Pokój, zgoda, jedność. Za jaką cenę?

Piątek, dwudziesty piąty dzień kwietnia. Jutro pogrzeb papieża Franciszka...  Życie nie zamarło. Toczy się dalej. Z niesmakiem patrzę na postawę administracji USA wobec wojny na Ukrainie. Pokój, pokój, pokój.  Tylko za jaką cenę? Dlaczego za cenę daleko idących ustępstw napadniętego? Dlaczego na warunkach agresora? Dlaczego nagradzać burzenie ładu międzynarodowego? Przecież to ośmieli wszystkich „silniejszych”.  Zresztą... Czy już nie ośmieliło? W Strefie Gazy? Tam jakoś dalsze działania wojskowe, w których ginie masa cywilów, nie są przez amerykańską administrację potępiane... Fałszywe to zapewnianie o pragnieniu pokoju. Chcemy go, gdy mamy w tym interes. Jeśli w naszym interesie jest wojna, niech dalej trwa...

A u nas? Heh. Aż podskoczyłem, gdy to przeczytałem. Minister sprawiedliwości 19 kwietnia, w rocznicę wybuchu powstania w warszawskim getcie napisał na X: „Tak jak powstanie w getcie było aktem sprzeciwu wobec brutalnego systemu, tak i my musimy sprzeciwiać się wszelkim formom uprzedzeń, ksenofobii i podziałów”. O te podziały mi chodzi. Sprzeciwiać się wszelkim formom podziałów. Toż ten rząd chciałby się przyczynić do tego mniej więcej w taki sam sposób, jak Ameryka do pokoju na Ukrainie: nasze ma być na wierzchu, wtedy nie ma podziału; jak nie jest po naszemu, to jest podział. Słyszę to zresztą od kilkunastu już lat. „Budujmy jedność”, ale, jak się przyjrzeć, ma to być jedność, z której połowa społeczeństwa jest wykluczana. Pokój, zgoda, ale po naszemu. Bo my jesteśmy siłą prodemokratyczną. Jak nie jest po naszemu, to „demokracja walcząca”. Bo ta druga część społeczeństwa widać nie jest „demos”, tylko... No właśnie: kim? Obrzydliwe...

Podobnie, niestety, bywa i w moim Kościele. Nie przyczyniajmy się do podziałów. Dlatego... ustąpmy tym, którzy forsując zmiany ustąpić nie chcą, zgódźmy się na to, czego chcą. Co tam status quo? Przecież nie mnie to zaboli. A ci których zaboli? No nie przyczyniajmy się do podziałów...  Niestety, nie raz i coś takiego już widziałem. I nie myślę o zmianach dotyczących doktryny, moralności, czy godnych pochwały działań mających na celu wierność przepisom liturgicznym. Zwyczajne sprawy organizacyjne...  Bardzo to smutne...

Nie, nie zawsze status quo jest tym, co trzeba zachowywać. Zawsze jednak trzeba pytać, kto na zmianach zyska, kto straci. I czy godzi się, w imię zachowania jedności, pokoju czy zgody, lekceważyć słabszych, a stawać po stronie prących do zmian silniejszych... Jak to śpiewał Jacek Kaczmarski w piosence o konferencji jałtańskiej, na której między innymi sprzedano Polskę ZSRR? „Komu zależy na pokoju, ten zawsze cofnie się przed gwałtem / Wygra, kto się nie boi wojen. I tak rozumieć trzeba Jałtę”. Tak, ludzie popełniają błędy. „Tylko ofiary się nie mylą”. Ci, których po wojnie wywieziono, ci których zamknięto w więzieniu, których zabito....  Ci, których w imię zgody, jedności, pokoju pozbawia się prawa głosu....

Często, gdy słucham przypowieści o miłosiernym Samarytaninie, a potem wezwań, by zauważać wokół siebie ludzi będących w potrzebie, zastanawiam się dlaczego dopiero wtedy, gdy już są jakoś przez los pobici? Dlaczego nie stawać po ich stronie, gdy krzywda jeszcze się nie stała?  Tak, to trudniejsze. O wiele trudniejsze. Bo trzeba zawołać „przestańcie”. Bo się człowiek naraża i sam może oberwać. Zgadzam się, że nieraz roztropniej będzie schować się, poczekać, a potem pomóc. Na pewno jednak nie godzi się chrześcijaninowi nawoływać bitego, by w imię zgody, jedności i czego tam jeszcze nie bronił się i tak głośno nie krzyczał. Dziś, niestety, coś takiego jednak dość często się zdarza. A my dajemy się nabrać. Na puste hasła i czcze deklaracje. I nie chcemy widzieć ludzkiej krzywdy. Bo tak wygodniej...