Eucharystia – światło i życie na nowe tysiąclecie

Ważnymi dokumentami dotyczącymi kongresów były dokumenty soborowe i papieskie: konstytucja o liturgii "Sacrosanctum Concilium" (4 XII 1963), instrukcja "Eucharisticum mysterium" w 1967 (która o MKE wspomina w punkcie 67), a zwłaszcza Rytuał Rzymski "De sacra communione et de cultu mysterii eucaristici extra Missam" z 1973. To one, każdy na swój sposób i w różnym stopniu wpłynęły i do dzisiaj kształtują oblicze tych międzynarodowych spotkań eucharystycznych, wyznaczają ich miejsce w życiu Kościoła, ich otwarcie na ekumenizm, a w pewnym stopniu także na dialog międzyreligijny, choć ten jest, jak na razie, sprawą dalszej przyszłości.

Najwięcej kongresów odbyło się za Leona XIII - 14, następnie za św. Piusa X, zwanego "papieżem eucharystii" - 11, Piusa XI - 9. W okresie pontyfikatu Jana XXIII (1958-63) zorganizowano tylko jeden Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny, 37. z kolei - w Monachium (31 lipca-7 sierpnia 1960), ale były to już czasy, gdy utrwaliła się praktyka urządzania tego rodzaju spotkań co 4-5 lat.

Nasze czasy

Ostatni kongres przed wojną (34. z kolei) odbył się w Budapeszcie w dniach 25-30 maja 1938 r. (początkowo jego gospodarzem miała być Polska, ale na prośbę naszych bratanków, którzy obchodzili wówczas 900. rocznicę śmierci swego króla - św. Stefana, kongres przeniesiono na Węgry). Po wojnie miejscem pierwszego tego rodzaju międzynarodowego spotkania eucharystycznego była Barcelona w dn. 27 maja-1 czerwca 1952 r.

W stolicy Węgier obradowano pod hasłem "Eucharystia więzią miłości", a legatem papieskim był wówczas kard. Eugenio Pacelli, który niespełna rok później został wybrany papieżem jako Pius XII. Na kongres ten przybyło ponad 100 tys. osób z całego świata, ale bez Niemców, którym wyjazdu zabronił Hitler. Wśród duchownych było 15 kardynałów (w tym prymas Polski kard. Augustyn Hlond) i 330 biskupów (wśród nich 14 z naszego kraju).

Kolejny kongres miał się odbyć w 1940 r. w Nicei, ale uniemożliwił to wybuch II wojny światowej. Z kolei w Barcelonie po raz pierwszy głównym punktem kongresu była już nie procesja, ale Msza św. jako bezkrwawa ofiara eucharystyczna. Procesja oczywiście też się odbyła, a na jej zakończenie dyktator Hiszpanii gen. Francisco Franco zawierzył swój kraj Chrystusowi w Eucharystii.

Paweł VI jako pierwszy papież przewodniczył osobiście końcowej części obrad Kongresu, odbywającego się poza Rzymem (1964 - Bombaj i 1968 - Bogota), później zwyczaj ten przejął Jan Paweł II (1985 - Nairobi, 1989 - Seul, 1993 - Sewilla, 1997 - Wrocław, 2000 - Rzym).

W wymiarach Kościoła powszechnego organizacją tych spotkań zajmuje się Papieski Komitet ds. Międzynarodowych Kongresów Eucharystycznych. Ustanowił go, a właściwie zatwierdził powołanie go do życia przez duchownych i świeckich (początkowo bez przymiotnika "Papieski") Leon XIII, o czym już wspominaliśmy, 27 kwietnia 1879 r. Obecną nazwę organizm ten otrzymał na mocy brewe apostolskiego Jana Pawła II z 11 lutego 1986 r. Przewodniczącym Komitetu jest od 15 października 2001 r. 80-letni obecnie słowacki kardynał kurialny Jozef Tomko.