Papieskie sanktuarium na Karaibach

Oto w lipcu 2025 roku odebrałem telefon od ambasadora Zakonu Maltańskiego na Wyspach Antiqua i Barbuda. W trakcie rozmowy ambasador Przemysław Häuser-Schöneich przedstawił projekt budowy sanktuarium św. Jana Pawła II na Karaibach. Opisana inicjatywa zrodziła się podczas spotkania z ordynariuszem diecezji St. John's – Basseterre, biskupem Robertem Llanosem, pochodzącym z Trynidadu i Tobago, po studiach w USA. Co więcej, polski dyplomata zaprosił mnie do tego prestiżowego grona jako osobę zawodowo zajmującą się komunikacją i jako członka Komitetu Organizacyjnego Budowy Sanktuarium. Ambasada Zakonu Maltańskiego od wielu lat bowiem współpracuje z diecezją St. John's – Basseterre w kwestii realizacji projektów charytatywnych.

W tym miejscu warto zauważyć, że Ambasador Häuser-Schöneich będąc na placówkach dyplomatycznych w Waszyngtonie i Hawanie stworzył podstawy do rozmów między Raulem Castro i Barackiem Obamą. Na Kubie współpracując z Prymasem Kuby arcybiskupem Dionisio Guillermo García Ibáñez i kubańskim episkopatem opiekował się szpitalami i promował kulturę religijną. Dzięki niemu udało się osiągnąć pozwolenie na jednorazową premierę hiszpańskojęzycznej wersji filmu „Świadectwo”. Był jednym z organizatorów Światowego Dnia Młodzieży w Krakowie 2016 roku z udziałem papieża Franciszka.

Antiqua i Barbuda to małe państwo w Ameryce Środkowej, w rejonie Karaibów.  W przeszłości było siedzibą baz wojskowych brytyjskiej marynarki wojennej. Obecnie znajdują się w tym miejscu amerykańskie bazy wojskowe. Stolicą kraju jest miasto St. John`s. Głową państwa jest król Wielkiej Brytanii, reprezentowany na wyspach przez gubernatora generalnego. W herbie państwa znajdują się znamienne słowa: „Każdy się stara, wszyscy osiągają”.

Chrześcijaństwo jest religią dominującą, a katolicy należą do mniejszości. W takim właśnie pejzażu ma powstać sanktuarium św. Jana Pawła II na gruzach odbudowywanego zabytkowego kościoła pod wezwaniem św. Józefa i św. Patryka z 1909 roku, który uległ zniszczeniu podczas trzęsienia ziemi w 1974 roku. Od tamtego czasu kościół stoi w ruinie i niszczeje.

Warto podkreślić, że świątynia ta jest jedną z najstarszych budowli murowanych na wyspie. Po przeprowadzeniu niezbędnych prac remontowych kościół zostanie ponownie konsekrowany pw. Św. Jana Pawła II. W pobliżu niego znajduje się nieczynny budynek dawnej kurii, który docelowo będzie zaadoptowany na plebanię i Centrum Charytatywno-Kulturalne im. Jana Pawła II. Lokalizacja Sanktuarium w centrum stolicy, bliskość lotniska i głównych szlaków komunikacyjnych ułatwi dotarcie osobom odwiedzającym Antiguę z różnych zakątków świata. Antiqua ma regularne połączenia z portami lotniczymi Londynu, Paryża, Frankfurtu nad Menem, a także z Kanadą i USA. 

• Zobacz zdjęcia przedstawiające stan na dziś

W kontekście pontyfikatu papieża Leona XIV budowa sanktuarium św. Jana Pawła II na Antiqua zyskuje dodatkową motywację, gdyż amerykański papież coraz częściej powołuje się na nauczanie swojego świętego poprzednika z Polski. Można zauważyć nawiązania do jego dziedzictwa w zakresie pokoju miedzy narodami, sprawiedliwości społecznej i kulturze bycia, w zakres której wchodzi promowanie dialogu. Z tego punktu widzenia jest to wyjątkowy projekt łączący duchowe dziedzictwo Jana Pawła II z barwną kulturą i krajobrazem Karaibów. Dlatego realizacja tego przedsięwzięcia to nie tylko stworzenie miejsca modlitwy, kultu i refleksji, ale także impuls do rozwoju społeczności lokalnej i  budowania mostów międzykulturowych.

