doświadczenia pod tym względem są już podejmowane i należy je wspierać, pogłębiać oraz dzielić się nimi. Priorytet, który wielu przypisuje obrazowi jako nośnikowi przekazu musi stawiać pytania co do sposobów przekazywania wiary w oparciu o słuchanie słowa Bożego i czytanie Pisma Świętego. Młodzi chrześcijanie, tubylcy w świecie cyfrowym, podobnie jak ich rówieśnicy, znajdują tutaj autentyczną misję, w którą niektórzy są już zaangażowani. Zresztą sami młodzi proszą, aby im towarzyszono w rozeznaniu co do dojrzałych sposobów życia w mocno dziś zdigitalizowanym środowisku, które pozwoliłoby nam wykorzystywać szanse, unikając zagrożeń.

146. Synod chciałby, żeby w Kościele ustanowiono na odpowiednich poziomach właściwe urzędy lub organy ds. kultury cyfrowej i ewangelizacji, które przy nieodzownym wkładzie ludzi młodych krzewiłyby działanie i refleksję kościelną w tym środowisku. Wśród ich funkcji, oprócz promowania wymiany i rozpowszechniania dobrych praktyk na poziomie osobistym i wspólnotowym oraz wypracowywania odpowiednich narzędzi edukacji cyfrowej i ewangelizacji, mogłyby również zarządzać systemami certyfikacji witryn katolickich, aby przeciwdziałać rozpowszechnianiu się fake news [fałszywych wiadomości] dotyczących Kościoła lub szukania sposobów przekonania władz publicznych do promowania coraz bardziej rygorystycznych polityk i narzędzi służących ochronie nieletnich w Internecie.

Migranci: obalić mury i budować mosty

147. Wśród migrantów jest wielu młodych. Powszechność Kościoła oferuje im doskonałe szanse, aby nawiązać dialog wspólnot, z których wyruszają z tymi, do których docierają, przyczyniając się do przezwyciężenia lęków i nieufności oraz umacniając więzi, który grozi zerwanie przez migracje. „Przyjmować, chronić, promować i integrować” - te cztery czasowniki, którymi papież Franciszek podsumowuje linie działania na rzecz imigrantów, są czasownikami synodalnymi.

Ich wprowadzanie w życie wymaga działania Kościoła na wszystkich szczeblach i angażuje wszystkich członków wspólnot chrześcijańskich. Migranci ze swej strony, otoczeni odpowiednią opieką mogą zaoferować przyjmującym ich wspólnotom bogactwa duchowe, duszpasterskie i misyjne. Szczególne znaczenie ma zaangażowanie kulturowe i polityczne, które należy rozwijać również poprzez odpowiednie struktury, w celu zwalczania rozprzestrzeniania się ksenofobii, rasizmu i odrzucenia imigrantów. Środki Kościoła katolickiego są istotnym elementem walki z handlem ludźmi, co wyraźnie widać w pracy wielu zakonnic. Rola Grupy Świętej Marty, która łączy odpowiedzialnych religijnych i sił porządkowych, ma kluczowe znaczenie i jest dobrą praktyką, która powinna być źródłem inspiracji. Nie zapominajmy o staraniach o zagwarantowanie rzeczywistego prawa do pozostania w swoim kraju osobom, które nie chciałby emigrować, ale są do tego zmuszone oraz o wsparciu dla wspólnot chrześcijańskich, którym migracja grozi zanikiem.

Kobiety w Kościele synodalnym

148. Kościół, który stara się żyć w stylu synodalnym, nie może pominąć refleksji nad kondycją i rolą kobiet na łonie Kościoła, a co za tym idzie, także w społeczeństwie. Młode dziewczęta i chłopcy domagają się tego stanowczo. Wypracowane refleksje domagają się wdrożenia poprzez dzieło odważnego nawrócenia kulturowego i zmiany codziennej praktyki duszpasterskiej. Szczególnym obszarem w tym względzie jest obecność kobiet w organach kościelnych na wszystkich szczeblach, także w funkcjach odpowiedzialności oraz udział kobiet w kościelnych procesach decyzyjnych przy jednoczesnym poszanowaniu roli posługi święceń. Chodzi o obowiązek sprawiedliwości, który znajduje inspirację zarówno w sposobie, w jaki Jezus odnosił się do mężczyzn i kobiet swoich czasów, jak i znaczeniu roli niektórych postaci kobiecych w Biblii, w historii zbawienia i w życiu Kościoła.

