Biskupi podejmą prace nad Komisją ds. zbadania wykorzystania seksualnego w Kościele

W komunikacie, wydanym po zakończeniu 400. Zebrania Plenarnego, biskupi stwierdzili, że "Komisja jest potrzebna, powinna powstać i mieć charakter historyczny z niezbędnymi elementami analizy interdyscyplinarnej". Zaznaczyli, że "do przedstawionego projektu Komisji wniesiono szereg uwag, które zostaną przekazane zespołowi pracującemu nad określeniem kształtu Komisji". Planowane są również dalsze konsultacje w tej sprawie z Konferencją Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich oraz Konferencją Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych w Polsce.

Sprawa powołania Komisji odbiła się w ostatnich dniach szerokim echem po tym, jak w mediach ukazała się opinia Rady Prawnej KEP. Dokument Rady Prawnej, do którego dotarli dziennikarze, wskazuje na wątpliwości co do głosowania, które miało miejsce 14 czerwca 2023 r. podczas Zebrania Plenarnego KEP w Lidzbarku Warmińskim. Głosowany był wówczas wniosek abp Wojciech Polaka, by objąć badaniami okres od 1945 r. do momentu powołania komisji. Wniosek został przyjęty przez biskupów. Rada Prawna jednak sugeruje, że głosowanie to nie zostało przygotowane, uchwała w tej sprawie nie została spisana i w związku z tym należałoby to głosowanie powtórzyć. 

Oznaczałoby to zatem uznanie obietnicy o powołaniu Komisji, złożonej już dwa lata temu, za niebyłą, mimo szeregu zapewnień o trwających już pracach nad jej powołaniem.

W odpowiedzi na ujawniony dokument, w mediach społecznościowych rozpoczęła się akcja "Odwagi, bracia Biskupi", zainicjowana przez Agatę Rujner i Pawła Zarosę. "Chcemy otoczyć biskupów naszą modlitwą i dodać odwagi tym, którzy mogą tego teraz potrzebować" - pisali organizatorzy. W ramach akcji wierni zachęcani byli do modlitwy w intencji obradujących biskupów oraz do wysłania im apelu, wzywającego do solidarności z osobami skrzywdzonymi wykorzystaniem seksualnym i troski o sprawiedliwość. Pod listem podpisało się prawie 3500 osób, wiele z nich wysyłało także wiadomości indywidualnie na adresy mailowe poszczególnych biskupów.

Podczas Zebrania biskupi podjęli też wiele innych tematów, jednym z głównych była formacja prezbiterów. Podczas obrad został zaprezentowany model formacji kapłańskiej, „umożliwiający wielowymiarową odpowiedź na różnorodność wyzwań, zadań i problemów, z którymi mierzą się prezbiterzy i kandydaci do kapłaństwa we współczesnym świecie”. „Omówiono również stan i kierunki formacji w seminariach duchownych oraz sposób funkcjonowania duszpasterstwa powołań” – podaje komunikat.

Kolejnym tematem obrad były zmiany w organizacji nauczania religii w szkole wprowadzone przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, wobec których biskupi wyrazili swój zdecydowany sprzeciw. „Uważają za krzywdzące i niesprawiedliwe zapisy o redukcji tygodniowego wymiaru zajęć lekcji religii z dwóch godzin do jednej, umieszczaniu zajęć z religii bezpośrednio przed i po zajęciach obowiązkowych oraz łączeniu klas. Wprowadzając te zmiany Ministerstwo Edukacji Narodowej postąpiło niezgodnie z prawem, gdyż nie uwzględniło wymaganego przez prawo porozumienia z Kościołami i związkami wyznaniowymi. Dlatego Konferencja Episkopatu Polski nieustannie podejmuje wszelkie możliwe działania prawne w obronie lekcji religii w szkołach publicznych” – czytamy w komunikacie. Biskupi poparli również inicjatywę zbierania podpisów pod obywatelskim projektem ustawy dotyczącej obowiązkowej lekcji religii lub etyki.

Biskupi podjęli także debatę nad rolą przekazu medialnego w głoszeniu Ewangelii. Przy tej okazji zapoznali się z aktualną sytuacją redakcji katolickich w Polskim Radiu i Telewizji Polskiej, a także przeanalizowali działalność podmiotów medialnych zależnych od Konferencji Episkopatu Polski.

