Uroczystości pogrzebowe abp. Stanisława Nowaka

Abp Stanisław Nowak, który - najpierw jako biskup, a później arcybiskup - kierował diecezją częstochowską w latach 1984-2011, zmarł w niedzielę w wieku 86 lat.

Głównym celebransem sobotniej mszy pogrzebowej w częstochowskiej archikatedrze był przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki. W uroczystości uczestniczyli hierarchowie, wśród nich kard. Stanisław Dziwisz, kard. Kazimierz Nycz, prymas Polski abp Wojciech Nowak, abp Stanisław Budzik, abp Wiktor Skworc, abp Mieczysław Mokrzycki, abp Grzegorz Ryś czy abp Józef Guzdek, a także liczni biskupi.

Witając zgromadzonych metropolita częstochowski abp Wacław Depo zaznaczył, że abp Stanisław Nowak „w ostatnich miesiącach z wielką godnością i dostojeństwem eklezjalnym dźwigał swój krzyż, który dołącza do tej drogi, jaką wszystkich ludzi prowadzi Jezus Chrystus”.

„To on sam, jedyny i wieczny kapłan, pozwolił swojemu gorliwemu słudze dopełnić cierpieniem piękno ofiarnego kapłaństwa, kiedy przy jego łóżku ks. bp Andrzej (Przybylski z Częstochowy) sprawował eucharystię, podczas której ksiądz arcybiskup Stanisław przeszedł z życia od życia” – wskazał metropolita częstochowski.

W odczytanym następnie telegramie watykańskiego sekretarza stanu kard. Pietro Paroliniego zapewniono o duchowym uczestnictwie papieża Franciszka w żałobie po abp. Nowaku. „Wspominając jego gorliwą posługę, którą pełnił jako pasterz tej archidiecezji, (Franciszek) wznosi za jego duszę żarliwą modlitwę, zawierzając go przemożnemu wstawiennictwu Matki Bożej Częstochowskiej, królowej Polski” – napisał kard. Parolini.

„Jego świątobliwość wyprasza świętej pamięci zmarłemu arcybiskupowi wieczną nagrodę, przyrzeczoną wiernym sługom Ewangelii i z serca udziela rodzinie i bliskim nieodżałowanego księdza arcybiskupa apostolskiego błogosławieństwa, obejmując nim również waszą ekscelencję, biskupów, kapłanów i obecnych wiernych” – zwrócił się do abp. Depo kard. Parolini, zapewniając o swoim osobistym współczuciu oraz modlitwie.

W homilii abp Gądecki podziękował za życie abp. Stanisława Nowaka, trzeciego z rzędu biskupa częstochowskiego – jak podkreślił, człowieka bez reszty oddanego kościołowi i ojczyźnie, którego życie splotło się z losami wielu współczesnych, ubogacając je ewangelijną dojrzałością.

„Osobiście wspominam go, jako człowieka bez reszty oddanego Maryi. Nieustannie towarzyszył początkom i zakończeniom peregrynacji obrazu jasnogórskiego w naszej ojczyźnie. Był niezwykle wierny Matce Bożej Jasnogórskiej. I mimo trudności związanych z coraz słabszym stanem zdrowia, nieustannie pielgrzymował na Jasną Górę” – wskazał przewodniczący KEP.

Jak zaznaczył, abp Nowak we wspomnieniach opublikowanych na 60. rocznicę swoich święceń kapłańskich napisał: „Idę na sąd Boży w duchu oblubieńczości, wyrażam to przez dar modlitw, kontemplacji, cierpienia, które ofiaruję za diecezję”.

„Jakiej lekcji udziela nam ofiarne i owocne życie i śmierć abp. Stanisława? (…) Zwięzłą odpowiedź na to pytanie możemy znaleźć w księdze Koheleta: Bo człowiekowi, który Bogu jest miły, daje on mądrość i wiedzę i radość” – uznał abp Gądecki.

„Jego życie było pełne mądrości, wiedzy i radości – i przypomina nam ono jednocześnie pełną melancholii wizję księgi Koheleta, dotyczącą końca naszych własnych dni: Pomnij jednak na Stwórcę swego w dniach swej młodości, zanim jeszcze nadejdą dni niedoli i przyjdą lata, o których powiesz: Nie mam w nich upodobania. (…) Zanim się przerwie srebrny sznur i stłucze się czara złota, i dzban się rozbije u źródła, i w studnię kołowrót złamany wpadnie i wróci się proch do ziemi, tak jak nią był, a duch powróci do Pana, który go dał (…)” – cytował hierarcha.

„Jeśli odniesiemy te słowa do indywidualnej pełni czasu każdego z nas, oznaczają one koniec życia. (…) Myśl o zbliżającej się śmierci uczy bez strachu przeżywać własną skończoność i nasze ograniczenia. Prawdziwy błąd i grzech naszego istnienia polega w istocie na nieprzyjmowaniu do wiadomości naszej skończoności i ograniczeń naszego istnienia; na rozpaczaniu, że nie udaje się nam być, jak bogowie, na rujnowaniu życia na niekończący się strach przed śmiercią” – mówił.

„Tymczasem człowiek, uznając się i akceptując w obliczu Boga za stworzenie skończone i śmiertelne, uzyskuje wolność cieszenia się życiem, jako darem Stwórcy” – stwierdził abp Gądecki. A skoro nasze życie prowadzi ostatecznie do tego, aby nasz proch powrócił do ziemi, a dusza powróciła tam, skąd pochodzi, byłoby wielką marnością trudzić się na tym świecie, a nie zdobyć niczego, co służyłoby życiu przyszłemu” – dodał.

„To zdroworozsądkowe myślenie bardzo nam jest potrzebne w dzisiejszym czasie” – uznał przewodniczący KEP.

Uroczystości pogrzebowe abp. Stanisława Nowaka rozpoczęły się w piątek po południu w jasnogórskiej bazylice, gdzie mszy żałobnej przewodniczył metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski. Następnie z Jasnej Góry do częstochowskiej katedry Aleją Najświętszej Maryi Panny przeszedł kondukt żałobny.

W sobotę po mszy pogrzebowej w częstochowskiej archikatedrze złożono ciała abp. Nowaka w Krypcie Biskupów Częstochowskich w podziemiach tej świątyni.

Stanisław Nowak urodził się 11 lipca 1935 r. w podkrakowskich Jeziorzanach, został mianowany na biskupa 8 września 1984 r., sakrę przyjął 25 listopada 1984 r. w częstochowskiej bazylice katedralnej. Dzień później kanonicznie objął diecezję, a jego ingres do bazyliki katedralnej odbył się 8 grudnia 1984 r. Do godności arcybiskupa metropolity częstochowskiego został podniesiony 25 marca 1992 r. Papież Benedykt XVI przyjął rezygnację abp. Nowaka z posługi metropolity 29 grudnia 2011 r. - od tego czasu hierarcha był arcybiskupem seniorem.

Stanisław Nowak był doktorem nauk teologicznych, w latach 1978–1984 pełnił funkcję rektora Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej. Był autorem publikacji z zakresu teologii życia wewnętrznego.

W Episkopacie pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Maryjnej, przewodniczącego Zespołu ds. Sanktuariów, Zespołu ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Francji oraz wiceprzewodniczącego Komisji ds. Seminariów Duchownych. Należał do Komisji ds. Duszpasterstwa Ogólnego, Komisji ds. Duchowieństwa i Komisji ds. Powołań Duchownych. Był delegatem KEP ds. Egzorcystów w Polsce.