Kilka tysięcy osób wzięło udział w spotkaniu ze zwierzchnikiem rosyjskiej Cerkwi patriarchą Cyrylem I. W sobotę w białostockiej cerkwi Św. Ducha. Od Białegostoku hierarcha rozpoczął swój dwudniowy pobyt w regionie uważanym za centrum prawosławia w Polsce.
Cerkiew Św. Ducha uważana jest za największą prawosławną świątynię w kraju. W sobotę cała była wypełniona wiernymi. Wiele osób stało też na zewnątrz i oglądało uroczystość na telebimie.
Zgodnie ze wschodnią tradycją, na powitanie hierarchów, w dzwonnicy przed cerkwią zabiły dzwony. Na spotkaniu z patriarchą obecni byli m.in. przedstawicieli władz Białegostoku i regionu, parlamentarzyści, był także katolicki metropolita białostocki abp Edward Ozorowski.
Ordynariusz prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej abp Jakub witając Cyryla I w Białymstoku, nazwał jego przyjazd do tego miasta "historycznym wydarzeniem", ale przypomniał, że był on już w Białymstoku w 1988 roku, wówczas jeszcze jako arcybiskup smoleński i kaliningradzki. Przypomniał też, że świątynia Św. Ducha była wówczas jeszcze w budowie.
Abp Jakub zwracał uwagę na znaczenie tego regionu dla prawosławia w kraju. Mówił, że są tu największe skupiska prawosławnych w Polsce, miejsca kultu religijnego i miejsca historycznie ważne dla Cerkwi, jak Zabłudów czy Supraśl.
"W dobie zagrożeń moralnych współczesnego świata, w czasach sekularyzacji i zauważalnych antychrześcijańskich działań, staramy się przeciwdziałać tym zjawiskom wspólnie, korzystając i dzieląc się własnym doświadczeniem" - mówił hierarcha. Dziękując za wizytę i gościnność dla pielgrzymów odwiedzających miejsca prawosławnego kultu w Rosji, abp Jakub podarował patriarsze ikonę Męczennika Gabriela, świętego Ziemi Białostockiej i patrona dzieci i młodzieży prawosławnej, z małą cząsteczką jego relikwi.
"Niech Męczennik Gabriel będzie również patronem kontaktów polskiej i rosyjskiej młodzieży, bo to jest bardzo potrzebne" - dodał.
Patriarcha Cyryl mówił, że cerkiew jest symbolem duchowego odrodzenia. Nawiązując do zmian jakie dzieją się na świecie, zmian warunków społecznych i ekonomicznych życia ludzi, zmian w kulturze, powiedział, że "rodzi się wiele pytań" dotyczących tego, co tak naprawdę dzieje się z ludźmi.
"Te wszystkie zmiany, które dotyczą życia wewnętrznego, prowadzą nas do zagubienia celów. Wszystko, co wydaje się dla nas istotne, jest w rzeczywistości mało wartościowe dla osiągnięcia pełni życia" - mówił do wiernych zwierzchnik rosyjskiej Cerkwi. Dodał, że widząc jednak budowane świątynie, wiernych a wśród nich młodzież, to możemy patrzeć optymistycznie na przyszłość narodów.
Podkreślał też znaczenie pokoju i sprawiedliwości między ludźmi. "Odwiedzając Białystok po tylu latach widzę, że to wszystko jest tutaj. I wspaniała cerkiew, i wierni, i wierząca młodzież" - dodał patriarcha Cyryl. Mówił, że cieszy się także z obecności katolickiego metropolity białostockiego abp. Edwarda Ozorowskiego i poprawy stosunków między kościołami.
Mówił, że widzi "ogromne zmiany" spotykając się także z politykami czy hierarchami Kościoła katolickiego w Warszawie.
Nawiązując do budowy cerkwi Św. Ducha mówił, że świątynie "nigdy nie budują się z nakazu", a powstają w "odpowiedzi na wiarę ludzi". Podarował świątyni ikonę Tichwińskiej Matki Boskiej.
Przed spotkaniem w tej cerkwi z wiernymi, patriarcha Cyryl I odwiedził też białostocką katedrę prawosławną pod wezwaniem Św. Mikołaja. Modlił się tam przy relikwiach Św. Męczennika Gabriela. Udzielił też błogosławieństwa wiernym, którzy zebrali się przed świątynią.
Po wizycie w cerkwi Św. Ducha udał się na obiad, który wydał na jego cześć prezydent miasta Tadeusz Truskolaski. Jadąc tam, zatrzymał się przy pomniku ks. Jerzego Popiełuszki, gdzie złożył kwiaty. Witał go tam abp Ozorowski, z którym patriarcha spotkał się już w cerkwi Św. Ducha.
w programie wizyty patriarchy jest m.in. odwiedzenie męskiego klasztoru prawosławnego w Supraślu oraz soboru Św. Trójcy w Hajnówce. Na Grabarkę hierarcha ma dotrzeć późnym popołudniem.
Hierarchowie polskiej Cerkwi oceniają, że w całym kraju jest ok. 550-600 tysięcy osób wyznania prawosławnego. Najwięcej ich mieszka w województwie podlaskim, zwłaszcza w jego południowo-wschodniej części oraz w Białymstoku.
Nie było ono związane z zastąpieniem wcześniejszych świąt pogańskich, jak często się powtarza.
"Pośród zdziwienia ubogich i śpiewu aniołów niebo otwiera się na ziemi".
Świąteczne oświetlenie, muzyka i choinka zostały po raz kolejny odwołane przez wojnę.
Boże Narodzenie jest również okazją do ponownego uświadomienia sobie „cudu ludzkiej wolności”.
Franciszek zrezygnował z publikacji adhortacji posynodalnej.