Postać Jana Pawła II, wybitnego papieża jest nieustannie inspiracją dla wielu osób na całym świecie. Pomysł utworzenia miejsca dedykowanego jego pamięci na wyspie Antigua ma podłoże duchowe i historyczne. To wyraz wdzięczności za pontyfikat, który zmienił oblicze Kościoła, świata i szansa na trwałe zakorzenienie wartości chrześcijańskich w krajobrazie karaibskim. Niewątpliwie Sanktuarium Św. Jana Pawła II będzie pełnić szereg funkcji wykraczających poza typowe miejsce kultu. Ma stać się centrum dialogu międzyreligijnego, platformą edukacyjną promującą wartości solidarności, pokoju i miłosierdzia, a także ośrodkiem wsparcia dla osób potrzebujących.

Zgodnie z założeniem biskupa Roberta Llanosa i ambasadora Przemysława Häuser-Schöneich miejsce to ma inspirować do pogłębiania wiary, sprzyjać modlitwie indywidualnej     i wspólnotowej, organizowane będą rekolekcje, pielgrzymki i wydarzenia liturgiczne. Planuje się regularne msze święte w różnych językach, by podkreślić uniwersalność przesłania świętego papieża. Znaczenie inwestycji wykracza poza sferę religijną. Dzięki Sanktuarium kraj zyska rozpoznawalność na mapie pielgrzymkowej świata, co może przyczynić się do rozwoju turystyki religijnej i gospodarczego wzrostu regionu.
 
Z uwagi na zabytkowy charakter budynku, inicjatorzy projektu nie przewidują żadnych daleko idących ingerencji w jego kształt. Niezbędne prace budowlane ograniczą się do wzmocnienia fundamentów, ścian nośnych, konstrukcji dachu oraz wykończenia wnętrza.

Projekt budowy Sanktuarium Św. Jana Pawła II przewiduje realizację kilku etapów, począwszy od przygotowania ogólnej koncepcji sanktuarium, przez pozyskanie pozwoleń, aż po remont i wyposażenie obiektu. Realizacja projektu obejmuje sześć etapów.

1. Sporządzenie analizy architektonicznej budynku, konsultacje techniczne, przygotowanie harmonogramu prac, pozyskanie funduszy, wybór wykonawców (sierpień-listopad 2025 r.)
2. Audiencja u papieża Leona XIV w Watykanie dla delegacji realizatorów projektu Sanktuarium pod przewodnictwem Biskupa Roberta Llanosa, połączona z poświęceniem kamienia węgielnego (kamień z grobu Św. Piotra) dla Sanktuarium (październik 2025 r.)
3. Uzyskanie niezbędnych pozwoleń budowlanych, zgód lokalnych władz na zwolnienie z ceł i podatków ściągniętego z Polski kontenerami sprzętu i materiałów budowlanych (wrzesień-listopad 2025 r.)
4. Wzmocnienie fundamentów oraz ścian nośnych, remont wnętrza oraz fasady (listopad 2025-sierpień 2026)
5. Montaż wyposażenia liturgicznego, instalacji technicznych, końcowe prace wykończeniowe (wrzesień 2026 r.)
6. Uroczyste otwarcie i konsekracja Sanktuarium przy udziale gości honorowych: władz Antiguy i Barbudy, członków brytyjskiej Rodziny Królewskiej, przedstawicieli Stolicy Apostolskiej, msza inauguracyjna, pierwsze wydarzenia kulturalno-religijne (październik 2026 r.)

Każdy etap będzie prowadzony we współpracy z diecezją St. John's - Basseterre, władz Antiguy i Barbudy, przy jednoczesnym wsparciu partnerów zagranicznych, zwłaszcza z Polski. 

Realizacja tak ambitnego projektu napotyka na liczne wyzwania – zarówno logistyczne, jak i finansowe czy kulturowe. Do najważniejszych należą:

1. Mobilizacja środków finansowych na budowę i utrzymanie obiektu – planowane są zbiórki, aukcje charytatywne i współpraca z organizacjami katolickimi z całego świata.
2. Głównym koordynatorem zbiórki pieniędzy na realizację projektu będzie Caritas Archidiecezji Poznańskiej, która od wielu lat współpracuje z ambasadorem Przemysławem Häuser-Schöneich przy realizacji projektów charytatywnych na całym świecie. 
3. Integracja projektu z lokalnym środowiskiem – zaangażowanie artystów, rzemieślników i mieszkańców Wyspy na etapie projektowania i realizacji.
4. Zapewnienie dostępności dla osób z różnymi potrzebami, w tym pielgrzymów z niepełnosprawnościami. 

Wszelkie środki przeznaczone na opisany cel można wpłacać: 

Caritas Poznańska OPP
Ostrów Tumski 2
61-109 Poznań 
KRS 0000224658 
Numer konta Santander Bank 70 1090 1362 0000 0000 3602 2297  
Tytuł przelewu: „Sanktuarium JPII”