Ks. prof. Mirosław S. Wróbel wprowadził targumistykę w przestrzeń polskiej nauki. Targumy aramejskie kryją tajemnicę bliskości synagogi i pierwotnego Kościoła.
Kolejna księga Biblii Aramejskiej, Targum Neofiti 1 – Księga Wyjścia jest dostępna po polsku. To efekt starań ks. prof. Mirosława S. Wróbla, znanego na całym świecie biblisty. Targum to najstarszy powstały przed niepamiętnymi czasami w liturgii żydowskiej przekład Biblii Hebrajskiej i komentarz do niej. Jezus, podobnie jak autorzy targumów, był tłumaczem Pisma w przestrzeni synagogalnej.
Badania nad targumami mogły się rozwinąć dzięki odkryciu przez prof. Alejandra D. Macha w Bibliotece Watykańskiej kodeksu Neofiti 1. Polski przekład tego kodeksu, zapoczątkowany przez ks. prof. Mirosława S. Wróbla z KUL, wpisuje się na trwałe w rozwój badań targumicznych. Pod tym względem polska nauka wyprzedza w tym zakresie dokonania Niemców i Hiszpanów, co kiedyś wydawało się niemożliwe.
Na Zamku w Lublinie odbyła się uroczysta prezentacja drugiego tomu Biblii Aramejskiej Targum Neofiti 1 – Księga Wyjścia. Uczestniczyło w niej wiele osób. Wśród nich przedstawiciele duchowieństwa, świata nauki i osoby zafascynowane światłem Słowa Bożego.
Autor polskiego tłumaczenia opowiedział o historii swojej fascynacji targumami. Gdy pracował w bibliotece w Jerozolimie nad swoją książką profesorską natknął się na wielką liczbę manuskryptów aramejskich. – Siłą rzeczy zmuszony byłem do korzystania ze źródeł żydowskich. Zauważyłem, że targumy są nadal nieobecne w świecie nauki. Zafascynowało mnie słowo zawarte w targumach, które obecne było przecież zarówno w synagodze jak i w pierwotnym Kościele złożonym z judeochrześcijan. Innymi słowy targumy pokazują więź między chrześcijaństwem a judaizmem, kiedy byliśmy jeszcze nierozłączeni – podkreślał ks. prof. M. Wróbel.
Podczas promocji miała miejsce dyskusja z udziałem ks. prof. Antoniego Troniny, prof. Józefa Ferta i prof. Krzysztofa Pilarczyka z UJ. Wypowiedź naukowca reprezentującego ośrodek krakowski warto podkreślić. – Tak jak kiedyś wprowadzono do polskiej nauki qumranistykę i apokryfistykę, tak teraz ks. prof. Mirosław S. Wróbel do polskiej nauki wprowadza targumistykę. To świat kulturowo dla nas obcy. Dzięki temu wydarzeniu naukowemu, jakim jest tłumaczenie targumów aramejskich na język polski – widoczny jest element dialogiczny. Wiemy, że chrześcijaństwo wyrosło z tego „wspólnego pnia”, mówiąc językiem św. Pawła z Tarsu. Ale w ciągu trzech pierwszych wieków chrześcijaństwa nastąpił rozbrat między judeochrześcijaństwem a judaizmem rabinicznym. Dochodziło do wzajemnych oskarżeń. Po XIX w. dzięki odwadze elit chrześcijańskich i żydowskich wydarzyło się coś niezwykłego – doszło do zbliżenia, do wejścia na wspólną drogę. Żeby dialog móc prowadzić należy wrócić do początków. I ks. prof. Wróbel otwiera nam ten nieznany fragment historii, skarbiec z targumami aramejskimi, niezbędny we wzajemnym poznaniu się i wracaniu do początków – mówił prof. Krzysztof Pilarczyk. Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego podkreślał, że wydanie targumów to również dla Kościoła w Polsce wielki skarb, który powinien zostać doceniony i zauważony.
Naukowiec mówił również o analogiach miedzy Księgą Wyjścia a Ewangelią św. Jana, podkreślając, że czwarta Ewangelia jest ewidentnym odczytaniem wydarzenia Jezusa poprzez pryzmat Księgi Wyjścia. – Być może dzieło ks. prof. Wróbla ma szansę spowodować pogłębioną refleksję i namysł nad Słowem Bożym, ale także na dialog między tymi, którzy czytają święte słowa – mówił prof. Pilarczyk.
Tłumacz i pomysłodawca dzieła ks. prof. Mirosław S. Wróbel został odznaczony medalem prezydenta Lublina za to wybitne osiągnięcie. Z kolei dyrektor wydawnictwa „Gaudium” dziękował prezydentowi za wsparcie ze środków miejskich tego projektu.
Słowa wdzięczności wobec pracy biblisty wyraził również abp Stanisław Budzik, metropolita lubelski podkreślając, że tłumaczenie kolejnego tomu Biblii Aramejskiej wpisuje się w rok wielkich rocznic i jest znaczącym dokonaniem księdza i naukowca reprezentującego Kościół lubelski.
aktualna ocena | |
głosujących | |
Ocena |
bardzo słabe |
słabe |
średnie |
dobre |
super |
Franciszek zrezygnował z publikacji adhortacji posynodalnej.
Jako dewizę biskupiego posługiwania przyjął słowa „Ex hominibus, pro hominibus” (Z ludu i dla ludu).