Matematyczka Pana Boga

Matematyka nie jest ekwiwalentem piękna – ona jest jego pierwowzorem. Łączy się w niej doświadczenie konieczności i wolności… Jak w tym powiedzeniu Michała Anioła, że rzeźbić jest bardzo łatwo, bo w kamieniu skryta już jest forma, której artysta poszukuje, wystarczy tylko odłupać to, co zbyteczne. Niekiedy przychodzi mi do głowy myśl, że matematyka jest jedyną dziedziną na ziemi, której nie dotknął grzech pierworodny – jest tak, jak powinno być (Michał Heller)

Te słowa naszego wybitnego uczonego kapłana wpisują się w kontekst biografii Marii Gaetany Agnesi (1718-1799), autorki pierwszej rozprawy o rachunku całkowym i różniczkowym, której fascynujące życie przedstawia w książce "Matematyczka Pana Boga" ojciec Wawrzyniec Maria Waszkiewicz. Bohaterka tej pozycji była osobą obdarzoną wybitnymi zdolnościami. Już jako młoda dziewczyna Maria Gaetana władała kilkoma językami.

Oprócz zdolności językowych Agnesi wykazuje zdolności matematyczne i filozoficzne. Zdobywa więc wiedzę naukową i mądrość życiową, co owocuje rozsławieniem jej w świecie nauki do tego stopnia, że papież Benedykt XIV w 1750 roku przekazał jej katedrę matematyki i filozofii naturalnej na słynnym Uniwersytecie w Bolonii. Była ona drugą kobietą-profesorem na tej renomowanej uczelni.

Najcenniejsze dzieło naukowe tej uczonej to Instituzioni analitiche ad uso della gioventu italiana (Zasady analizy [matematycznej] dla młodzieży włoskiej) z 1748, uważane za najlepszy wstęp analityczny do dzieł Leonharda Eulera. W pierwszym tomie zajmuje się analizą elementów skończonych, a w drugim tomie – analizą elementów nieskończonych.

W 1752 roku Maria Gaetana zrealizowała swoje marzenie o studiowaniu teologii (w szczególności Ojców Kościoła) i poświęciła się opiece nad chorymi, biednymi i bezdomnymi. W 1762 opracowała przegląd prac naukowych Josepha Louisa Lagrange’a.

Przez kilkanaście lat kierowała przytułkiem dla ubogich „Trivulzio” w Mediolanie, w którym zmarła.

Trzy rzeczy odegrały w jej duchowym życiu najistotniejszą rolę: gorliwość w nauczaniu, nabożeństwo do Męki Pańskiej i ufność pokładana w Bożej Opatrzności.

Jej piękna dusza wzrasta w cichym rozmyślaniu i na głębokiej modlitwie. „Każdy człowiek musi działać dla jakiegoś celu, chrześcijanin dla Bożej chwały”, powie kiedyś, tłumacząc to ludziom, którym chciwość i ambicja bardziej aniżeli niewiara przesłoniły zdrowe rozumowanie...

*

Powyższy fragment pochodzi z książki "Matematyczka Pana Boga. Maria Gaetana Agnesi, czyli Piekna Dusza". Autor: o. Wawrzyniec Waszkiewicz Wydawnictwo AA