W tajnej służbie Pana Boga

Instytuty świeckie. Ta forma życia konsekrowanego, choć rozwija się od ponad 100 lat, jest ciągle mało znana w Kościele. Nieraz nawet księża nie znają naszego powołania – ubolewają konsekrowani świeccy.

Św. Antoni, pierwszy mnich żyjący w III wieku w Egipcie, szukał Boga na pustyni. Świadomie opuścił sprawy tego świata, aby szukać radykalnej świętości. Odejście od świata pozostawało obowiązującym modelem życia zakonnego przez długie wieki. Ludzie, którzy pragnęli ewangelicznej doskonałości, opuszczali swoje środowisko, aby żyć tylko dla Boga. Habit, klasztorne mury, reguła zakonna, klauzura – to wszystko miało strzec przed zgiełkiem świata.

Bez habitu i klauzury
To, co proponują tzw. instytuty świeckie, jest drogą w przeciwnym kierunku. – Istotą tego powołania jest połączenie konsekracji ze świeckością – tłumaczy Ewa Kusz z Instytutu Niepokalanej Matki Kościoła, przewodnicząca Rady Wykonawczej Światowej Konferencji Instytutów Świeckich. Istota konsekracji jest tutaj taka sama, jak w tradycyjnych zakonach.

Polega na złożeniu ślubu oddania siebie Chrystusowi, czyli życia według rad ewangelicznych: czystości, ubóstwa i posłuszeństwa. Osoby, wchodząc do instytutu świeckiego, pozostają jednocześnie w świecie. Nie porzucają swojego środowiska, pracy zawodowej, więzi przyjacielskich itp. Nie wyróżniają się strojem lub inną zewnętrzną oznaką konsekracji. Co więcej, zachowują na ogół dyskrecję co do swoich ślubów. Nie mieszkają w klasztorach czy innych domach wspólnego zamieszkania. Żyją samotnie, w mieszkaniach, w blokach, czasem z rodzicami lub rodzeństwem. Pozostają w pełni ludźmi świeckimi, a jednocześnie przez konsekrację mają być zaczynem wewnętrznej przemiany świata.

Pomysł takiej formy życia konsekrowanego narodził się pod koniec XIX wieku we Francji, Hiszpanii i Włoszech. Został zatwierdzony w 1947 roku przez papieża Piusa XII. Na świecie jest obecnie 214 instytutów świeckich, skupiających około 40 tysięcy świeckich konsekrowanych. W Polsce około 1100 osób przynależy do 34 różnych instytutów. Każdy z nich ma własną specyfikę, duchowość, zadania apostolskie.