Ustawa o "leczeniu" - nic wspólnego z leczeniem

Komu przysługuje in vitro?

O ile w wielu dotychczasowych projektach ustaw bioetycznych, np. w projekcie Jarosława Gowina czy Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, dostęp do procedury in vitro był ograniczony dla tych par, które przez co najmniej rok bez skutku próbowały wyleczyć się z niepłodności, to obecny projekt takiego warunku nie stawia. Co prawda w ministerialnym uzasadnieniu projektowanej ustawy jest podana wspomniana definicja niepłodności, nie widnieje ona jednak w samym tekście ustawy. Być może jest to przeoczenie, a być może celowy zabieg mający zapewnić jeszcze większą klientelę tej nadzwyczaj lukratywnej dla prywatnych podmiotów działalności.

Projekt ustawy przewiduje możliwość korzystania z in vitro zarówno małżeństw lub osób pozostających w pożyciu, jak i osób nie żyjących w żadnych związkach. Tak więc do zabiegu in vitro będzie mogła zgłosić się zarówno para jak i kobieta samotna. Nie zostały też ustanowione żadne ograniczenia wiekowe. Podobnie rzecz ma się z dawcami komórek rozrodczych. (Warto przypomnieć, jak ściśle określone są procedury - i słusznie - adopcji dziecka. Badane są warunki materialne, kondycja psychiczna i zdrowotna rodziców adopcyjnych, przechodzą oni wielomiesięczny kurs. W wypadku procedury in vitro ustawodawcy nie interesuje kto będzie wychowywał dziecko i jakie ma intencje).

Dawcą komórek rozrodczych może być zarówno partner jak i inny dowolny dawca. A przekazywane mogą być nie tylko komórki rozrodcze, ale i zarodki. Jedynym warunkiem korzystania przez kobietę żyjącą w małżeństwie z komórek rozrodczych innego dawcy jest pisemna zgoda na to jej męża, jak i oczywiście jej samej. Dawca - jeśli nie pozostaje w związku małżeńskim lub w pożyciu z biorcą - pozostanie na zawsze anonimowy. Ani osoba korzystająca z jego komórek rozrodczych, ani jego przyszłe biologiczne dziecko nie będzie mieć prawa poznać jego tożsamości. A kiedy będzie pełnoletnie i będzie to niezbędne, to wyłącznie z przyczyn medycznych będzie mogło poznać najwyżej stan zdrowia swego biologicznego ojca w momencie kiedy przekazywał on do banku komórki rozrodcze.

Projekt ustawy przewiduje, że dawcą może być także osoba "niezdolna do świadomego wyrażenia zgody". Wówczas wymagane jest uzyskane pozwolenia sądu opiekuńczego. Ciekawe jak ma się odbywać owo pobranie komórek rozrodczych w przypadku jeśli sąd wyrazi zgodę, a dana osoba nie będzie miała takiej woli. Ale jest to tylko element szerszego "horroru" przed jakimi chcą nas postawić autorzy tego projektu.

Ustawa ta - jeśli wejdzie w życie - powodować będzie olbrzymie i trudne dziś do wyobrażenia problemy natury nie tylko etycznej, kulturowej, ale i prawnej. Bowiem powstanie cała kategoria ludzi o niepełnej tożsamości, którzy nigdy nie będą mieli prawa się dowiedzieć kto jest ich naturalnym ojcem. Oznaczać to będzie naruszenie prawa dziecka do tożsamości, gwarantowanego w różnych aktach prawnych.