Ewangeliczna doskonałość w świecie

Ważnym rysem duchowości jest wyrzeczenie i asceza, w myśl przestróg św. Teresy, która zauważa, że „modlitwa i życie wygodne nie idą w parze” (Droga doskonałości 4,2). Dlatego członkowie III Zakonu zachęcani są, aby do normalnych pokutnych praktyk Kościoła dołączali inne praktyki umartwienia, szczególnie w Wielkim Poście. W życiu karmelity świeckiego w sposób wyjątkowy obecna jest Najświętsza Maryja Panna. Życie maryjne karmelity ma się wyrażać codziennymi szczególnymi aktami ku czci Najświętszej Dziewicy oraz noszeniem świętego szkaplerza karmelitańskiego, który można ze słusznych przyczyn zastąpić odpowiednim medalikiem szkaplerznym. Choć świecki karmelita żyje na co dzień w swojej rodzinie, jest zobowiązany do braterskiej wspólnoty z innymi członkami tej samej rodziny zakonnej. Aby wzrastał duch braterstwa, miejscowa wspólnota świeckiego zakonu zbiera się co miesiąc.

Tercjarska formacja
Kandydat do Świeckiej Rodziny Karmelitańskiej musi mieć przynajmniej 18 lat i nie może mieć więcej niż 50. W uzasadnionych przypadkach, po aprobacie Rady Wspólnoty, górna granica wieku może być przesunięta. Bardzo ważnym wymogiem, stawianym kandydatom, jest możliwość prowadzenia życia sakramentalnego. Oznacza to, że nie mogą to być osoby pozbawione prawa do rozgrzeszenia, na przykład osoby żyjące w małżeństwach niesakramentalnych. Każdy kandydat przechodzi przez sześcioletnią formację duchową, podzieloną na trzy okresy. Przez pierwsze dwa lata przygotowuje się do złożenia przyrzeczeń czasowych czystości, według swego stanu i posłuszeństwa przełożonym. W tym czasie poznaje fundamenty chrześcijańskiej duchowości i medytacji, pogłębia życie modlitwy i ascezy, dokonuje przemiany umysłu i serca.

Po złożeniu przyrzeczeń czasowych rozpoczyna się okres trzech lat formacji, która ma przygotować kandydata do złożenia przyrzeczeń wieczystych. Pierwszy rok tego etapu przebiega pod hasłem poznania samego siebie, zdobywania moralnej dojrzałości, współpracy z łaską Bożą. Drugi rok formacji to droga cnót teologicznych i kardynalnych. W trzecim roku tego okresu kandydat ma przygotować się do życia według rad ewangelicznych. W akcie przyrzeczeń wieczystych kandydat składa przyrzeczenie czystości według swego stanu oraz posłuszeństwa przełożonym.

Trzeci okres formacji trwa rok i kończy się ewentualnym złożeniem ślubów wieczystych posłuszeństwa i czystości według swego stanu. Dopiero ślub wieczysty (a nie przyrzeczenie wieczyste) jest udziałem w życiu konsekrowanym. Karmelita świecki przez całe życie ma obowiązek prowadzenia ciągłej formacji wewnętrznej, współpracując ze swoim kierownikiem duchowym. W czasie formacji kandydat otrzymuje całościowe, systematyczne wprowadzenie w duchowość karmelitańską, metodę modlitwy kontemplacyjnej oraz przygotowanie teologiczne, prowadzone przez świeckich i zakonnych kierowników życia duchowego.

Po Soborze Watykańskim II regułę Trzeciego Zakonu Karmelitańskiego poddano rewizji. Zezwolono na zastąpienie nazwy „Trzeci Zakon” nazwą „Świecki Zakon Karmelitów Bosych”. Reguła Życia po wielu poprawkach zaistniała prawnie dekretem Kongregacji Zakonów i Instytutów Świeckich 10 maja 1979 roku.

Jak podaje o. Włodzimierz Tochmański, ogólnopolski delegat Świeckiego Zakonu Karmelitów Bosych, obecnie w Polsce jest około 1200 świeckich karmelitów w około 40 wspólnotach, podzielonych na dwie prowincje: krakowską i warszawską. Do prowincji krakowskiej należą także wspólnoty karmelitów świeckich ze Słowacji i z Ukrainy.