Polski model relacji Państwo-Kościół jest optymalny

Praca Nuncjusza Apostolskiego w danym kraju łączy ze sobą dwa wątki: dyplomatyczny i eklezjalny. Jako ambasador utrzymuje Ksiądz Arcybiskup relacje dyplomatyczne z Rzecząpospolitą Polską, a jako legat papieski towarzyszy Kościołowi w Polsce i jest łącznikiem ze Stolicą Apostolską, Czy mógłby Ksiądz Arcybiskup powiedzieć jak w praktyce wygląda ta praca i za pomocą jakich instrumentów jest realizowana?

Abp Celestino Migliore: Bliskie mi jest wyobrażenie Kościoła jako drzwi. Futryna tych drzwi to Kościół powszechny, skrzydło to Kościół lokalny, natomiast zawiasami, które spinają te dwa elementy, jest nuncjusz apostolski. Drzwi o tyle spełniają swoją rolę otwarcia, przyjęcia, wzajemnych relacji, twórczości, życia duchowego i ochrony, o ile zawiasy, mocno wbite w futrynę i skrzydło, zapewniają im łatwą i płynną rotację.

W języku teologicznym ten obraz zawiera się w określeniu cum Petro et sub Petro (z Piotrem i pod Piotrem). Nuncjusz reprezentuje Piotra naszych czasów, dlatego też troszczy się o to, by jego myśl, działanie, poglądy i przykład były znane i podzielane. Wykonuje to zadanie w ścisłej współpracy z Konferencją Episkopatu, z instytutami życia konsekrowanego, zakonnymi i świeckimi, ze stowarzyszeniami życia apostolskiego, uczestnicząc w ich spotkaniach i pozostając w bezpośrednim kontakcie. Przekazuje Stolicy Apostolskiej idee, sugestie, propozycje i prośby biskupów, kapłanów, osób konsekrowanych i świeckich. Równocześnie komunikuje im decyzje Stolicy Apostolskiej. Także ten rodzaj aktywności wymaga szerokiej sieci osobistych relacji, tworzonych podczas wizyt w diecezjach, parafiach, wspólnotach zakonnych, instytucjach kościelnych i podczas rozmów w nuncjaturze. To, co pozostaje z tej pięcioletniej już posługi, to nie kilometry pokonane w czasie wielokrotnych wizyt w diecezjach i ich instytucjach ani też nie liczba wizyt składanych w Nuncjaturze, lecz dające satysfakcję doświadczenie jedności we wcielaniu Ewangelii w życie i we wspólnej trosce o piękno Kościoła i społeczeństwa.

Zadaniem nuncjusza jest także prowadzenie kanonicznych procesów informacyjnych mających na celu nominacje biskupów. Właśnie w tych miesiącach liczba biskupów nowo mianowanych czy przeniesionych do innych diecezji na przestrzeni ostatnich pięciu lat doszła do 50. Biskupów mianuje Papież. Do Nuncjusza należy przygotowanie i przekazanie sugestii. Jest to więc zadanie delikatne i wymagające, spełniane w oparciu o konsultacje i o rozeznanie w świetle Słowa Bożego i wskazań Ojca Świętego, w trosce o wspólne dobro Kościoła lokalnego.

A jak wyglądają relacje z państwem polskim i jego władzami?

Gdy chodzi o stosunki między Kościołem i Państwem, to zadaniem Nuncjusza jest informowanie i równocześnie pobudzanie troski społeczności świeckiej i lokalnego rządu, na płaszczyźnie krajowej i międzynarodowej, o inicjatywy dotyczące pokoju, solidarności i promocji praw ludzkich, które leżą na sercu papieżowi. Mam na myśli dany przez papieża ogromny impuls dla społecznej nauki Kościoła, do podjęcia przez Kościół działań na rzecz pokoju, pojednania między narodami, ekonomii uwzględniającej potrzeby osób najbiedniejszych, środowiska, uchodźców i migrantów.

W kraju, gdzie katolicyzm jest tak bardzo obecny - jak w Polsce - równie wymagające i godne najwyższej troski są relacje ze społecznością świecką, z władzami i z korpusem dyplomatycznym. Nuncjusz musi się także zajmować kwestiami dotyczącymi relacji Kościół-Państwo. Polska, podobnie jak wiele innych krajów, zawarła konkordat ze Stolicą Apostolską: to często wymaga podejmowania rozmów i pertraktacji, zmierzających do właściwej i owocnej aplikacji tej umowy. Na tym polu, nuncjusz korzysta z pomocy Kościelnej Komisji Konkordatowej.