Wychowawca ludzi wolnych

Ojciec Franciszek był nie tylko człowiekiem wolnym wolnością, którą dawała mu wiara, ale taką przestrzeń stwarzał wokół siebie. − Kiedy się z nim przebywało, człowiek przestawał się bać. Czasy były trudne, bo lata 60 i 70. XX wieku to komuna w rozkwicie. Wówczas rodził się Ruch Światło−Życie, który miał wychowywać ludzi do wolności. Ksiądz Franciszek mówił nie tylko o Bogu żywym, obecnym w naszym życiu, ale i o konsekwencjach wypływających z faktu bycia dzieckiem Bożym. Jedną z nich była wolność, której żaden system nie był w stanie nas pozbawić – mówi Grażyna Wilczyńska z Instytutu Niepokalanej Matki Kościoła, współpracownica ks. Blachnickiego, autorka publikacji „Wychowawca wolnych ludzi”, przybliżającej postać założyciela Ruchu Światło-Życie.

Klamra wolności

Pomysł na stworzenie książki dojrzewał w pani Grażynie od dawna. Skrystalizował się jednak dopiero, gdy w 2017 roku - z okazji 30. rocznicy śmierci ks. Blachnickiego - przygotowywano w Sejmie poświęconą mu wystawę, odbyło się także sympozjum przypominające tę niezwykłą postać. - To wtedy wraz Robertem Derewendą, dyrektorem Instytutu ks. Franciszka Blachnickiego przekopywaliśmy Archiwum Główne Ruchu Światło-Życie, które mieści się w Lublinie. Przeglądaliśmy setki zdjęć pokazujących zarówno ojca, jak i dzieła, które prowadził. Część z materiałów znalazła się na wystawie w Sejmie, ale do pokazania było dużo więcej. Wtedy zrodził się tytuł książki - wydawał się klamrą spinającą postać ks. Blachnickiego. Zaczęłam więc pracę nad selekcją materiałów, tekstów i fotografii, by pokazać ojca nie tylko oazowiczom, ale też szerszemu gronu ludzi - mówi G. Wilczyńska.

Publikacja jest zarysem biografii ks. Franciszka, prezentacją jego myśli i nauczania oraz bogatym zbiorem fotografii. Część materiałów nie była dotąd nigdzie publikowana. - Bardzo chciałam, by od strony graficznej książką zajmowała się pani Ewa Jakubowska-Gordon, z którą już wcześniej współpracowałam, a która jest wziętym grafikiem. Modliłam się w tej intencji, zanim zwróciłam się do niej z prośbą o współpracę. Ku mojej radości pani Ewa się zgodziła. To, co możemy oglądać, to efekt jej pracy - podkreśla autorka.

Wyjątkowe pokolenie

Książkę zaplanowano w taki sposób, że po prawej stronie znajdują się słowa ojca Blachnickiego, ujęte w ramkę i podpisane, a po lewej zostało umieszczone słowo wiążące. Układ chronologiczno-historyczny pozwala prześledzić życie tego niezwykłego człowieka i poznać jego dzieła i myśli. − Franciszek Blachnicki, urodzony w 1921 roku, należał do wyjątkowego pokolenia. Byli to pierwsi od ponad 100 lat Polacy dorastający w państwie polskim. Na Górnym Śląsku, gdzie się urodził, było to pierwsze pokolenie, które chodziło do polskiej szkoły – mówi R. Derewenda.

Spokojną młodość Franciszka przerwała wojna. Zaangażowanie w walkę z Niemcami i konspirację skończyło się aresztowaniem, obozem koncentracyjnym i skazaniem na karę śmierci. Gdy oczekiwał na jej wykonanie, miało miejsce najważniejsze wydarzenie w jego życiu. Pisał o nim: „Nastąpiło 17 czerwca 1942 roku, w 21. roku mego życia. Jest to data przełomowa. Wszystko, co było przedtem, prowadziło do tego momentu. Wszystko, co nastąpiło potem i trwa do dziś, i będzie trwać aż do śmierci, jest konsekwencją, trwaniem i rozwinięciem tego, co się dokonało. (…) Siedząc na krzesełku w kątku w swej celi i czytając książkę, przy jednym zdaniu przeżyłem coś takiego, jakby w mej duszy ktoś przekręcił kontakt elektryczny tak, iż zalało ją światło. Światło to od razu rozpoznałem i nazwałem po imieniu, powstałem i zacząłem chodzić, powtarzając w duszy »wierzę, wierzę«. To światło od tej chwili nie przestało ani na moment świecić w mej duszy, nie przestało ani na chwilę mną kierować, zwracając moje życie ku Bogu”.

Nie wiadomo, dlaczego kara śmierci nie została wykonana. Zwolniony z więzienia Franciszek postanowił zostać księdzem.