W Markowej – miejscu ich urodzenia i męczeńskiej śmieci – uroczyste obchody związane z tym wydarzeniem rozpoczynają się już dziś.
W najbliższą niedzielę, 7 lipca, po raz pierwszy obchodzone będzie wspomnienie liturgiczne bł. Rodziny Ulmów. W Markowej – miejscu ich urodzenia i męczeńskiej śmieci – uroczyste obchody związane z tym wydarzeniem rozpoczynają się już dziś. Złożą się na nie zarówno działania o charakterze religijnym, jak i świeckim. W niedzielę Rodzina Ulmów zostanie też ogłoszona patronami województwa podkarpackiego.
Dzisiaj o godzinie 20.00 w miejscowym kościele odbędzie się Oratorium „Pieśń nad pieśniami”, którego współorganizatorami są Muzeum Polaków Ratujących Żydów oraz Parafia pw. św. Doroty. Utwór skomponowany przez Roberta Pożarskiego na podstawie przekładu Romana Brandstaettera wykonają: Paweł Szczyciński, Schola Mulierum Silesiensis i Schola Gregoriana Silesiensis.
W sobotę o 13.00 rozpocznie się piknik rodzinny z różnymi atrakcjami. Potrwa on do godz. 18.00. Wówczas w kościele zostanie odprawiona Msza św., a o 20.00 na parkingu obok kościoła odbędzie się ostatni Wieczór Błogosławieństw w ramach Nowenny Dziękczynnej za Beatyfikację Rodziny Ulmów. W pierwszej części Wieczoru swoim świadectwem podzielą się: ks. Witold Burda – postulator procesu beatyfikacyjnego oraz s. Maria Szulikowska – autorka wielu publikacji o Rodzinie Ulmów. Animację muzyczną zapewni parafialna diakonia muzyczna „Nikodem”.
Podczas niedzielnych na Mszy św. przewidziane jest odnowienie przyrzeczeń małżeńskich.
Natomiast główna Msza św. pod przewodnictwem abpa Adama Szala zostanie odprawiona o godz. 15.00. W jej trakcie bł. Rodzina Ulmów zostanie ogłoszona patronami województwa podkarpackiego. Liturgia połączona będzie też z pielgrzymką sołtysów z Podkarpacia.
W obchody wspomnienia bł. Rodziny Ulmów włącza się także Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej we współpracy z Towarzystwem Przyjaciół Markowej, organizując Festiwal Kultury Pamięci „Markowa – Otwarte Drzwi”. Jest to rozszerzona formuła popularnego „Dnia Otwartych Drzwi Zagrody – Muzeum Wsi Markowej”, organizowanego od ponad dwóch dekad przez Towarzystwo Przyjaciół Markowej.
W sobotę o godzinie 11.00 w Muzeum Ulmów odbędzie się uroczysta inauguracja Akademii Sprawiedliwych jako Towarzystwa Naukowego oraz otwarcie Pracowni Naukowej Akademii Sprawiedliwych. Wydarzenie to będzie okazją do wysłuchania wykładu inauguracyjnego prof. Tomasza Gąsowskiego pt. „Pod jednym niebem – Polacy i Żydzi przed zagładą”.
Tego samego dnia o godzinie 18.00, w Zagrodzie – Muzeum Wsi Markowa odbędzie się spotkanie autorskie z Jerzym Ulmą i ks. Pawłem Tołpą wokół wywiadu rzeki „Opowieść pisana życiem”.
Z kolei o 19.30 i 21.30 będzie okazja do zwiedzania z przewodnikiem Muzeum Ulmów.
Ostatniego dnia Festiwalu Kultury Pamięci, 7 lipca, od 14.00 do 17.00, w skansenie odbędzie się „Dzień Otwartych Drzwi Zagrody – Muzeum Wsi Markowa”. Będzie to doskonała okazja, aby poznać tradycyjne rzemiosło i kulturę ludową regionu.
***
Józef Ulma urodził się w 1900 r., jego żona Wiktoria była 12 lat młodsza. Małżonkowie w czasie okupacji ukrywali w swoim gospodarstwie, prawdopodobnie od grudnia 1942 roku, ośmioro Żydów. Byli to znajomi Ulmów z Łańcuta: Saul Goldman z synami Baruchem, Mechelem, Joachimem i Mojżeszem, oraz sąsiadki Ulmów z Markowej, a zarazem córki Chaima Goldmana – krewnego wspomnianego wyżej Saula: Gołda Grünfeld i Lea Didner. Ta ostatnia ukrywała się wraz z małą córeczką o imieniu Reszla.
24 marca 1944 r. rodzina Ulmów została zamordowana przez Niemców. Najpierw zabito ukrywanych Żydów, a potem całą rodzinę: Józefa i Wiktorię (która była w zaawansowanej ciąży) a następnie sześcioro dzieci – Stasia, Basię, Władzia, Frania, Antosia i Marysię. Najstarsze z nich miało 8 lat, a najmłodsze 1,5 roku.
„W chwili zabójstwa, pani Wiktorii Ulma była w zaawansowanej ciąży siódmego dziecka. Dziecko to urodziło się w chwili męczeństwa matki. Zatem zostało ono dołączone do grona dzieci – męczenników. W męczeństwie rodziców otrzymało ono bowiem chrzest krwi” – napisał prefekt Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych w specjalnej nocie wydanej niedługo przed beatyfikacją.
W 1995 r. Józef i Wiktoria Ulmowie zostali uhonorowani medalem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
10 września 2023 roku podczas uroczystej Mszy św. w Markowej, Józef i Wiktoria Ulmowie oraz ich siedmioro dzieci zostali ogłoszeni błogosławionymi. Był to pierwszy w historii przypadek, kiedy do chwały ołtarzy została wyniesiona cała rodzina.
Franciszek zrezygnował z publikacji adhortacji posynodalnej.
Jako dewizę biskupiego posługiwania przyjął słowa „Ex hominibus, pro hominibus” (Z ludu i dla ludu).