Wiara zawsze zwycięża, nawet porażkę przemienia bowiem w triumf, nie jest jednak czymś „magicznym”, ale jest osobistą relacją z Bogiem. Nie można się jej nauczyć z książek, gdyż jest darem, o który trzeba prosić Boga. Przypomniał o tym Franciszek w kazaniu podczas Mszy św., której przewodniczył 14 stycznia rano w kaplicy Domu św. Marty w Watykanie.
W swych rozważaniach papież nawiązał najpierw do pierwszego czytania mszalnego z Pierwszej Księgi Samuela, mówiącego o przegranej ludu Bożego z Filistynami. „Była to klęska, ludzie stracili wszystko, nawet swą godność” – powiedział Ojciec Święty i zwrócił uwagę, że do owej porażki doprowadziło naród wybrany jego „powolne oddalanie się od Pana”, jego „życie światowe, nawet z bóstwami, które miał”. Ludzie odwiedzali wprawdzie sanktuarium w Szilo, ale „tak, jakby to był zwyczaj kulturowy, gdyż zatracili synowską więź z Bogiem. Nie wielbili Boga!” – tłumaczył kaznodzieja. „I Pan zostawił ich samych!” – dodał.
Lud nawet wykorzystywał Arkę Bożą do wygrania bitwy, ale trochę tak, jakby była to jakaś „rzecz magiczna” – mówił dalej Franciszek. Tymczasem – zauważył – „w Arce było prawo, którego oni nie zachowywali i od którego odeszli”. Nie było już „osobistej więzi z Panem”, a oni zapomnieli o Bogu, który ich zbawił – przypomniał fragmenty biblijne papież. Zaznaczył, że w efekcie ponieśli klęskę: 30 tysięcy Izraelitów zginęło, Arka wpadła w ręce Filistynów, a dwaj synowie Helego, „ci kapłani, którzy zawinili, wykorzystując ludzi w sanktuarium, polegli”. „Całkowita klęska” – podkreślił Ojciec Święty.
I dodał: „Tak kończy lud, który oddala się od Boga” – ma swoje sanktuarium, ale jego serce nie jest związane z Bogiem, nie umie Go wielbić”. „Naród uwierzył w Boga, ale w Boga trochę za chmurami, dalekiego, który nie wchodzi w twoje serce i którego przykazaniom nie jesteś posłuszny. To jest porażka!” – zaznaczył kaznodzieja.
Tymczasem – jak zauważył – Ewangelia dzisiejsza mówi o zwycięstwie. Czytany podczas tej Mszy św. Fragment wspomina o uzdrowieniu trędowatego, który poprosił o to Jezusa na kolanach, a więc „właśnie w geście uwielbienia”: „Jeśli chcesz, oczyść mnie”. Chory rzuca Pau wyzwanie: „Jestem przegrany w życiu, bo przecież trędowaty był uznawany za pokonanego, gdyż nie mógł żyć we wspólnocie, zawsze był «odrzucony», zepchnięty na bok, ale Ty możesz zmienić tę porażkę w zwycięstwo” – tłumaczył papież. Wyjaśnił, że to właśnie znaczą słowa: „Jeśli chcesz, oczyść mnie”.
W tej sytuacji Jezus, pełen współczucia, wyciągnął rękę, dotknął go i powiedział: „Chcę tego! Bądź oczyszczony!” – mówił dalej Ojciec Święty. Zwrócił uwagę, że w ten prosty sposób „walka ta zakończyła się w dwie minuty zwycięstwem, a inna, trwająca cały dzień, porażką”. „Ten człowiek miał coś, co popychało go do podejścia do Jezusa i rzucenia Mu tego wyzwania. Miał wiarę!” – podkreślił Franciszek. „Nasza wiara wygrywa, zawsze!” – dodał z mocą. Powtórzył, że wiara jest zwycięstwem, ale tylko taka, jak tego człowieka, który powiedział: „Jeśli chcesz, możesz to uczynić”.
Zwrócił następnie uwagę, że pokonani z pierwszego czytania mszalnego modlili się do Boga, nieśli Arkę Przymierza, ale nie mieli w sobie wiary, zapomnieli o niej. O tym, który wierzy i prosi o coś z wiarą, sam Jezus powiedział nam, że wiara góry przenosi. „Jesteśmy w stanie ruszyć górę z jednego miejsca na drugie, to wiara jest zdolna do tego. Sam Jezus powiedział nam: «O cokolwiek będziecie prosić Ojca w moim imieniu, da wam. Proście, a będzie wam dane, kołaczcie a otworzą wam». Ale z wiarą” – podkreślił mówca. „I to jest nasze zwycięstwo” – dodał.
Swe kazanie Franciszek zakończył modlitwą: „Prośmy Pana, aby nasza modlitwa była zawsze zakorzeniona w wierze, aby rodziła się z wiary w Niego. Łaska wiary jest darem wiary. Nie uczy się jej z książek, ale jest darem, który daje ci Pan, ale poproś Go o to: «Daj mi wiarę». «Wierzę, Panie» – powiedział ów człowiek, który prosił Jezusa o uzdrowienie swego syna: «Proszę, Panie, pomóż mojej małej wierze». Modlitwa z wiarą... I jest uzdrowiony. Prośmy Pana o łaskę modlitwy z wiarą, o pewność, że każda rzecz, o którą Go prosimy, zostanie nam dana, z tą pewnością, jaką daje nam wiara. I to jest nasze zwycięstwo: nasza wiara!”.
Nie było ono związane z zastąpieniem wcześniejszych świąt pogańskich, jak często się powtarza.
"Pośród zdziwienia ubogich i śpiewu aniołów niebo otwiera się na ziemi".
Świąteczne oświetlenie, muzyka i choinka zostały po raz kolejny odwołane przez wojnę.
Franciszek zrezygnował z publikacji adhortacji posynodalnej.