Publikujemy pełny tekst komunikatu:

Komunikat z 400. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski

W dniach od 12 do 14 marca 2025 roku odbyło się w Warszawie, pod przewodnictwem abp. Tadeusza Wojdy SAC, przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, 400. Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski.

1. Z okazji 12. rocznicy wyboru Franciszka na Stolicę Piotrową, biskupi przesłali Papieżowi okolicznościowe życzenia. Podkreślili w nich, że podążając śladami św. Franciszka z Asyżu, Ojciec Święty uczy nas, jak kochać Boga i ludzi, zwłaszcza tych najbardziej potrzebujących. Zapewnili Papieża o swojej bliskości i darze modlitwy w czasie, gdy on sam niesie z Chrystusem krzyż cierpienia. W jego intencji odprawili również Eucharystię w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie-Wilanowie.

2. Jednym z głównych tematów obrad były życie, posługa i formacja prezbiterów. Analizowano wyniki przeprowadzonych badań dotyczących ich sytuacji życiowej i pracy duszpasterskiej. Zaprezentowano model formacji kapłańskiej umożliwiający wielowymiarową odpowiedź na różnorodność wyzwań, zadań i problemów, z którymi mierzą się prezbiterzy i kandydaci do kapłaństwa we współczesnym świecie. Omówiono również stan i kierunki formacji w seminariach duchownych oraz sposób funkcjonowania duszpasterstwa powołań.

3. Biskupi wyrażają swój zdecydowany sprzeciw wobec wprowadzonych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej zmian w organizacji nauczania religii w szkole. Uważają za krzywdzące i niesprawiedliwe zapisy o redukcji tygodniowego wymiaru zajęć lekcji religii z dwóch godzin do jednej, umieszczaniu zajęć z religii bezpośrednio przed i po zajęciach obowiązkowych oraz łączeniu klas. Wprowadzając te zmiany Ministerstwo Edukacji Narodowej postąpiło niezgodnie z prawem, gdyż nie uwzględniło wymaganego przez prawo porozumienia z Kościołami i związkami wyznaniowymi. Dlatego Konferencja Episkopatu Polski nieustannie podejmuje wszelkie możliwe działania prawne w obronie lekcji religii w szkołach publicznych. Biskupi dziękują wszystkim, którzy na różne sposoby, przez inne inicjatywy społeczne i obywatelskie, wspierają wysiłki na rzecz obrony lekcji religii w szkołach i religijnego wychowania młodego człowieka. Biskupi popierają inicjatywę zbierania podpisów pod obywatelskim projektem ustawy dotyczącej obowiązkowego wyboru lekcji religii lub etyki.

4. Biskupi podjęli szeroką debatę nad rolą przekazu medialnego w głoszeniu Ewangelii. Zapoznali się z aktualną sytuacją redakcji katolickich w Polskim Radiu i Telewizji Polskiej. Przeanalizowali również działalność podmiotów medialnych zależnych od Konferencji Episkopatu Polski wskazując na konieczność zacieśniania współpracy między nimi dla jak najlepszej służby Kościołowi.

5. Omawiając sprawy Delegata ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży biskupi podjęli temat projektu powołania Komisji niezależnych ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystywania seksualnego osób małoletnich w Kościele katolickim w Polsce. Biskupi podkreślają, że Komisja jest potrzebna, powinna powstać i mieć charakter historyczny z niezbędnymi elementami analizy interdyscyplinarnej. Do przedstawionego projektu Komisji wniesiono szereg uwag, które zostaną przekazane zespołowi pracującemu nad określeniem kształtu Komisji. Potrzebne będą również dalsze konsultacje w tej sprawie z Konferencją Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich oraz Konferencją Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych w Polsce.

6. Obserwując z nadzieją podejmowane próby doprowadzenia do zakończenia wojny w Ukrainie, biskupi apelują o dalszą modlitwę w tej intencji. Określenie zasad sprawiedliwego pokoju staje się teraz kluczowym zadaniem.

W Roku Jubileuszowym, modląc się przed Cudownym Krucyfiksem w Kaplicy Baryczków w stołecznej archikatedrze, biskupi zainaugurowali obchody 500. rocznicy jego sprowadzenia do Warszawy. W tym szczególnym miejscu polecali też Bogu ważne sprawy Kościoła i Ojczyzny. Wszystkim rodakom w kraju i na emigracji udzielają pasterskiego błogosławieństwa.

Podpisali pasterze Kościoła katolickiego w Polsce obecni na 400. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski.

Warszawa, 14 marca 2025 roku