„Istota dialogu ekumenicznego nie polega po prostu na wymianie idei, myśli i teorii, lecz na ubogacającej wymianie darów”
... mówił kard. Kurt Koch, przewodniczący Papieskiej Rady do spraw Popierania Jedności Chrześcijan, po przyznaniu mu doktoratu honoris causa KUL. Uroczystość miała miejsce podczas inauguracji roku akademickiego i Kongresu Kultury chrześcijańskiej.
W uroczystości udział wzięli m. in. kard. Kurt Koch, kard. Gerhard Ludwig Muller, metropolita lubelski i Wielki Kanclerz KUL abp Stanisław Budzik, prawosławny ordynariusz diecezji lubelsko-chełmskiej abp Abel, przewodniczący Rady Episkopatu ds. Ekumenizmu bp Krzysztof Nitkiewicz, przedstawiciele władz samorządowych, świata nauki i studenci.
Rektor KUL ks. prof. Mirosław Kalinowski wskazał, że uniwersytet staje się szansą na uratowanie stechnicyzowanego społeczeństwa. Podkreślił, że słowa Jana Pawła II skierowane do KUL: „Uniwersytecie służ prawdzie”, stanowią podstawowe zadanie Uczelni. „Pragniemy, by nasz uniwersytet był uczelnią nowoczesną, ale opartą na tradycji. Uczelnią przodującą w rankingach naukowych, ale równocześnie mającą swój wyrazisty charakter, do którego zobowiązuje nas przydomek katolicki” – powiedział.
Podczas uroczystości przyznano doktorat honoris causa kard. Kurtowi Kochowi, przewodniczącemu Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan. W opinii uzasadniającej czytamy, że „w teologii światowej osoba kard. Kurta Kocha, to postać znacząca. (…) W teologii i działalności kościelnej Kardynał nie powiedział jeszcze ostatniego słowa, a dotychczasowe jego działania stawiają go w szeregu najwybitniejszych teologów i ludzi Kościoła, a przez to z całą pewnością godzien jest otrzymania tytułu doktora honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II”
– Senat i cała społeczność akademicka naszego katolickiego uniwersytetu wyrażają wdzięczność księdzu kardynałowi za zaangażowanie na rzecz jedności chrześcijan i składają życzenia dalszej owocnej pracy na niwie teologii przybliżającej nastanie widzialnej jedności Kościoła, do której wzywa nas wola naszego Pana Jezusa Chrystusa – powiedział rektor KUL w swym wprowadzeniu.
W laudacji bp Krzysztof Nitkiewicz, przewodniczący Rady KEP ds. Ekumenizmu podkreślił olbrzymie zasługi kard. Kurta Kocha na polu dialogu ekumenicznego i budowania jedności między Kościołami. Zaznaczył dosłownie, że „każdym drgnieniem pasterskiego serca ksiądz kardynał pragnie służyć wypełnieniu głębokiego pragnienia Boga wyrażonego słowami: „Aby byli jedno”.
Wskazał, że służba jedności odznacza się w przypadku kardynała dwiema cechami: cierpliwością i pokorą: „Cierpliwością, która jest cichą i małą siostrą nadziei oraz pokorą, która kazała Mojżeszowi – obciążonemu swoimi słabościami – prowadzić Lud Wybrany do Ziemi Obiecanej, nawet wtedy, kiedy uświadomił sobie, że sam zobaczy ją tylko na dalekim horyzoncie”.
Przyznał dalej, że kard. Koch „w tym samym duchu, co ojciec święty Franciszek, opowiada się za drogą synodalną, oznaczającą szukanie rozwiązań może nie kategorycznych, ale możliwych do przyjęcia”.
Podkreślił dalej, że „Prawda – jak naucza papież Franciszek – ma w sobie coś z wielościennej bryły – jest zawsze przestrzenna i tym samym trudna do jednoznacznego przedstawienia w dokumentach i książkach. Podobnie uważał Balthasar, który nauczał, że prawda ma naturę symfoniczną – jest zgodnością różnych dźwięków i tonów. Ale właśnie te cechy prawdy umożliwiają jej bycie zawsze z natury jedną i jedyną”. Dodał, że „na straży takiej prawdy stoi właśnie Wasza Eminencja, a my wszyscy podziwiamy jego odważne i klarowne świadectwo”.
– Jest ono trudne w świecie przesiąkniętym postmodernizmem, który nie tyle podważa, co wręcz wyklucza sens prawdy, a proponuje w zamian niezdrowy pluralizm równouprawnionych narracji – mówił bp Nitkiewicz.
Z kolei kard. Koch w swoim wykładzie po otrzymaniu doktoratu honoris causa KUL, na przykładzie dyscyplin egzegetycznych wskazał, jak ważna dla dążenia do jedności jest ekumeniczna wrażliwość w rozwoju teologicznych nauk. „Istnieje uzasadnione oczekiwanie, że przezwyciężenie podziału i przywrócenie jedności chrześcijan może stać się możliwe na drodze wspólnej lektury i interpretacji Pisma Świętego” –podkreślił i wskazał, że „wspólne wsłuchiwanie się w poświadczone w Piśmie Świętym słowo Boże okazuje się nieodzowne, aby odnaleźć na nowo jedność w wierze; jemu przypada wskutek tego szczególne znaczenie ekumeniczne”.
Dodał, że „również dyscypliny historyczne są ważne dla kwestii ekumenicznych, ponieważ bez znajomości dziejowych podstaw podziałów Kościoła i ich kulturowych, politycznych i teologicznych kontekstów z jednej, i ekumenicznego ruchu z drugiej strony, nie będziemy w stanie ich zrozumieć”. Wyjaśnił, że w dyscyplinach historycznych muszą w szczególny sposób zostać zbadane także pozateologiczne czynniki, które doprowadziły do podziałów w Kościele.
Podkreślił także ekumeniczne znaczenie liturgiki i za soborowym dekretem o ekumenizmie wskazał na konieczność pogłębiania znajomości życia duchowego i kultowego, psychologii religijnej i kultury: „Najgłębsza istota dialogu ekumenicznego nie polega po prostu na wymianie idei, myśli i teorii, lecz na ubogacającej wymianie darów. Ponieważ różne Kościoły i wspólnoty kościelne zachowują drogocenne dary w swoim życiu liturgicznym, a także odnajdują wielkie – przede wszystkim duchowe – bogactwo w swojej liturgii, to ekumeniczna wymiana liturgicznych darów między różnymi chrześcijańskimi wspólnotami wiary należy do zadań liturgiki, w której ekumeniczny dialog w doksologii jawi się jako przynajmniej równie owocny, jak ten w teologii” – wyjaśniał Przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan.
Natomiast mówiąc o wszystkich dziedzinach teologii zaznaczył, że muszą cechować się katolicką odpowiedzialnością, posłannictwem i wkładem w służbę na rzecz przywrócenia jedności Kościoła.
Na koniec uroczystości głos zabrał abp Budzik. Wspominając dzisiejszą rocznicę wyboru Jana Pawła II na papieża, wskazał, że był on człowiekiem dialogu, który zawsze stanowił wymianę darów. Podkreślił za polskim papieżem, że uniwersytecka służba prawdzie stanowi jednocześnie służbę wolności, wyzwalaniu człowieka, służbę życiu.
Listy gratulacyjne laureatowi doktoratu hc KUL przesłał prezydent, premier, przewodniczący KEP i zwierzchnik polskich prawosławnych, abp Sawa.
Wraz z zakorzenianiem się praktyki synodalności w Kościele w Polsce - nadziei będzie przybywać.