Nieprzemijającą aktualność encykliki Pacem in terris Jana XXIII podkreśla Ojciec Święty w przesłaniu do uczestników 18. sesji plenarnej Papieskiej Akademii Nauk Społecznych.
Watykańskie obrady poświęcono przypadającemu w przyszłym roku 50-leciu tego dokumentu nauki społecznej Kościoła. Papież przypomina, że przyszły błogosławiony pisał go pod koniec życia, u szczytu zimnej wojny, by bronić pokoju i sprawiedliwości. „Choć globalny klimat polityczny znacznie się przez to półwiecze zmienił, wizja Papieża Jana może nas jeszcze wiele nauczyć, gdy zmagamy się z nowymi wyzwaniami dla pokoju i sprawiedliwości – zauważa Benedykt XVI. – Sercem nauki społecznej Kościoła jest antropologia uznająca w człowieku obraz Stwórcy”.
„Pokój i sprawiedliwość to owoce właściwego porządku wpisanego w samo stworzenie, wypisanego w ludzkich sercach (por. Rz 2, 15), a zatem dostępnego wszystkim ludziom dobrej woli” – pisze Ojciec Święty. Zwraca uwagę, że encyklika sprzed pół wieku była „potężnym wezwaniem do twórczego dialogu między Kościołem i światem, wierzącymi i niewierzącymi, którego krzewienie zainicjował Sobór Watykański II”. Z tego samego ducha wyrosło hasło bł. Jana Pawła II na Światowy Dzień Pokoju sprzed 10 lat: „Nie ma pokoju bez sprawiedliwości, nie ma sprawiedliwości bez przebaczenia”. Było to po szokujących zamachach terrorystycznych z września 2001 r. „Pojęcie przebaczenia musi znaleźć miejsce w międzynarodowych rozmowach nad rozwiązaniem konfliktów, by zmienić jałowy język wzajemnych oskarżeń, który prowadzi donikąd – podkreśla Benedykt XVI. – Przebaczenie nie jest negowaniem popełnionego zła, ale udziałem w uzdrawiającej i przemieniającej miłości Boga, która pojednuje i odnawia”.
Papież przypomina, że także Synody Biskupów dla Afryki i Bliskiego Wschodu podjęły tematy przebaczenia i pojednania. „Historyczne błędy i niesprawiedliwości można przezwyciężyć tylko wówczas, gdy czerpie się natchnienie z orędzia nadziei, wyprowadzającego ludzi i narody z błędnego koła – dodaje Ojciec Święty. – Od 1963 r. wiele konfliktów, które wydawały się wówczas nie do rozwiązania, przeszło do historii”.
Papieska Akademia Nauk Społecznych będzie się nadal zajmować encykliką Pacem in terris na swym przyszłorocznym posiedzeniu. Będzie ją wtedy analizować pod kątem relacji międzynarodowych – zapowiedziano w deklaracji końcowej zakończonych właśnie obrad. Podjęto na nich bardzo różne kwestie. Inspirując się dokumentem Jana XXIII, mówiono m.in. o idei władzy światowej, globalizacji gospodarki, ekologii w wymiarze światowym czy procesach demokratyzacji, m.in. w kontekście Arabskiej Wiosny.
Dużym echem odbił się referat Jimmy’ego Walesa, założyciela Wikipedii, na temat nowych technik informacji w służbie pokoju. Do podjęcia tak szerokiego wachlarza tematów prowokowała sama encyklika Jana XXIII, która znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach życia. Jej rozumienie musi być wciąż na nowo uaktualnianie, w zależności od uwarunkowań historycznych – czytamy w deklaracji Papieskiej Akademii Nauk Społecznych.
Nie było ono związane z zastąpieniem wcześniejszych świąt pogańskich, jak często się powtarza.
"Pośród zdziwienia ubogich i śpiewu aniołów niebo otwiera się na ziemi".
Świąteczne oświetlenie, muzyka i choinka zostały po raz kolejny odwołane przez wojnę.
Franciszek zrezygnował z publikacji adhortacji posynodalnej.