Tuchów: Matka Boża z rozkwitłą różą

Trzy muzea i szopka
Mieszczące się przy klasztorze w Tuchowie muzea wiążą się przede wszystkim z duszpasterstwem santkuaryjnym prowadzonym przez Ojców Redemptorystów i wchodzą w całości w obręb zabudowań klasztornych i sanktuaryjnych.
Kompleks muzeów przysanktuaryjnych tworzą:
- muzeum misyjne
- muzeum sanktuaryjne
- muzeum etnograficzne
A oto pokrótce ich charakterystyka:

Muzeum misyjne – powstało w roku 1975 ze zbiorów dostarczonych przez misjonarzy redemptorystów pracujących w Ameryce Południowej - Argentynie, Brazylii i Boliwii. Nasze Zgromadzenie znane jest w kraju przede wszystkim ze swego misyjnego charyzmatu. Początki zagranicznych "wypraw misyjnych" Polskiej Prowincji Redemptorystów sięgają już okresu przedwojennego (1938 r.). Znaczny jednak rozwój działalności misyjnej nastąpił w okresie powojennym. Duszpasterstwo polegające w dużej mierze na odwiedzaniu kaplic modlitewnych budowanych na rozległych, nieprzebytych, dzikich nieraz obszarach sprawiało, że pracujący tam misjonarze napotykali na całe bogactwo życia i pracy tubylców. Zauroczeni tą różnorodnością, wracając do ojczyzny, chcąc przybliżyć Współbraciom i najbliższym piękno miejsc, w których pracują, przywozili ze sobą różnego rodzaju okazy. Z czasem postanowiono pozbierać je jednym miejscu.
Dziś zbiory usytuowane w sali kolumnowej mieszczącej się przy sanktuarium (pod dziedzińcem sanktuaryjnym) dzieląc jedno pomieszczenie z ruchomą szopką skonstruowaną przez jednego z polskich redemptorystów.
Zebrane eksponaty ilustrują różnorodność życia i dorobku kulturalnego krajów misyjnych. Muzeum zawiera ponadto eksponaty flory i fauny wspomnianych terenów i przedstawia ich bogactwo naturalne.

Muzeum sanktuaryjne – zajmuje pomieszczenia dawnych salek katechetycznych. Powstało w latach 1993-1994. Można jednak mówić o pewnym procesie i dojrzewaniu idei. Pierwsze bowiem eksponaty zaczął zbierać już w roku 1974 ówczesny rektor klasztoru tuchowskiego o. Mieczysław Witalis. Bezpośrednim przyczynkiem były zbliżające się obchody 70-lecia koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej. Zamiarem twórców było nagromadzenie jak najwięcej pamiątek związanych z tym wydarzeniem. O udostępnienie pamiątek i informacji zwrócono się wtedy z ambony do wiernych. Owocem prośby były przedmioty (głównie obrazy wiszące w domach wiernych) przedstawiające Matkę Bożą Tuchowską jeszcze z czasu poprzedzających przyjście Redemptorystów do Tuchowa (1893). Znalazło się wśród nich także kilka eksponatów cennych od strony artystycznej. Zebrane wówczas eksponaty nie znalazły jednak właściwego dla siebie miejsca. Tymczasowo zostały umieszczone w korytarzu klasztornym. Gdy katechizacja na powrót zaczęła odbywać się w szkole, salki przy dziedzińcu kościelnym ("pod ambitami") stały się dobrym miejscem dla eksponowania tych pamiątek. Zabezpieczono je odpowiednio i tam została otwarta pierwsza i zasadnicza część Muzeum Sanktuaryjnego w Tuchowie. Okazało się jednak wtedy, że wiele z nagromadzonych eksponatów zaginęło.
Ponownym zbieraniem, i jednocześnie przygotowywaniem pomieszczeń, zajął się kustosz sanktuarium – o. Stanisław Gruszka. Przedsięwzięciu sprzyjał zbliżający się jubileusz 100-lecia pobytu redemptorystów w Tuchowie (1993) oraz 90-lecie koronacji Cudownego Obrazu (1994).
W muzeum możemy dostrzec:
- motywy radosnej twórczości na cześć Tuchowskiej Pani, (zmiany wyglądu Cudownego obrazu, sprzed roku 1893 aż po dzień dzisiejszy),
- przebieg rozbudowy zespołu sanktuaryjnego.
- obrazy przywołujące na pamięć wydarzenia i osoby związane z koronacją Cudownego Obrazu (1904)
- teksty z badań konserwatorskich obrazu Matki Bożej Tuchowskiej,
- szaty liturgiczne z bogatymi dawnymi haftami i inne
Zebrane elementy świadczą o maryjnej duchowości tego miejsca. Przedziwności muzeum świadczy też fakt, że miejsce to doskonale łączy i przeplata historię ze współczesnością, liturgię z codziennym życiem.