Kościół dżungli

Gdy nie ma księży

Jak więc sobie radzą? – Celebrację sakramentu małżeństwa prowadzą świeccy, bo nie ma innej możliwości. Ochrzczony przyjmuje I Komunię św. bez spowiedzi, a często zaraz potem sakrament małżeństwa – opowiada misjonarka. Mieszkańcy dżungli bardzo rzadko uczestniczą we Mszy św., bo księża nieczęsto docierają do wiosek. Znają głównie nabożeństwo słowa Bożego. To skutek tego, że wielu Indian ochrzcili misjonarze, którzy nie zostawali w wioskach, ponieważ szli ewangelizować kolejne tereny i nigdy do tamtych wspólnot już nie wrócili. Brak kapłanów i ogromne odległości powodują, że do wielu wiosek ksiądz dociera raz na kilka lat. – Misjonarze słabo też znają kulturę amazońską, wierzenia Indian, a to jest przeszkodą we wprowadzaniu dobrze rozumianej inkulturacji – mówi ks. Paweł Sprusiński. Teren Amazonii odpowiada powierzchni Europy. Szacuje się, że obecnie 70–80 proc. istniejących tam wspólnot nie ma dostępu do Mszy św.

– Eucharystia buduje Kościół, a Kościół żyje dzięki Eucharystii, ale to nie jest wina Indian, że nie przyjmują na co dzień tego sakramentu – mówi Dominika Szkatuła. Synod o Amazonii będzie musiał znaleźć rozwiązanie w sytuacji dramatycznego wyboru między rezygnacją z karmienia ludzi Eucharystią i zapewnienia im dostępu do innych sakramentów a rezygnacją z celibatu. – Na tym terenie nie można liczyć na to, że księża będą pojawić się jak grzyby po deszczu. Przez nasze seminarium przewinęły się setki chłopców, a wyświęcono zaledwie dwóch – mówi misjonarka. Bycie księdzem nie jest postrzegane jako coś wartościowego, a celibat jest pojęciem niezrozumiałym. Prefekt Kongregacji ds. Duchowieństwa kard. Beniamino Stella przyznał, że temat święcenia „wypróbowanych” mężczyzn świeckich (viri probati) zostanie podjęty na synodzie. A Indianie oczekują, że Kościół będzie po prostu towarzyszył im na co dzień, uczestniczył w obronie ich praw, kultury, tożsamości.

– Jestem przekonany, że Kościół w Amazonii potrzebuje nowych dróg i właśnie temat nowych rozwiązań, które się przed nami otwierają, będzie najważniejszy – podkreśla kard. Claudio Hummes. Ten 80-letni brazylijski hierarcha odpowiada za Kościelną Sieć Panamazońską – w ramach przygotowań do synodu odwiedził tysiące lokalnych wspólnot.

Kwestia viri probati nie jest priorytetem synodu. Ważne jest podjęcie takich rozwiązań, które pozwolą uratować nie tylko ludność Amazonii, ale całą planetę. Papież Franciszek przypomina, że ludy Amazonii uczą nas, iż ziemia to dar Boga, przestrzeń święta, a nie tylko jedno z dóbr gospodarki, które w imię obecnej polityki rynkowej można grabić, naiwnie wierząc w nieograniczoność zasobów.