Święty Izydor z Sewilli

W każdym razie godna podziwu jest jego obsesja, aby nie zaniedbywać niczego, co doświadczenie ludzkie wypracowało w historii jego ojczyzny i całego świata. Izydor nie chciał utracić nic z tego, co człowiek osiągnął w starożytności, bez względu na to, czy były to osiągnięcia pogańskie, żydowskie czy chrześcijańskie. Nie powinno zatem dziwić, że w dążeniu do tego celu zdarzały mu się czasem niepowodzenia w odpowiednim przepuszczeniu, jak tego pragnął, posiadanej wiedzy przez oczyszczające wody chrześcijańskiej wiary. W istocie jednak w intencjach Izydora propozycje, jakie wysuwał, pozostają zawsze w zgodzie z wiarą katolicką, którą z całą mocą popierał. W dyskusji wokół różnych zagadnień teologicznych wykazuje on zrozumienie ich złożoności i proponuje często z przenikliwością rozwiązania, które gromadzą i wyrażają w pełni prawdę chrześcijańską. Pozwoliło to wierzącym w ciągu wieków korzystać z wdzięcznością z jego definicji aż do naszych czasów. Znamiennego przykładu w tej dziedzinie dostarcza nam nauczanie Izydora na temat związków między życiem czynnym i życiem kontemplacyjnym. Pisze on: „Ci, którzy starają się osiągnąć spokój w kontemplacji, muszą przygotować się do tego najpierw w stadium życia czynnego; i tak, uwolnieni od pozostałości grzechów, będą w stanie okazać to czyste serce, które jako jedyne pozwala ujrzeć Boga” (Differentiarum Lib. II, 34, 133: PL 83, zb. 91A). Realizm prawdziwego pasterza przekonuje go jednak o grożącym wiernym ryzyku sprowadzenia ich do jednowymiarowych istot ludzkich. Dlatego dodaje: „Przeciętne życie, złożone z jednej i drugiej formy życia, okazuje się zwykle bardziej przydatne do rozwiązania tych napięć, które często zaostrza wybór jednego tylko rodzaju życia, łagodzi zaś przeplatanie obu tych form” (op.cit., 134: tamże, zb. 91B).

Ostatecznego potwierdzenia prawidłowego ukierunkowania życia Izydor szuka w przykładzie Chrystusa i mówi: „Jezus Zbawiciel dał nam przykład życia czynnego, kiedy w ciągu dnia oddawał się ukazywaniu znaków i cudów w mieście, ale pokazał życie kontemplatywne, gdy szedł na górę i zostawał tam na noc, oddając się modlitwie” (op.cit. 134: tamże). W świetle tego przykładu Boskiego Nauczyciela Izydor może zakończyć tą wyraźną nauką moralną: „Dlatego sługa Boży, naśladując Chrystusa, oddaje się kontemplacji, nie wyrzekając się życia czynnego. Nie byłoby słuszne inne postępowanie. W istocie bowiem tak, jak należy miłować Boga kontemplacją, tak też należy miłować bliźniego działaniem. Nie można zatem żyć bez współobecności jednej i drugiej formy życia, nie można też miłować, jeśli nie doświadczy się i jednej, i drugiej” (op.cit., 135: tamże, zb. 91C). Uważam, że jest to synteza życia, które szuka kontemplacji Boga, dialogu z Bogiem w modlitwie i w lekturze Pisma Świętego, jak również działania w służbie wspólnoty ludzkiej i bliźniego. Synteza ta jest nauką, jaką wielki Biskup z Sewilli pozostawia nam, chrześcijanom dnia dzisiejszego, wezwanym do dawania świadectwa o Chrystusie na początku nowego tysiąclecia.