Bioetycy o zapłodnieniu, płci i śmierci

Zajęto się również oceną ustaw biotycznych, które zostały w ostatnim czasie uchwalone, zwracając uwagę na ich dość istotny deficyt refleksji i oceny etyczne.

- Są to ustawy dość jednostronne, realizujące jedynie etykę sytuacyjną, a nie etykę zasad i w związku z tym domagają się spojrzenia krytycznego i dalszej refleksji, zwłaszcza nad daleko posuniętymi ich konsekwencjami, które jak się wydaje, w zamyśle samego legislatora nie były przewidziane - powiedział abp Henryk Hoser. Zwrócił jednocześnie uwagę, że zarówno medycyna jak i biologia człowieka są w stanie te skutki przewidzieć nawet w perspektywie kilku następnych pokoleń.

- Zgodnie z najnowszymi doniesieniami uczonych szwajcarskich, w przypadku zapłodnienia poza ustrojowego już się pojawiają nowe patologie. Jedną z nich jest sercowo-krążeniowa objawiająca się sztywnością naczyń krwionośnych, obserwowana w późniejszych okresach życia. Ma ona niewątpliwie wpływ nie tylko na zdrowie poszczególnych osób, ale w miarę jej rozprzestrzeniania się również na zdrowie całego społeczeństwa - stwierdził przewodniczący Zespołu.

Eksperci zajęli się również zagadnieniem zaburzeń orientacji i tożsamości seksualnej zastanawiając się, gdzie biegnie granica między normą a patologią w tej dziedzinie. - Psychiatria i psychologia są naukami o człowieku znacznie bardziej podatnymi na wpływy ideologiczne niż biologia somatyczna dotycząca ludzkiego ciała, czyli empirii biologicznej i doświadczalnej. Podejmowane więc w tym zakresie decyzje, które przechodzą do legislacji są często arbitralne i podbarwione ideologicznie, a w związku z tym wpływają też na spójność społeczną i trwałość relacji międzyludzkich - powiedział abp Hoser.

Podkreślił, że jednym z poważnych problemów współczesnej bioetyki jest sterowana i narzucana dezintegracja ludzkiej osoby. - Coraz częściej mamy do czynienia z problemem rozszczepienia, kiedy psychika nie koresponduje z cielesnością człowieka czyli z jego somatyką. Ludzka psychika zdaje się nie brać pod uwagę determinantów biologicznych wynikających z biologicznej determinacji płci czy też otrzymanej poprzez poczęcie czy urodzenie charakterystyki osobowości - zauważył ekspert.

W czasie obrad rozmawiano również na temat kryteriów śmierci mózgowej, które są jedną z podstawowych kwestii w transplantologii, czyli w dziedzinie pobierania żywych organów od osób zmarłych. - Dokumenty Kościoła katolickiego wyraźnie mówią, że można pobierać żywe organy od osoby zmarłej, a moment śmierci to nie jest problem doktrynalny czy teologiczny. To problem nauki, która powinna ustalić kryteria momentu śmierci nieodwracalnej - powiedział abp Hoser.

Zdaniem przewodniczącego Zespołu Ekspertów ds. bioetycznych największym obecnie problemem nie jest samo ustalenie tych kryteriów, ale ich nieprzestrzeganie. - W wielu wypadkach mamy do czynienia z naruszaniem całej procedury stwierdzania śmierci mózgowej inaczej mówiąc 'śmierci nieodwracalnej', kiedy z różnych względów idzie się na skróty, nie przestrzegając protokołu wymaganego do tego typu orzekania czy czasu, który powinien być zarezerwowany na postawienie ostatecznej diagnozy - stwierdził abp Hoser.