Wykluczeni: nie ma "biednych z wyboru"

To grupa najbardziej sfrustrowana.

Oni słyszą, że są gorsi, słabsi, powinni wziąć sprawy w swoje ręce. Jednak takie ich lekceważenie sprawia, że wzrasta w nich bunt i niezadowolenie. Ten bunt może się wyrażać albo w postaci palenia samochodów i agresji, jak w krajach Europy Zachodniej, albo też w postaci demonstracji narodowców, którzy szukają własnej tożsamości i poczucia godności w ruchach, które niekoniecznie im to w rzeczywistości dadzą, ale z roku na rok zwiększają swoją siłę.

Czy powiedzenie człowiekowi z tej najniższej warstwy: „Stań się taki jak ci na samej górze, wykonaj te wszystkie czynności, które oni wykonali, bo doprowadziło ich to do wielkich pieniędzy” jest jakimś rozwiązaniem?

Absolutnie nie. Ci ludzie nie będą w stanie tego zrobić – przynajmniej ogromna większość z nich.

Dlaczego?

Nie można podchodzić do świata w ten sposób, że skoro ja coś potrafię, to oznacza, że każdy inny człowiek też będzie to potrafił. Ale ten poziom rozmowy jest już nieco wyżej. Najpierw powinniśmy zrozumieć, że wokół nas są nie tylko ludzie, którzy nie mają pracy. Wokół nas są też ludzie, którzy są głodni.

Lubimy powoływać się na statystyki i mówić, że problem biedy się zmniejsza. Badania z 2016 roku pokazują, że z roku na rok jest coraz lepiej.

Liczby zaślepiają. W Polsce są głodne dzieci. Są miejsca, gdzie dzieci nie dojadają. We Francji jest około trzech milionów takich dzieci. W Polsce na szczęście jest ich trochę mniej. Ale to nas przecież nie usprawiedliwia.

Siostra widzi ten głód.

Rozwozimy żywność. To nie jest tak, że komuś przywozimy łososie, bo mu się znudziła szynka. Dzwonią do nas ludzie, którzy mówią, że od kilku dni nie jedli ciepłego posiłku. Wydaje nam się, że głód to problem jakiegoś dalekiego świata. To jest ogromny błąd.

Dlaczego są głodni?

Najłatwiej jest powiedzieć, że z lenistwa. Że bieda i skrajna nędza to wybór. Absurd.

To stereotypy?

Tak. Żeby zrobić cokolwiek, najpierw trzeba zrozumieć, że bieda to nie wynik lenistwa. Są ludzie, którzy nie mogą pracować.

Dlaczego nie mogą?

Bo są albo uzależnieni, albo chorzy psychicznie, albo za słabi, żeby wejść w system pracy. Żeby ktoś cię przyjął do pracy, musisz wyglądać przyzwoicie, mieć jakie takie mieszkanie, przecież nie powiesz, że mieszkasz na ulicy. Ktoś może nie pracować, bo jest głodny. Pętla się zaciska. Diagnozując społeczeństwo, powinniśmy dodać, że jest ono dostosowane do ludzi silnych i takich, którzy sobie radzą. Słabsi sobie nie radzą, w związku z tym nikt ich nie najmuje, albo w pewnym momencie stracili grunt pod nogami i już nie są w stanie się podnieść.

Mamy w głowach stereotyp „biedaka z wyboru”.

Nie poznałam nikogo, kto byłby uradowany z tego, że nie ma domu. Nie ma kogoś takiego, kto by siedział i nic nie robił, bo lubi.

Bieda jest więc wynikiem wielu czynników, proste powiedzenie, że to tylko efekt lenistwa, jest…

…jest szalenie bolesnym nadużyciem – mówiąc delikatnie. Wszelkiego rodzaju uzależnienia są straszną chorobą. Nie wszyscy są w stanie z tego wyjść. Mieliśmy we Francji przypadek chłopaka, który był uzależniony od alkoholu, nawrócił się w domu Wspólnoty, potem znowu się napił, więc bracia go wyrzucili i spotkali potem gdzieś na ulicy w Paryżu. Zapytali go, czy pije. A on odpowiedział: „Nie, tego Chrystusowi nie zrobię, nie piję”. Ale to był człowiek tak zaburzony społecznie, że nie był w stanie żyć w jakiejkolwiek organizacji. Żebrał, ale nie pił. Inny z kolei umarł, trzymając krzyż. To był alkoholik nieuleczalny, nawrócił się w naszej wspólnocie, ale nie był w stanie przestać pić. Myślę, że poszedł do nieba.

Więc chcę powiedzieć jedno: to nie są próżniaki. W którymś momencie, w dzieciństwie lub później, stało się w ich życiu coś, co spowodowało taką, a nie inną sytuację.