Tajemnica Trójcy Świętej

Wprowadzenie tej tajemnicy do liturgii

Właśnie dla zaakcentowania swojej wiary w tę tajemnicę Kościół ustanowił osobną uroczystość ku czci Trójcy Przenajświętszej. Powstała ona stosunkowo późno, bo około XI wieku. W roku 1334 papież Jan XXI rozszerzył ją na cały Kościół. Św. Rupert, opat z Ottobeuren (+ ok. 1180), zna to święto i tak tłumaczy, dlaczego zostało ono umieszczone w najbliższą niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego: „Albowiem wkrótce po Zstąpieniu Ducha Świętego prawda Chrystusowa i Chrzest przez Niego nakazany w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego były udzielane po całym świecie. Tak przeto uroczystość dzisiejsza jest najpiękniejszym zamknięciem cyklu zbawienia”. W Polsce z tym dniem kończy się również czas Spowiedzi i Komunii świętej wielkanocnej.

Kult Trójcy Najświętszej w Kościele

Dla pogłębienia wśród wiernych nabożeństwa do Najświętszej Trójcy Kościół w swoich modlitwach liturgicznych dodaje: „Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu”.

W wieku XII został założony zakon trynitarzy dla uczczenia tej tajemnicy (w roku 1198). Jego fundatorami byli: św. Jan z Matha i św. Feliks Yalois. Zatwierdził ten zakon papież Innocenty III. Był on kiedyś tak popularny, że w XIV wieku liczył ok. 600 domów i 5 000 współbraci. W 1772 roku mieli w Polsce 23 domy i ok. 300 zakonników. W 1236 roku zostały założone trynitarki.

W Polsce ponad 290 kościołów zostało wystawionych pod tym wezwaniem. Do niektórych miejsc w odpust Św. Trójcy podążali pielgrzymi z daleka, np. do Zambrowa, Burzyna, czy do Szyłan na Litwie. Istniały również bractwa Św. Trójcy.

W Kamieńcu Podolskim były znane kiedyś „Okopy Św. Trójcy” wystawione przeciwko Turkom i Tatarom. Szczególnym czcicielem tej tajemnicy był św. Patryk (+ ok. 461), apostoł Irlandii. Tajemnicę Trójcy Przenajświętszej miał on ludności tubylczej tłumaczyć obrazem trójlistnej koniczyny. Do dnia dzisiejszego w jego święto (17 III) Irlandczycy przypinają sobie do ubrania liść koniczyny.

Tajemnica Trójcy Najświętszej w symbolice chrześcijańskiej

  Jedno z ikonograficznych przedstawień Trójcy Świętej Po raz pierwszy spotykamy się z symboliką Trójcy Przenajświętszej już w wieku IV. Spotykamy ją na sarkofagu, który można oglądać w Muzeum Laterańskim. Trójca Najświętsza jest tam przedstawiona w postaci trzech osób ludzkich. W Bazylice Św. Pawła w Rzymie z V wieku spotykamy inny symbol: Boga Ojca jako osobę ludzką, Syna Bożego w postaci baranka i Ducha Świętego w postaci gołąbka. Symbolem późniejszym jest trójkąt, który często otaczano słońcem na wyrażenie natury Boskiej. Bardzo dawnym symbolem Trójcy Przenajświętszej jest „trianguł”, który diakon zapalał w Wielką Sobotę w obrzędzie poświęcenia światła. Są to na jednym drążku umieszczone trzy świece na trzech rozgałęzieniach. Również starożytnym symbolem jest litera Y, którą tworzą trzy równe ramiona. Symbolem bardziej skomplikowanym, ale wymownym są trzy koła w trójkącie, tak umieszczone, że wzajemnie się wypełniają.

  Agencja GN Św. Patryk miał Ją porównywać do trójlistnej koniczyny. Jeden z greckich Ojców Kościoła mawiał, że jest jak rzeka, w którym jedno tworzą woda, koryto i nurt... Od wieku XII bardzo rozpowszechnił się symbol: Boga Ojca w postaci starca, siedzącego na tronie, Syna Bożego, rozpiętego na krzyżu, który jest oparty o kolana Boga Ojca i Ducha Świętego w postaci gołębicy. Tak też i dzisiaj często widzimy przedstawioną Trójcę Przenajświętszą na wielkich malowidłach czy też rzeźbach.

Dalekim obrazem tajemnicy Trójcy Przenajświętszej może być: woda - w stanie płynnym, twardego lodu i pary lotnej; tęcza o trzech kolorach; przestrzeń o wymiarach - długości, szerokości, wysokości; liść koniczyny na trzech łodyżkach; słowo BÓG w języku polskim - złożone z trzech liter i inne mniej znane.