W dniach 8-12 września 2025 roku w Rzymie odbędzie się 47 Sesja Stałej Konferencji Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie (MABPZ). Gospodarzem tegorocznych obrad będzie Kościół i Hospicjum św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Rzymie, które zaprosi uczestników do dyskusji pod hasłem: „Losy Polaków poza granicami kraju po zakończeniu II wojny światowej”.
Konferencja, powołana w 1979 roku w Muzeum Polskim w Rapperswilu, zrzesza instytucje polonijne na całym świecie, dbające o spuściznę historyczną, literacką i artystyczną Polski na obczyźnie. Jej misją jest nie tylko ochrona polskiego dziedzictwa, lecz także jego promocja w kontekście międzynarodowym.
– To, że Kościół i Hospicjum św. Stanisława BM w Rzymie może uczestniczyć w tym zacnym gremium, jest dla nas wielkim zaszczytem. Ale to także kolejne narzędzie, które pozwala nam lepiej troszczyć się o dziedzictwo, które zostało nam dane, a które jesteśmy zobowiązani przekazać następnym pokoleniom – mówi ks. Tomasz Jarosz, administrator Kościoła i Hospicjum św. Stanisława BM w Rzymie.
Jak podkreśla, dziedzictwo to nie jest wyłącznie zapisane w dokumentach i obrazach, ale obecne także w samej przestrzeni świątyni i budynkach służących pielgrzymom. – Chcemy, aby nasza praca była świadectwem tego, że polska kultura jest żywa także poza granicami kraju. Promujemy ją w rzeczywistości rzymskiej i włoskiej, współpracując z polskimi i zagranicznymi instytucjami, a także otwierając się na młodych, którzy przybywają tu w ramach programów edukacyjnych, takich jak Erasmus. To także tworzenie kultury i spojrzenie w przyszłość z nadzieją – dodaje.
W programie konferencji przewidziano obrady naukowe, podczas których zaprezentowane zostaną referaty badaczy z całego świata, m.in. na temat losów polskich żołnierzy, działalności emigracyjnych organizacji czy roli kobiet w instytucjach polonijnych. Wystąpienia uzupełnią spotkania z dyrektorami polskich instytucji. Uczestnicy spotkają się również z przedstawicielami polskich ambasad przy Stolicy Apostolskiej oraz we Włoszech, by wspólnie omówić znaczenie współpracy dyplomatycznej w ochronie i promocji polskiego dziedzictwa.
Sesja w Rzymie ma także wyjątkowy wymiar jubileuszowy. – Kiedy podczas ostatniej sesji MABPZ w Chicago zaproponowałem, aby kolejne spotkanie odbyło się w Rzymie, spotkało się to z jednomyślną aprobatą. Wszyscy wiedzieli, że Rok Jubileuszowy to idealny moment, aby spotkać się w Wiecznym Mieście. To czas, w którym możemy zaprezentować, jak troszczymy się o nasze dzieła, jak współpracujemy z instytucjami polonijnymi i włoskimi, i jak chcemy tworzyć warunki do pogłębionej refleksji nad przyszłością polskiego dziedzictwa, pamiętając, że polska kultura przesiąknięta jest wartościami chrześcijańskimi – podkreśla ks. Tomasz Jarosz.
Oprócz obrad, uczestnicy będą mieli okazję zwiedzić miejsca związane z polską historią we Włoszech, takie jak Monte Cassino; odbędą spacer po Rzymie śladami Sobieskich w Wiecznym Mieście; zwiedzą wystawę o królowej Marysieńce w Muzeach Kapitolińskich oraz ekspozycję fotograficzną poświęconą Papieżowi Polakowi w Zamku Świętego Anioła. W środę, 10 września zaplanowano również udział w Audiencji Generalnej z Papieżem Leonem XIV na Placu Świętego Piotra w Watykanie.
Zwieńczeniem konferencji będzie uroczysta Msza Święta przy grobie św. Jana Pawła II w Bazylice św. Piotra w Watykanie, która odbędzie się w piątek, 12 września o godz. 7.15. Liturgii przewodniczyć będzie ks. kard. Konrad Krajewski, Jałmużnik Papieski.
– Mam nadzieję, że będzie to dobry czas i że uda nam się stworzyć warunki do owocnej dyskusji, wymiany doświadczeń i poszukiwania wspólnych rozwiązań wobec problemów, przed którymi stoimy. A zwieńczeniem tych dni będzie publikacja pokonferencyjna, którą zaprezentujemy w przyszłym roku – podsumowuje ks. Tomasz Jarosz.
Konferencja została dofinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego za pośrednictwem Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA, przy logistycznym wsparciu Fundacji na Rzecz Dziedzictwa Narodowego imienia J. Piłsudskiego w Łodzi.
Współorganizatorami tegorocznych obrad będą: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA, Ambasada RP przy Stolicy Apostolskiej, Ambasada RP we Włoszech, Fundacja Rzymska im. J. Z. Umiastowskiej, Ośrodek Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II w Rzymie, Muzeum Pamięci 2. Korpusu na Monte Cassino.
"Gdy przepisywałam Pismo Święte, trafiałam na słowa, które odniosłam do siebie, do swojego życia".
Nikt nie jest powołany do rozkazywania, wszyscy są powołani do służenia.