W ocenie tego dokumentu niemieccy biskupi są podzieleni.
W Niemczech nie milkną echa po publikacji watykańskiej instrukcji o parafii. W ocenie tego dokumentu niemieccy biskupi są podzieleni, akcentując różne wizje przyszłości Kościoła w Niemczech.
Wiceprzewodniczący niemieckiego episkopatu bp Franz-Josef Bode ocenił, że ten dokument to „silny hamulec dla motywacji i doceniania posługi osób świeckich”. Ze względu na duże zaangażowanie świeckich w Niemczech spodziewał się on „wcześniejszej konsultacji z Kościołem lokalnym i większego uwzględnienia tak często przywoływanej synodalności”. Zaskoczenie brakiem konsultacji wyraził też były przewodniczący niemieckiego episkopatu kard. Reinhard Marx, który stwierdził, że instrukcja „zasiała nieufność i pogłębiła podziały”.
Bp Peter Kohlgraf z Moguncji zaznaczył, że nie zaakceptuje tak łatwo ingerencji w swój urząd biskupi. Jego zdaniem już teraz „wielu kapłanów skarży się na nadmierne wymagania wobec administracji i biurokracji.” Podobnie wypowiedzieli się biskup Essen Franz-Josef Overbeck oraz biskup diecezji Rottenburg-Stuttgart Gebhard Fürst, którzy – jak wielu innych – zaznaczyli, że mimo watykańskiej instrukcji nadal będą dopuszczać świeckich do wspólnego kierowania parafiami.
Tymczasem kard. Walter Kasper na falach kolońskiego diecezjalnego Domradio ocenił, że „niemiecka krytyka całkowicie pomija właściwą intencję instrukcji o nawrócenie na duszpasterstwo misyjne”. Według byłego przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan Niemcy wyznaczają niewłaściwe priorytety: nieustanna dyskusja o celibacie, kapłaństwie kobiet i odpowiedzialności świeckich prowadzi do mniejszej ilości powołań kapłańskich. Zdaniem kard. Kaspera ogólna odpowiedzialność kapłana za parafię jest teologicznie uzasadniona.
Pozytywnie o watykańskiej instrukcji wypowiedział się również kard. Rainer Maria Woelki, podkreślając jej „propozycje dotyczące misyjnego przebudzenia Kościoła”. Biskup Kolonii stwierdził, że w Niemczech „w naszych dyskusjach i propozycjach reform koncentrujemy się zazwyczaj na roli kapłana”, tymczasem to „nie my ustanawiamy Kościół i to nie nasz Kościół, ale Kościół Jezusa Chrystusa”.
Również biskup Eichstätt Gregor Maria Hanke napisał, że watykańska instrukcja skupia się na „konkretnej sakramentalności” Kościoła, a nie na strukturach. Z jego punktu widzenia, dokument ten jest zgodny z linią Papieża Franciszka. „Dokument ten dotyczy posłania Ludu Bożego do ewangelizacji skonkretyzowanej w parafii”.
Nie było ono związane z zastąpieniem wcześniejszych świąt pogańskich, jak często się powtarza.
"Pośród zdziwienia ubogich i śpiewu aniołów niebo otwiera się na ziemi".
Świąteczne oświetlenie, muzyka i choinka zostały po raz kolejny odwołane przez wojnę.
Franciszek zrezygnował z publikacji adhortacji posynodalnej.