Nie święci garnki lepią

Kolejny Tydzień Wychowania. Tym razem pod hasłem "Prawda fundamentem wychowania"... To może dorzucę swoje trzy grosze.

Szkoła podstawowa w zakłamanych czasach Gierka? Dziś bylibyśmy zrozpaczeni demoralizacją młodych, jaki ten stan rzeczy musiał rodzić. Z jakichś bliżej nieznanych mi powodów nie było jednak wcale tak źle. Choć byliśmy  dziećmi z podstawówki. Owszem, śpiewaliśmy na akademiach „Socjalistycznej, biało czerwonej serca i myśli i uczuć żar”, ale nie przypominam sobie, by którykolwiek z moich kolegów traktował to poważnie. Cała ta socjalistyczna otoczka była dla nas jak mrugnięcie okiem – wiemy, rozumiemy, ale wiemy też i rozumiemy, że prawdziwe życie to co innego. Dzieci z podstawówki. Może to zasługa naszych nauczycieli? Nie przypominam sobie, by którykolwiek próbował krytykować ustrój socjalistyczny. Ale większość z nich była po prostu dobrymi, lubiącymi nas ludźmi. W takiej atmosferze udawało nam się stawać może nie zaraz aniołami, ale na pewno ludźmi niespecjalnie wierzącymi w hasła realnego socjalizmu.

W szkole średniej było już chyba gorzej. Pierwsza klasa – późny Gierek – więc zaraz zaczęły się próby wpisania nas hurtem do organizacji młodzieżowych. Ale w socjalizm też nikt jakoś nam wierzyć nie kazał. Nawet jeśli – jak to bywa z ideowcami – sam był do niego przekonany. Zresztą swój rozum każdy z nas miał. Jak to młodzi. Łatwo wyczuwaliśmy co jest autentyczne, a co jest tylko gra pozorów, w której wszyscy zmuszeni byliśmy żyć...

Pamiętając o tych swoich doświadczeniach i dodając te, które zdobyłem ucząc przez 14 lat w różnych szkołach myślę, że obawy niektórych katastrofistów, iż wkrótce  szkoła całą młodzież nam zdemoralizuje są mocno przesadzone. Nie wiem jak to jest, ale i dzieci, a już zwłaszcza młodzież swój rozum mają. Nachalna indoktrynacja może przynieść w nich skutek odwrotny od zamierzonego. I szybko nauczą się odróżniać ziarna od plew. Już bardziej obawiałbym się o demoralizację dorosłych. Tak tak, ich łatwiej zaszantażować. Wyrzuceniem z pracy, zamknięciem możliwości awansu. Albo choćby – subtelniej – przypomnieniem ich własnych grzechów...

W tym kontekście warto chyba pamiętać, że wychowanie – owszem – jest sztuką. Ale nie jest to zajęcie, którego imać się powinni tylko różni wirtuozi i specjaliści. Do tego całkiem dobrze nadaje się każdy z nas. Sposoby? Ich znajomość często przynosi więcej szkody niż pożytku. Za to trzeba paru cech charakteru: umiejętności słuchania, co mówią inni (a nie zakładanie, że z góry wiemy co powiedzą), szacunku dla tych, którzy myślą inaczej (prawdziwego szacunku, nie pustych deklaracji), a przy tym trzeba być dobrym, uczciwym, prawym człowiekiem. I tyle.

Proste, prawda? Wystarczy dobrze wychować samego siebie i już będzie z górki! Sęk w tym, że nieraz chcemy wychowywać do wartości, które sami mamy... jak to się mówi... w głębokim poważaniu.  Wtedy zaczynają się schody....