Co ulica robi z dzieci? Korespondencja z Zambii

Co „ulica” robi z dzieci…

Ulica jest rozwiązaniem ich problemów „na teraz”; pozwala zapełnić pustkę w brzuchu i daje pewne poczucie przynależności, niezależności i niczym nieograniczonej wolności. Niestety, „na ulicy” jutro nie istnieje. Tym, co się liczy jest: „tu” i „teraz”. Dzieci nie mają świadomości tego, co „ulica” z nimi zrobi; „Ulica” jest rzeczywistością nędznej teraźniejszości bez przyszłości. Jak już znajdziesz się na ulicy, szybko uczysz się, że aby przetrwać, trzeba się dostosować; trzeba być jak inni, z którymi teraz jesteś. Szybko uczysz się, że większość ludzi, z którymi się spotykasz: zwykli przechodnie, policja, służby socjalne, inne dzieciaki po prostu cię nienawidzą, pogardzają tobą, chcą cię wykorzystać, lub w ogóle cię nie dostrzegają, nawet gdy leżysz chory na chodniku (zakładają, że śpisz, albo że się „naćpałeś”). Jakoś nie przyjdzie im do głowy, że jesteś tylko zagubionym w życiu dzieckiem! Szybko zdajesz sobie sprawę, że jesteś zdany na siebie, że jedyni, na których możesz czasami liczyć, to inni chłopcy, w podobnej do twojej sytuacji. Zbyt często przychodzi mi spotykać się z dziećmi, które nawet nie wiedzą, że mogą mieć nadzieję! Dzieci, które są przekonane, że na nic lepszego nie zasługują.

Dzieci, które „ćpają” do nieprzytomności w desperackiej próbie zapomnienia o brutalnej nędzy swego istnienia; w próbie, która i tak zawsze kończy się fiaskiem, bo w momencie, gdy ockną się z narkotycznego letargu, uświadamiają sobie, że nic się nie zmieniło. Przynajmniej nie na lepsze.



Zdążyć na czas

Dopóki ludzie będą zmuszeni do życia w skrajnej nędzy, dopóty niektóre z dzieci będą zmuszone do ucieczki na ulicę w poszukiwaniu lepszego życia! Tego niestety nie możemy zmienić. Dlatego właśnie na miejsce każdego dziecka, które udało nam się „uratować” z ulicy, już w następnym tygodniu pojawia się kolejne. I nasza praca zaczyna się od nowa. Cała sztuka polega na tym, aby dotrzeć do dziecka, zanim jest za późno. Dlatego tak wiele czasu spędzam na ulicy, przebywając z chłopakami, aby zdobyć ich zaufanie i w rezultacie uratować życie. Mówię tu o dzieciach, które generalnie nie ufają dorosłym, bo dorośli, których znali albo nie potrafili (lub nie mogli) się o nich zatroszczyć, albo ich wykorzystują w taki, czy inny sposób.

Z doświadczenia tych kilku lat pracy z „dziećmi ulicy” wiem, że w tym „stylu życia”, po upływie pewnego okresu czasu (różnego dla różnych osób) i po doświadczeniu tego wszystkiego, co taki styl życia ze sobą niesie (dzieci ulicy narażone są każdego dnia na wszelkiego rodzaju wykorzystanie: od werbalnego, poprzez fizyczne, do seksualnego), dzieci osiągają taki punkt, po przekroczeniu którego, powrót do w miarę stabilnego życia jest bardzo utrudniony, o ile w ogóle możliwy. Trauma, której doświadczyli, jest zbyt wielka. Po osiągnięciu tego punktu „bez powrotu”, zostają na ulicy do końca życia, które już na zawsze pozostanie dla nich niekończącym się łańcuchem wykluczenia, samotności, odrzucenia, zapomnienia i cierpienia.

Gdy po pewnym czasie znajomości na ulicy, któryś z chłopaków przychodzi i mówi mi, że teraz on chciałby zmienić swoje życie i skończyć z ulicą, to dla mnie jest znak, że on odzyskał nadzieję, że płomyk nadziei w to, że być może, coś się zmieni na lepsze, zapłonął w nim na nowo. W tym samym czasie jest to OGROMNY kredyt zaufania, którym mnie obdarzył.

Zawsze modlę się, abym tej nadziei nie zawiódł. Niestety, jedyną rzeczą jaką mam do zaoferowania, jest tylko moja obecność i przyjaźń. Dlatego też ośrodek, do którego, tu w Lusace, przyjmujemy chłopaków nazywa się: Home of Hope; „Dom Nadziei”. Obecnie przebywa w nim 25 chłopaków.