Czy papież pozwoli lefebrystom na wyświęcenie nowych biskupów?

W przeciwieństwie do Jana Pawła II i Benedykta XVI papież Franciszek może pozwolić lefebrystom na wyświęcenie nowych biskupów – taką hipotezę stawia francuski historyk katolicyzmu Martin Dumont. Tradycjonalistyczne Bractwo Kapłańskie św. Piusa X (FSSPX), założone przez abp. Marcela Lefebvre’a, który sprzeciwiał się nauczaniu Soboru Watykańskiego II, ma obecnie dwóch biskupów.

Są to: 66-letni bp Bernard Fellay i 68-letni bp Alfonso de Galarreta. Obaj zostali wyświęceni w 1988 roku nielegalnie, bo bez zgody papieża, tym samym ściągając na siebie ekskomunikę. Benedykt XVI cofnął ją w 2009 roku, jednak do „pełnej komunii” Bractwa ze Stolicą Apostolską nie doszło z powodu kategorycznego sprzeciwu lefebrystów wobec uznania Vaticanum II.

Według danych Bractwa, w 2021 roku liczyło ono 676 księży, 190 seminarzystów, 135 braci i 82 siostry oblatki w 35 krajach. Choć prowadzone z nim przez Stolicę Apostolską rozmowy doktrynalne nie doprowadziły do niczego, papież Franciszek z okazji Jubileuszu Miłosierdzia (2015-2016) zezwolił katolikom na przyjmowanie u lefebrystów sakramentu pokuty. Z kolei w 2017 roku pozwolił biskupom na upoważnienie księży z FSSPX do przyjmowania przysięgi małżeńskiej, mimo że sytuacja kanoniczna Bractwa w Kościele katolickim nie jest uregulowana. Lefebryści „nigdy nie byli tak dobrze potraktowani” przez Stolicę Apostolską, stwierdza Martin Dumont.

Jednak obecnie, gdy przy życiu została połowa wyświęconych w 1988 roku biskupów, Bractwo skłonne jest wyświęcić kolejnych, aby mogli oni z kolei święcić nowych księży. Przełożony francuskiego dystryktu Bractwa, ks. Benoît de Jorna tłumaczył w 2023 roku na łamach dziennika „La Croix”, że pozostaje w mocy podnoszony przez abp. Lefebvre’a „argument konieczności zachowania doktryny katolickiej”.

Według Martina Dumonta, spadkobiercy abp. Lefebvre’a „znajdują się na skrzyżowaniu dróg” między zbliżeniem z Rzymem a nowym zerwaniem. Pod tym kątem interesujący jest, jego zdaniem, zimowy uniwersytet Bractwa, który odbędzie się w dniach 21-23 lutego na temat: „Sakry biskupie w FSSPX: schizma czy konieczność?”. A jeśli zapadnie decyzja o wyświęceniu nowych biskupów, czy Bractwo poprosi papieża o zgodę? Według historyka, „trudno powiedzieć”, bo lefebryści „są bardzo nieprzewidywalni”.

Pytany czy papież by taką zgodę wyraził, Dumont zauważa, że Franciszek zna Bractwo lepiej niż nam się wydaje, gdyż odwiedzał je jeszcze w Argentynie. „Uważam, że byłby zdolny to zrobić, bardziej niż w swoim czasie Jan Paweł II i Benedykt XVI, którzy prowadzili [z FSSPX] dialog na płaszczyźnie teologicznej” – mówi naukowiec.