Tuchów: Czterysta lat tradycji

Miejsce
Sanktuarium Matki Bożej Tuchowskiej to jedno z najstarszych i najliczniej odwiedzanych sanktuariów w południowo-wschodniej Polsce. Szczególnym kultem cieszy się tam obraz przedstawiający Matkę Bożą z Dzieciątkiem, namalowany pomiędzy 1530 a 1540 rokiem w warsztacie tzw. Mistrza Ołtarza z Bodzentyna. Matka Boża Tuchowska trzyma w prawej ręce różę, symbolizującą czystość. Przez ten atrybut łączy się z tradycją różańcową. Wszak słowo różaniec pochodzi właśnie od róży. Odmawianie różańca porównywano do ofiarowania Matce Bożej róż.
Pierwsze wzmianki o łaskach wyproszonych za wstawiennictwem Matki Bożej Tuchowskiej pochodzą z 1597 r. Wieści o cudach szybko się rozeszły. Pielgrzymi przyjeżdżali nie tylko z południowej Polski, ale także ze Słowacji, Węgier, Litwy i Rusi. Kult Matki Bożej Tuchowskiej trwa już więc ponad 400 lat. Ruch pielgrzymkowy, silny już w XVII wieku, wzmógł się po uroczystej koronacji obrazu koronami papieskimi 2 października 1904 roku. Koronacji dokonał ówczesny ordynariusz tarnowski, bp Leon Wałęga.

Obraz znajduje się obecnie w barokowym kościele, konsekrowanym 8 września 1687 roku pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Stanisława, biskupa i męczennika. Znajdują się w nim cenne barokowe dzieła powstałe w warsztacie renomowanego krakowskiego artysty Antoniego Frączkiewicza: ołtarz główny z 1741 r. i ambona z 1726 r. Warto również zwrócić uwagę na późnobarokowe ołtarze boczne Serca Jezusowego i św. Józefa. Barokowy jest także ołtarz w kaplicy św. Krzyża.

W świątyni czcią wiernych cieszy się także osiemnastowieczna, drewniana figura, zwana Matką Bożą "od oczu". Jest to niespotykana gdzie indziej w Polsce rzeźba przypominająca figury noszone w Hiszpanii w procesjach podczas Wielkiego Tygodnia na platformach zwanych "el paso". Figura ma tylko głowę i dłonie, a reszta to drewniany stelaż przeznaczony do okrycia szatami.
Od 1893 r. w Tuchowie pracują księża redemptoryści. Rozbudowali oni sanktuarium i utworzyli trzy muzea: sanktuaryjne (gromadzące pamiątki związane z kultem maryjnym w Tuchowie), etnograficzne (można w nim podziwiać przedmioty codziennego użytku z okolicy), a także misyjne (redemptoryści wracający z misji złożyli w nim wiele interesujących przedmiotów i dzieł sztuki ludowej z Argentyny, Brazylii, Boliwii i Burkina Faso). Dodatkową atrakcją, zwłaszcza dla dzieci, jest ruchoma szopka, zbudowana przez o. Kazimierza Zymułę w 1973 r.