Słowa z Księgi Wyjścia: „Pamiętaj o dniu szabatu, aby należycie go świętować” (Wj 20,8) były mottem tegorocznych obchodów 23. Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce.
Natomiast wczoraj, 17 stycznia, w gnieźnieńskim Ratuszu odbyło się spotkanie panelowe poświęcone społeczności żydowskiej zamieszkującej Gniezno w XIX i na początku XX wieku oraz zachowanym artefaktom i judaicom.
W spotkaniu udział wzięli m.in. Prymas Polski abp Wojciech Polak, Jarosław Sellin, sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Alicja Kobus, wiceprzewodnicząca Rady Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich RP oraz przedstawiciele lokalnych władz. Do wysłuchania prelekcji zaproszono też młodzież i wszystkich zainteresowanych mieszkańców Gniezna.
Część wykładową otworzyła prezentacja Mikołaja Wojciechowskiego z Katedry Judaistyki Uniwersytetu Wrocławskiego, który przedstawił zachowane i odnalezione w zasobach Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie fragmenty hebrajskich rękopisów. Uczestnicy spotkania wysłuchali również wykładu ks. dr. Jarosława Bogacza, diecezjalnego konserwatora zabytków i dyrektora Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej, który opowiedział o zachowanych w zbiorach katedralnych judaicach. Z kolei Marek Szczepaniak, szef gnieźnieńskiego Oddziału Archiwum Państwowego, przybliżył słuchaczom szczegóły łączenia żydowskich gmin wyznaniowych na pograniczu Wielkopolski i Pałuk.
Prelekcjom towarzyszyła wystawa poświęcona dokumentacji własności gminy żydowskiej przed II wojną światową oraz obrazowi gnieźnieńskiej społeczności żydowskiej w XIX i na początku XX wieku. Wystawa będzie otwarta do 29 lutego. Wstęp wolny.
Centralne obchody 23 Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce zakończyły się wieczorem występem laureatów Ogólnopolskiego Konkursu Piosenki Żydowskiej i Autorów Żydowskich.
Warto wspomnieć, że 15 stycznia, podczas Dnia Judaizmu w Poznaniu, emerytowany metropolita gnieźnieński i Prymas Polski-senior abp Henryk Muszyński odebrał nagrodę „Menora Dialogu” za zbliżanie ludzi, kultur, religii i narodów. Laudacje wygłosił Michael Schudrich, naczelny rabin Polski oraz Walter Homolka, rabin Berlina.
W przyszłym roku ogólnopolskie obchody Dnia Judaizmu odbędą się w archidiecezji warszawsko-praskiej.
Ustanowiony przez Episkopat Dzień Judaizmu ma pomóc katolikom w odkrywaniu judaistycznych korzeni chrześcijaństwa i przypominać, że antysemityzm jest grzechem.
Bp Rafał Markowski, przewodniczący Komitetu KEP ds. Dialogu Międzyreligijnego zwracał uwagę, że tegoroczny Dzień Judaizmu przypada w szczególnych okolicznościach, zbiega się bowiem z obchodami 75. rocznicy wyzwolenia obozu zagłady Auschwitz-Birkenau.
Z kolei naczelny rabin Polski Michael Schudrich powiedział KAI, że obchody Dnia Judaizmu w Gnieźnie będą na pewno wyjątkowe, z uwagi na znaczenie tego miasta jako pierwszej polskiej stolicy. Jego zdaniem, dzięki corocznej inicjatywie, udaje się, krok po kroku, wspólnie przybliżać do celu. “To jest zupełnie inny świat niż 20 czy nawet 10 lat temu” – powiedział rabin oceniając stan relacji polsko-żydowskich i chrześcijańsko-judaistycznych.
Zgodnie z założeniami Episkopatu, Dzień Judaizmu ma przybliżać nauczanie Kościoła po II Soborze Watykańskim na temat Żydów i ich religii oraz ukazywać antysemityzm jako grzech. Jest to też okazja do propagowania posoborowego wyjaśniania tekstów Pisma Świętego, które w przeszłości mogły być interpretowane w sposób antyjudaistyczny i antysemicki.
Co roku centralne obchody Dnia Judaizmu organizuje inna polska diecezja wraz z powołanym w 1996 r. Komitetem ds. Dialogu z Judaizmem.
Po raz pierwszy Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce obchodzono w 1998 r. w Warszawie. Od tego czasu centralne obchody te odbywały się w największych polskich miastach, a równoczesne były obchodzone w wielu innych miejscowościach.
Obecnie do gmin żydowskich w Polsce należy ok. 4 tys. osób, natomiast społeczność Żydów w Polsce szacuje się na ok. 20 tys.
Wraz z zakorzenianiem się praktyki synodalności w Kościele w Polsce - nadziei będzie przybywać.