Zrozumieć młodych

Siła dialogu

Działania ewangelizacyjne, z którymi można zetknąć się na ulicach polskich miast, powodują, że wiele osób zaczyna wierzyć w Boga. Spektakularne nawrócenia potrzebują jednak ugruntowania w duszpasterstwie. Tylko przemyślane prowadzenie młodych sprawi, że nie zboczą z właściwej ścieżki.

W posłudze duszpasterskiej zwykle podkreśla się potrzebę zachęcania wiernych do modlitwy i przyjmowania sakramentów. Te elementy są bardzo ważne, ale musi im towarzyszyć rzeczywisty dialog duszpasterza z ludźmi próbującymi odnaleźć się w Kościele. Każdy kapłan podejmujący się tego zadania powinien posiadać odpowiednie kompetencje, m.in. zdolność słuchania i rozumienia drugiego człowieka. Ojciec Sergiusz M. Bałdyga podkreśla, że duszpasterz nie może patrzeć na swoich rozmówców z góry ani podejmować za nich decyzji. „Rzecz w tym, by nie dopuścić w żaden sposób do ograniczenia autonomii interlokutora. Zatem, żeby nasz interlokutor mógł swobodnie decydować o krokach, jakie podejmuje w związku z jego sytuacją życiową czy egzystencjalną, trzeba umiejętnie wskazać mu możliwość stopniowego przemieniania sposobu myślenia, reagowania, odczuwania i działania” – twierdzi franciszkanin. Ta wskazówka ma szczególne znaczenie w odniesieniu do pokolenia charakteryzującego się wysokim poczuciem odrębności.

Social media

Jak jednak rozmawiać z ludźmi, którzy wydają się wiecznie zapatrzeni w ekrany smartfonów? Tak zwani cyfrowi tubylcy, urodzeni w czasach powszechnego stosowania internetu w domu i pracy, spędzają godziny w sieci. Trzeba zrozumieć, że jest to dla nich naturalne środowisko, a nie jedynie dodatek do życia w realnym świecie. Dobrze ujął to papież Benedykt XVI, twierdząc, że „świat cyfrowy nie jest światem paralelnym ani czysto wirtualnym, lecz dla wielu ludzi, zwłaszcza najmłodszych, stanowi część codziennej rzeczywistości”. Sieć jawi się więc jako przestrzeń ewangelizacyjna, z czego doskonale zdają sobie sprawę dwa cieszące się największą popularnością wśród młodych katolików zakony: dominikanie i jezuici. Korzystanie przez Kościół z mediów społecznościowych stało się normą. Nadal nie wszyscy duchowni potrafią jednak znaleźć odpowiednią dla młodych formę przekazu. W omawianej monografii Magdalena Jeżak-Śmigielska udziela im kilku wskazówek: „Duszpasterz powinien inicjować lub wspierać akcje zachęcające do wpisów z hasztagami. Wynika to z dużej potrzeby wspólnoty w internecie (…). Istotną kwestią jest interakcja – prowokowanie do komentowania, np. przez zadanie jakiegoś pytania, ale też odpowiadanie na komentarze” – pisze doktorantka teologii środków społecznego przekazu. W internetowej ewangelizacji chodzi zatem o wejście w dialog, dokładnie tak samo jak w rzeczywistości.

Powołanie

Warto mówić do młodych ich językiem, ale konsekwencją dostosowania się duszpasterzy do nowych czasów nie powinna być zmiana doktryny. Jan Paweł II w adhortacji „Reconciliatio et paenitentia” pisał, że działalność duszpasterska nie może pomijać treści doktrynalnej, z której czerpie swoją zawartość i realne znaczenie. Głos na ten temat zabrał także Franciszek. „Doktryna teologiczna, która nie pozwala się ukierunkować i ukształtować przez cel ewangelizacyjny, przez troskę duszpasterską Kościoła, jest tak samo nie do pomyślenia jak duszpasterstwo Kościoła, które nie potrafiłoby docenić Objawienia i jego tradycji w perspektywie lepszego zrozumienia i przekazywania wiary” – podkreśla papież.

Duszpasterstwo pokolenia cyfrowych tubylców pod względem treści powinno być takie samo jak kilkanaście czy kilkadziesiąt lat temu. Najważniejsze jest uświadomienie młodemu człowiekowi, że jest kochany przez Boga. Żyjąc w tym przekonaniu, będzie mu łatwiej budować relacje z innymi ludźmi. Obecnie najbardziej palącą kwestią wydaje się pomoc młodzieży w rozeznawaniu powołania, które powinna ona rozumieć jako zaproszenie do budowania jedności z Bogiem i uświęcenia swoim życiem świata. Tymczasem wyniki ankiet internetowych, przeprowadzonych wśród młodych przed synodem, pokazują, że to pojęcie jest błędnie interpretowane jako synonim kapłaństwa i życia zakonnego. Nie ulega wątpliwości, że w związku z kryzysem rodziny Kościół ma wiele do zrobienia w zakresie duszpasterstwa zakochanych i narzeczonych. Ten temat z pewnością zostanie poruszony w czasie XV Zwyczajnego Zgromadzenia Synodu Biskupów.