Po co księdzu filozofia

Marcin Wójcik: Biskup Andrzej Dziuba na obronie Księdza doktoratu w Krakowie powie­dział, że zakochał się Ksiądz w Tischnerze. To wielki komple­ment z ust recenzenta.

Ks. Piotr Karpiński: – Ksiądz profesor Edward Staniek przyznał kiedyś, że przyjaźni się z Ojcami Kościoła z pierwszych wieków chrześcijaństwa. Ja zaprzyjaźni­łem się z ks. Józefem Tischnerem poprzez jego teksty. Głównie dzię­ki lekturze „Tygodnika Powszech­nego”, gdzie publikował. Pomógł mi wiele razy w trudnych sytu­acjach. Zawsze, kiedy sięgałem po jakiś jego tekst, czułem ulgę – tak, jak po rozmowie z przyja­cielem. Wystarczyło kilka zdań Tischnera, żeby znaleźć się w lep­szym świecie. W żywiole prawdy.

Kiedy po raz pierwszy spotkał Ksiądz Tischnera?

– Nigdy nie miałem okazji słuchać go na żywo, choć przez kilka lat, od 1996 roku, mieszka­łem w Krakowie. Kiedy kończyłem studia na Akademii Ekonomicznej, on już umierał. Coś tam się o nim mówiło w Krakowie, był znany. Ale swoje wykłady już zakończył z powodu choroby. Pamiętam moje pierwsze kłopoty z Tischnerem – po prostu czytając go, nic nie rozu­miałem. Przełom nastąpił po lek­turze „Myślenia według wartości”. Zakochałem się wówczas w filozofii współczesnej.

Tekstami źródłowymi Księdza doktoratu były kazania Tisch­nera. Z jakiego okresu pochodzą i do kogo były skierowane?

– Przekrój jest spory. Mamy kazania wygłoszone w kościele św. Anny w Krakowie, u śś. Piotra i Pawła przy ul. Grodzkiej, a także w rodzinnej Łopusznej czy na Tur­baczu. Tischner potrafił przema­wiać do każdego. Bez problemu potrafił znaleźć nić porozumienia z inteligentem i prostym góralem. Mówił do rzeczy, ale jeszcze bar­dziej do ludzi. A dokładniej – mó­wił z ludźmi. To wielka sztuka.

Nie przeszkadzało Księdzu, że niektóre kazania napisane są po góralsku? Góralszczyzna może zmierzić, zupełnie tak samo, jak folklor łowicki.

– W szkole teatralnej czy na re­toryce, którą ukończyłem na Uni­wersytecie Jagiellońskim, uczy się gwary góralskiej nie dlatego, że w przyszłości ktoś będzie mu­siał zagrać górala czy powiedzieć coś po góral­sku. Uczy się dlatego, że gwara góralska jest mową pier­wotną. To swo­iste obcowanie z czymś archetypicznym. Dostrzegł to również Tischner. Jemu było łatwiej, bo był góralem z krwi i kości. Nie epato­wał tanim folklorem. On poprzez góralszczyznę docierał do źródeł człowieka.