Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny

Od pierwszej chwili święta

Ks. Grzegorz Kucza

8 grudnia 1854 roku papież Pius IX bullą dogmatyczną „Ineffabilis Deus” ogłosił uroczyście dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny. Uczynił to na podstawie aktualnej wiary i nauczania Kościoła oraz jednomyślnej i powszechnej zgody wiernych i pasterzy.

Wolna od grzechu

W historii dogmatu maryjnego doktryna o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny rozwijała się w ramach Kościoła z pewnymi oporami. Taką sytuację można zrozumieć, jeśli weźmie się pod uwagę fakt, iż dogmat ten mówił o wyjątkowości w odkupieniu Maryi przez dzieło Jezusa Chrystusa. Maryja nie tylko była wolna od dziedzicznego grzechu pierworodnego, ale również od wszelkiego grzechu osobistego, była zbawiona i święta od samego momentu poczęcia. Inaczej mówiąc, w żadnym momencie grzech nie miał nad nią najmniejszego panowania. Zło nie znalazło miejsca w Maryi, choć było obecne wokół Niej i zmuszało ją do dokonywania wyborów.

Pełna łaski

W odróżnieniu od chrześcijan Zachodu, którzy wyrażają Niepokalane Poczęcie w formie negatywnej (brak grzechu pierworodnego), chrześcijanie Wschodu wyrażają je w formie pozytywnej, podkreślając, że Maryja cała święta i wolna od wszelkiej zmazy grzechowej, jest jakby utworzona przez Ducha Świętego i ukształtowana jako „nowe stworzenie”.

Niepokalane Poczęcie Maryi nie jest sprzeczne z powszechnością odkupienia, nie stanowi wyjątku, który by pomniejszał wartość zbawczego aktu Jezusa na Kalwarii, lecz wprost przeciwnie - ukazuje jego pełnię. W roku 1447 papież Sykstus IV zatwierdził oficjalnie święto i mszę, która zawierała potwierdzenie tego przywileju. Natomiast Sobór Trydencki w dekrecie dotyczącym grzechu pierworodnego mówi o Maryi Niepokalanie Poczętej, której ten grzech nie dotyczy. Papież Pius IX ogłosił natomiast uroczyście, że „Najświętsza Maryja Panna w pierwszej chwili swego poczęcia za szczególniejszą łaską i przywilejem Boga wszechmogącego, biorąc pod uwagę zasługi Jezusa Chrystusa, Zbawiciela rodzaju ludzkiego, została zachowana od wszelkiej zmazy grzechu pierworodnego”. W uzasadnieniu dogmatu Papież wskazał na dwa teksty biblijne: Protoewangelię (Rdz 3,15) i pozdrowienie, jakie Anioł skierował do Maryi podczas Zwiastowania (Łk 1,28). Sobór Watykański II nawiązuje do nich w Konstytucji dogmatycznej o Kościele w numerach 55-56. Do tych dwóch tekstów dołącza się dziś 12. rozdział Apokalipsy. Niewiasta obleczona w słońce reprezentowałaby Kościół niebieski i ziemski, jak i Maryję, przedstawicielkę Kościoła. Objawienia w Lourdes, które miały miejsce cztery lata po ogłoszeniu dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny, potwierdziły wiarę całego Kościoła wyrażoną w tym dogmacie maryjnym.