Nie jestem kanarkiem

Kasisi. Miejsce pierwszego pobytu ks. Adama. Blisko stuletnia jezuicka misja to dziś wielki kompleks ewangelizacyjny, gdzie obok siebie działają sierociniec, kilka szkół dla dzieci i młodzieży, ośrodek formacyjny i duszpasterskie centrum oraz parafia. Jak wyglądało to miejsce, gdy stanął tu przed 67 laty ks. Kozłowiecki?

Dzięki... Stalinowi?

– Przybyłam tutaj kilka lat przed ojcem Adamem. Trafiłam tu z mamą i rodzeństwem prosto z Syberii, dokąd nas zesłano w 1940 r. spod Tarnopola. Dlatego powtarzam, że moje powołanie zawdzięczam Stalinowi – uśmiecha się s. Jolanta, służebniczka starowiejska, pracująca w sierocińcu w Kasisi. – Jako rodziny żołnierzy z armii Andersa zostaliśmy ulokowani na angielskich terenach kolonialnych. Tutaj, patrząc na pracę sióstr pomagających emigrantom, postanowiłam zostać jedną z nich. Do Kasisi przybyłam pod koniec wojny jako nowicjuszka. Od tamtego czasu opiekuję się naszymi skarbami w sierocińcu – dodaje siostra.

Aż trudno uwierzyć, że najstarsza siostra opiekuje się w domu dziecka najstarszymi chłopcami, tymi zbuntowanymi, którzy „wiedzą wszystko lepiej“ i już uważają się za dorosłych. Spotykamy ją, gdy dwóch nastolatków prowadzi ją pod rękę, żywo z nią dyskutując w jednym z tutejszych języków. – Gdy ks. Adam przybył tutaj, od razu uczył się rdzennych języków. Patrzyłam, jak od pierwszych dni pobytu chodził między domami w okolicznej wiosce i próbował rozmawiać z jej mieszkańcami. On miał jezuickie książki, z których się uczył tego języka. Poprosiłam więc i ja siostrę przełożoną, abym także mogła się uczyć. Dostałam odpowiedź: „A co? Siostra zamierza spowiedzi słuchać? Najpierw trzeba dzieci dopilnować, potem języka się uczyć”. Nie dałam za wygraną. Przebywając z wychowankami, powoli, jak ks. Kozłowiecki, uczyłam się języka. Jako pierwszej nauczyłam się modlitwy przed jedzeniem, którą dzieci znały doskonale – opowiada s. Jolanta.

Menedżer potrzebujących

Niewątpliwie, umiłowanym miejscem ks. kard. A. Kozłowieckiego była misja w Chingombe, gdzie chciał być nawet pochowany. Jednak pierwszą placówką, w której rozpoczął misyjne dzieło, były szkoły w Kasisi. – Po przybyciu został, jakby dziś powiedzieć, menedżerem kilku szkół w samej misji oraz kilku okolicznych placówek. Wtedy były to szkoły podstawowe, w których uczono fundamentalnych rzeczy: pisać i czytać w języku angielskim, matematyki i innych elementarnych przedmiotów. Zadaniem ks. Kozłowieckiego było zbieranie personelu, szkolenie nauczycieli oraz dbanie o same budynki i plan edukacji. To pierwsze misyjne zadanie, troska o edukację, odbiło się na całej późniejszej jego działalności. Nawet już jako arcybiskup wciąż podkreślał, że poza przekazem wiary jednym z najważniejszych zadań misjonarza jest praca nad edukacją Afrykańczyków – opowiada ks. Władysław Kondrat SJ, pracujący obecnie na misji w Kasisi.