Pochwała ubóstwa

JS: To jest bardzo trudne. Ciągle panuje tu napięcie. Pierwotnie kapucyni w ogóle nie prowadzili duszpasterstwa, nawet nie spowiadali świeckich. Dopiero posługa chorym w trakcie epidemii, otworzyła braci na duszpasterstwo. Mamy dziś tyle zadań apostolskich, że utrzymanie charakteru kontemplacyjnego jest bardzo trudne. Jednak, jakby na przekór temu, coraz więcej dokumentów zakonu podkreśla wagę powrotu do tradycji modlitwy myślnej. Kapucyn powinienem poświęcać na taką modlitwę codziennie przynajmniej godzinę. Każdego dnia wieczorem zadaję sobie pytanie, czy miałem tę godzinę czy nie? Jeżeli nie, to staram się to naprawić. Ja ten czas muszę mieć, to jest „mój bezpiecznik”, moja przestrzeń bycia przed Bogiem, która ułatwia mi bycie we wspólnocie. Oczywiście, oprócz tego, odmawiamy brewiarz oraz spotykamy się na wspólnych modlitwach. W naszym zakonie jest też grupa braci, która żyje w pustelni. Poprosili kapitułę i przełożonego prowincjalnego i otrzymali zgodę na życie w domu pustelniczym. Ten dom mieści się w diecezji tarnowskiej. Bracia żyją tam według reguły dla pustelni. Jeden posługuje ludziom w okolicy, a dwóch mieszka wewnątrz klasztoru, prowadząc życie kontemplacyjne. Oczywiście nie mają tam dostępu do mass mediów.

DK: Dawniej nieliczni zakonnicy prowadzili działalność kaznodziejską, niektórzy tylko mieli pozwolenie na spowiadanie.

JS: Na początku istnienia naszego zakonu, w ogóle nie podejmowano pracy duszpasterskiej. Tymczasem dziś w Polsce większość naszych form obecności to posługa w parafiach.

DK: Można więc powiedzieć, że świat wymógł na was zmianę w podejściu do Reguły.

JS: Wielu braci jest otwartych na potrzebę duszpasterską. Gdyby porównać nas z zakonnikami, na przykład, w Brazylii, to zobaczymy, że różnice są naprawdę wielkie. Tam wspólnoty są rozproszone po slumsach różnych miast. Sposób życia kapucynów zależy od specyfiki lokalnego Kościoła. Bardzo często biskup prosi nas o podjęcie określonych zadań. Na przykład jeden z biskupów w Austrii powiedział, że chciałby, aby nasz klasztor w jego diecezji był centrum spowiedzi. Ciągle jednak staramy się pamiętać o tych dwóch zasadniczych elementach tożsamości kapucyna: ubóstwie i modlitwie. Ja oraz moja wspólnota ciągle potrzebujemy nawrócenia.

DK: Chciałabym jeszcze raz powrócić do Waszych świadectw: „I bardzo się radowali, mogąc przebywać w opuszczonych kościołach, w jaskiniach, przytułkach czy innych miejscach ubogich i odpowiadających ich ubóstwu, i tak bardzo [byli] pielgrzymami, że nic innego nie posiadali na ziemi, jak tylko te łachmany, które nosili na sobie”. W innym miejscu kronikarz pisze: „Ich celki i miejsca zamieszkania były z wikliny i lepiszcza, wąskie i niziutkie. I wydawało im się to największą łaską Bożą, mieć taką celkę dla odosobnienia, jaka by ona nie była. Co więcej, jeśli któraś została zrobiona tak, że nie było widoczne w niej to skrajne ubóstwo, jakiego wszyscy pragnęli, burzyli ją od razu, pałając wielką gorliwością, by podczas budowy nie przekroczyć pragnień św. Franciszka co do ubóstwa”, zaraz potem dodaje: „W naszym miejscu w Foligno, gdzie bracia od nowa zaczęli budować, mieszkali ci biedaczkowie w jakimś szałasie i kiedy w nocy chcieli wyciągnąć nogi, wpadały im one do kałuży, kiedy na zewnątrz padało. W tym szałasie odprawiali Msze św., odmawiali brewiarz i swoje modlitwy. Nie pili wina i nie spożywali ciepłych posiłków, ale zwykle tylko surowe jarzyny; czasami przygotowywali w garncu trochę polewki chlebowej”. Mam poczucie, że te wszystkie zmiany, które zaszły w Waszym sposobie życia są nieuchronne. Taka jest chyba specyfika rozwoju każdej wspólnoty. Zawsze jest to napięcie pomiędzy pewną, idealistyczną wizją życia, a wymogami, które stawia świat, no i Kościół.

ŁK:...i biskupi, papieże. Sporo mieliście problemów z zatwierdzeniem Waszych Konstytucji. Udało Wam się jednak przetrwać i uniknąć wchłonięcia przez franciszkanów.