Seksualność: słowo jasne, wolne, autentyczne

149. W obecnej sytuacji kulturowej Kościół ma trudności w przekazywaniu piękna chrześcijańskiej wizji cielesności i seksualności, która wyłania się z Pisma Świętego, Tradycji i nauczania ostatnich papieży. Dlatego pilnie potrzebne jest poszukiwanie bardziej adekwatnych sposobów, które przekładałyby się konkretnie na wypracowanie odnowionych programów formacyjnych. Trzeba proponować młodym antropologię uczuciowości i seksualności, która potrafiłaby również nadać właściwą wartość czystości, ukazując z pedagogiczną mądrością jej najbardziej autentyczne znaczenie dla rozwoju osoby, we wszystkich stanach życia. Chodzi o nastawienie na empatyczne słuchanie, towarzyszenie i rozeznanie, zgodnie z duchem wskazanym przez najnowsze nauczanie Kościoła. Z tego powodu konieczne jest dbanie o formację działaczy duszpasterskich, którzy byliby wiarygodni, począwszy od dojrzałości swojego wymiaru uczuciowego i seksualnego.

150. Istnieją pytania dotyczące ciała, uczuciowości i seksualności, które wymagają głębszego opracowania antropologicznego, teologicznego i pastoralnego, a które należy przeprowadzić w najbardziej odpowiedni sposób i na najbardziej odpowiednich poziomach, od lokalnego do powszechnego. Pojawiają się wśród nich te odnoszące się w szczególności do różnicy i harmonii między tożsamością męską a żeńską oraz skłonności seksualnych. W związku z tym Synod potwierdza, że Bóg kocha każdego człowieka i podobnie czyni Kościół, ponawiając swoje zaangażowanie w zwalczanie wszelkiej dyskryminacji i przemocy na podstawie płciowości. Potwierdza również decydujące znaczenie antropologiczne różnicy i komplementarności między mężczyzną a kobietą oraz uważa za redukcyjne określanie tożsamości osób, wychodząc wyłącznie od ich „orientacji seksualnej” (KONGREGACJA NAUKI WIARY, List do biskupów Kościoła katolickiego o duszpasterstwie osób homoseksualnych, 1 października 1986 r., nr 16).

W wielu wspólnotach chrześcijańskich istnieją już procesy towarzyszenia w wierze osobom homoseksualnym: Synod zaleca wspieranie takich programów. W procesach tych pomaga się osobom w zrozumieniu ich historii [osobistej]; w swobodnym i odpowiedzialnym wypełnianiu swojego powołania chrzcielnego; rozpoznaniu chęci przynależenia i wniesienia swego wkładu w życie wspólnoty; rozpoznaniu najlepszych sposobów, aby to osiągnąć. W ten sposób pomagamy każdej młodej osobie, nikogo nie wykluczając w coraz pełniejszym włączaniu wymiaru seksualnego do swej osobowości, wzrastając w jakości relacji i zmierzając w kierunku daru z siebie.

Ekonomia, polityka, praca, wspólny dom

151. Kościół angażuje się w promowanie życia społecznego, gospodarczego i politycznego w duchu sprawiedliwości, solidarności i pokoju, tak jak tego stanowczo domagają się młodzi. Wymaga to odwagi, by stać się głosem tych, którzy nie mają głosu u światowych przywódców, piętnując korupcję, wojny, handel bronią, narkotykami i rabunkową eksploatację zasobów naturalnych, zachęcając do nawrócenia tych, którzy są za to odpowiedzialni. W perspektywie integralnej nie można tego oddzielić od starania o integrację osób najsłabszych, stwarzając procesy, które pozwolą im nie tylko znaleźć rozwiązanie swoich potrzeb, ale także na wniesienia swego wkładu w budowanie społeczeństwa.

152. Mając świadomość, że „praca stanowi podstawowy wymiar bytowania człowieka na ziemi” (Jan Paweł II, Laborem exercens, n. 4), a jej brak jest dla wielu ludzi młodych upokarzający, Synod zaleca Kościołom lokalnym sprzyjanie i wspieranie włączania młodych ludzi w świat pracy, w tym poprzez popieranie inicjatyw na rzecz przedsiębiorczości młodzieżowej. Doświadczenia w tym kierunku są szeroko rozpowszechnione w wielu Kościołach lokalnych i muszą być popierane i nasilane.