Via Dolorosa

9. Jezus upada pod krzyżem po raz trzeci
Stację zaznacza kolumna wmurowana koło wejścia do klasztoru koptyjskiego. Umieszczona za absydą bazyliki Grobu Bożego oznacza miejsce trzeciego upadku Jezusa. Obok wznosi się rosyjskie Hospicjum Aleksandra, w którym zachował się próg bramy uznawanej za pozostałości muru, który w czasach Jezusa zamykał Jerozolimę od tej strony. Miejsca ukrzyżowania nadal jeszcze nie widać, gdyż zasłaniają je rozmaite budowle, ale znajduje się ono w odległości około 50 metrów w linii prostej. Dalsze stacje Drogi Krzyżowej umiejscowione są na terenie Bazyliki.

10-10. Jezus z szat obnażony i przybity do krzyża
Obydwie stacje znajdują się po prawej stronie kaplicy Kalwarii. Jest to pomieszczenie o wymiarach 11.5m na 9.2m i położone ok. 5 metrów powyżej posadzki bazyliki. Wchodzi się tu po stromych schodach. Całość podzielona jest dwoma filarami na dwie kaplice. Prawa należy do łacinników, a lewa do Greków. Ściany prawej pokryte są marmurem. Mozaika sklepienia przedstawia Zbawiciela, a mozaiki na ścianie głównej przybicie Jezusa do krzyża oraz niewiasty i św. Jana kontemplujących ból Ukrzyżowanego. Mozaika na ścianie bocznej pokazuje ofiarę Izaaka. Ołtarz wykonany jest z posrebrzanego brązu. Na sześciu tablicach przedstawione są sceny Męki malowane na płótnie. Na świecznikach z brązu przedstawione są różne sceny Drogi Krzyżowej. Pod ołtarzem znajduje się zagłębienie, o którym pradawna tradycja mówi, że właśnie tam został wbity krzyż Chrystusa. Dwie płytki po obu stronach ołtarza znaczą miejsca, gdzie stały krzyże złoczyńców powieszonych wraz z Jezusem. Blisko ołtarza pokazywana jest szczelina skalna, tradycja uznaje, że powstała w chwili śmierci Jezusa, gdy "ziemia zadrżała i skały zaczęły pękać" .

12-13. Jezus umiera i zdjęcie z krzyża
Niedaleko Golgoty stoi ołtarz poświęcony Matce Boskiej Bolesnej. Tu, według tradycji, ciało Jezusa po zdjęciu z krzyża oddano Maryi w ramiona. W gablocie obok jest figura Matki Boskiej Bolesnej oraz wota (m.in. ryngraf gen. W. Sikorskiego i żołnierzy polskich). Ołtarz ten stanowi własność franciszkanów, którzy odprawiają tu codziennie Msze św. Podstawę tego ołtarza stanowi ozdobna krata z emblematami męki i słowami Jezusa na krzyżu.

14. Jezus złożony do grobu
Kaplica Grobu znajduję się w centrum Rotundy bazyliki i ma kształt prostokąta o długości 8.3m, szerokości 5.9m i wysokości 5.9m. Zabudowana jest wysoką rotundą zwaną Anastasis, co po grecku oznacza "zmartwychwstanie". Całość podzielona jest na przedsionek czyli Kaplicę Anioła oraz właściwy Grób. W przedsionku na cokole pod płytą jest fragment kamienia, którym zamknięty był Grób. Z kaplicy tej ciasne wejście o wysokości zaledwie 1.3m prowadzące do komory grobowej. Grób właściwy to małe pomieszczenie o wymiarach 2,07 m na 1,93 m. Obecnie w tym miejscu jest marmurowa płyta, nad którą widnieje ikona Zmartwychwstania Pana Jezusa. Na ścianie północnej jest ikona Matki Bożej. Ma opuszczone powieki, Jej dłonie pokrywa srebrna blacha, lewą przyciska do siebie cyborium. Ikonę można delikatnie uchylić, by zobaczyć za nią fragment surowej skały grobowej, która bez zmian i ornamentów dotrwała do współczesności.

Bazylika Grobu Pańskiego w obecnym kształcie wznosi się od prawie tysiąca lat. Przeszła wprawdzie kilka renowacji, ale wymaga gruntownego remontu. Mimo wszystko jednak, nawet jeśli świątyni brak podniosłego nastroju, to przynajmniej zdecydowana większość archeologów nie podważa twierdzeń, że stoi ona na prawdziwym miejscu ukrzyżowania, pogrzebania i zmartwychwstania Chrystusa. Podobnie nikt nie podważa prawdziwości istnienia w tym miejscu historycznej Via Dolorosa. Pozostała autentyczną, nawet jeśli w ciągu wieków jej szerokość ulegała nieznacznym przesunięciom. A dla ciekawości dodam tylko, że do renowacji nawierzchni Drogi Krzyżowej (Drogi Smutku) zachowano kostkę brukową z czasów Heroda i włączono ją do nowego chodnika.