Na stos! - św. Joanna D'Arc

Od Joanny do Faustyny

Etienne jest najprawdopodobniej jednym z niewielu żyjących jeszcze pasjonatów Joanny. I, co najciekawsze, nie jest to tylko nabożeństwo bogoojczyźniane. – Miałem 14 lat, kiedy rozwiedli się moi rodzice – mówi emerytowany inżynier. Stoimy w centrum Rouen, przy kościele św. Joanny d’Arc, wybudowanym w miejscu, gdzie spalono dziewicę. – To był dla mnie straszny okres: odczuwałem rozdarcie i bunt. Wtedy trafiłem na sztukę o Joannie d’Arc.

Podobnie jak kult innych, bliższych naszej epoce świętych. – Kilkanaście lat temu mieliśmy z żoną wypadek samochodowy. Ona zginęła. Ja znalazłem się w szpitalu, miałem dużo czasu na czytanie. W jednej z gazet trafiłem na zdjęcie obrazu, którego nigdy wcześniej nie widziałem – Jezusa Miłosiernego. Dotarłem do „Dzienniczka” św. Faustyny i zacząłem pytać samego siebie: dlaczego wcześniej o tym nie słyszałem – opowiada Etienne. To dzięki jego staraniom w małym wiejskim kościele w pobliżu Gournay zawisnął wizerunek Jezusa według wizji siostry Faustyny. Nie ukrywa, że Joanna d’Arc, choć to święta z zupełnie innej „bajki”, była pierwszym etapem jego duchowych poszukiwań, w których dotarł także do Faustyny.

Tuż obok kościoła św. Joanny d’Arc znajduje się muzeum patronki Francji. Ulica na jej cześć, liczne pamiątki w okolicznych kramikach wskazywałyby raczej na jej nieustanną popularność. Podobnie jak odbywający się w ostatni weekend maja festiwal na jej cześć. Większość tych imprez ma jednak przede wszystkim charakter turystyczny i rozrywkowy, co tylko dodaje uroku i tak pięknemu miastu. Nie ma jednak kolejek do wieży, w której Joanna była więziona, torturowana i przesłuchiwana.

Świętość czy polityka?

Proces, jaki wytoczono nastoletniej dziewczynie, formalnie dotyczył herezji, w rzeczywistości jednak miał charakter polityczny. W 1429 roku niemal cała północna i częściowo południowa Francja znajdowała się pod kontrolą Anglików i sprzymierzonych z nimi Burgundczyków. Karol VII był właściwie prawowitym następcą tronu po niezdolnym do rządzenia z powodu szaleństwa ojcu, Karolu VI. Anglikom do szczęścia brakowało m.in. zdobycia Orleanu, który pozostawał jedynym dużym miastem na północy pod kontrolą Francuzów wiernych królowi. Joanna, jak zeznała podczas procesu, już w wieku 12 lat, usłyszała pierwsze głosy, które miały pochodzić od św. Michała Archanioła, św. Katarzyny i św. Małgorzaty.

Zdarzenia miały miejsce w pobliżu domu rodzinnego Joanny i kościoła parafialnego w Domrémy. Głosy, twierdziła dziewczyna, były jednoznaczne: Bóg domaga się ustąpienia Anglików z ziem francuskich i koronowania Karola VII na króla Francji. Po wielu trudnościach młodej dziewczynie udaje się przekazać osobiście te rewelacje samemu zainteresowanemu. Już wtedy zaczęła ubierać się w męskie stroje, co potem stanie się jednym z przedmiotów oskarżenia. Karol VII był ponoć pod ogromnym wrażeniem dziewczyny i jej waleczności. Joanna domagała się od króla, by mimo druzgocących porażek i powszechnej rezygnacji, nie zaprzestał odpierania Anglików.

Zażądała również pozwolenia na uczestnictwo w wyprawie, której celem było wyzwolenie Orleanu. W każdym razie jej siła przekonywania musiała być ogromna, skoro król zgodził się jej powierzyć dowodzenie. Tutaj akurat istnieją różne wersje: niektórzy przypisują Joannie raczej moralne przywództwo i zagrzewanie do walki niż rzeczywiste dowodzenie działaniami zbrojnymi. Faktem natomiast jest, że to jej determinacja doprowadziła do zdobycia Orleanu. Udało się jej też dotrzeć z Karolem do Reims, gdzie doszło do koronacji (zgodnie z tradycją). Ale już w Compiègne Joanna została schwytana. Ani jej rodzina nie miała pieniędzy na wykup, ani, o dziwo, sam Karol nie zabiegał o jej uwolnienie.