Watykan: Beatyfikacja hiszpańskich męczenników

Po wojnie Kościół odzyskał wolność i dawną pozycję, a nawet zdobył nowe przywileje, stając się na długie lata główną podporą zwycięskiego reżimu gen. Franco.

Kościół potrafił jednak zachować dystans do władz i gdy w połowie lat sześćdziesiątych frankizm zaczął się chwiać i nie był w stanie rozwiązać coraz poważniejszych problemów społecznych i gospodarczych kraju, biskupi, a jeszcze bardziej szeregowi księża zaczęli odcinać się od reżimu. Dzięki temu gdy w 1975, po śmierci gen. Franco, rozpoczął się proces demokratyzacji kraju, Kościół odegrał ważną rolę zarówno mediatora, jak i współtwórcy przemian.


Męczennicy - droga na ołtarze
Jeszcze za życia generała, na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX w. zaczęto gromadzić materiały o męczennikach za wiarę, przynajmniej tych, których okoliczności śmierci były najlepiej udokumentowane. Paweł VI wstrzymał jednak działania w tym kierunku, aby nie rozdrapywać ran przeszłości, zwłaszcza że reżim frankistowski chylił się już ku upadkowi, Hiszpania zaś przez wiele lat po wojnie była izolowana na arenie międzynarodowej jako kraj niedemokratyczny (do ONZ przyjęto ją dopiero w 1955). Materiały o męczeństwie jednak zbierano i gdy w 1978 papieżem został kard. Karol Wojtyła, sprawy szybko ruszyły z miejsca.

29 marca 1987 Jan Paweł II wyniósł na ołtarze pierwsze ofiary wojny domowej w Hiszpanii, beatyfikując trzy karmelitanki bose zamęczone w Guadalajarze 24 lipca 1936. W następnych latach Ojciec Święty przewodniczył kolejnym tego rodzaju obrzędom - w sumie było ich 10, podczas których ogłosił błogosławionymi łącznie 471 męczenników, w większości Hiszpanów, ale były wśród nich także osoby innych narodowości: argentyńskiej, urugwajskiej i francuskiej. A 21 listopada 1999 Papież ogłosił pierwszych 10 świętych wojny domowej: Cyryla Bertranda Sanza Tejedora, brata szkolnego i jego 7 towarzyszy, a także 1 pasjonistę, zamordowanych 9 października 1934 oraz Jakuba Hilarego Barbal Cosana, również pasjonistę, zabitego 18 stycznia 1937 - wszystkich ich Jan Paweł II beatyfikował 29 kwietnia 1990. 3 maja 2003 w Madrycie kanonizował jeszcze ks. Piotra Povedę Castroverde, beatyfikowanego 10 października 1993. Do powyższych liczb należy dodać jeszcze 8 błogosławionych, wyniesionych na ołtarze 29 października 2005.

Łącznie wśród 468 dotychczasowych błogosławionych (tzn. bez 11 świętych) jest 4 biskupów, 47 księży diecezjalnych, 369 osób zakonnych (mężczyzn - kapłanów i braci oraz kobiet - sióstr) i 48 świeckich, z tego 38 członków Akcji Katolickiej.

A oto pełny wykaz dotychczasowych beatyfikacji i kanonizacji męczenników hiszpańskich:

I. Beatyfikacje:
1. 29 III 1987 - 3 błogosławionych;
2. 1 X 1989 - 26;
3. 29 IV 1990 - 11; 10 z nich zostało kanonizowanych jak pierwsi męczennicy hiszpańscy 21 XI 1999;
4. 25 X 1992 - 122;
5. 10 X 1993 - 11;
6. 1 X 1995 - 45;
7. 4 V 1997 - 2, w tym bł. Zefiryn Giménez Malla, zwany "El Pelé" (1861-2 VIII 1936), pierwszy beatyfikowany Cygan, świecki;
8. 10 V 1998 - 11;
9. 7 III 1999 - 8;
10. 11 III 2001 - 233 (najliczniejsza beatyfikacja do czasu obecnej)
11. 29 X 2005 - 8.

II. Kanonizacje:
1. 21 XI 1999 - 10 męczenników, beatyfikowanych 29 IV 1990;
2. 3 V 2003 (Madryt) - św. Piotr Poveda Castroverde, beatyfikowany 10 X 1993.