Marta Titaniec jako prezes oraz dwaj duchowni: ks. Grzegorz Strzelczyk i ks. Janusz Łuczak SAC jako członkowie zostali zatwierdzeni na kolejną 3-letnią kadencję Zarządu Fundacji Świętego Józefa. Wybór, którego dokonała Rada Fundacji, zatwierdził fundator, czyli Konferencja Episkopatu Polski.
Dotychczasowe działania Fundacji Świętego Józefa to m.in. bezpośrednie wsparcie osób pokrzywdzonych, jak i dofinansowanie działających w diecezjach punktów konsultacyjnych i wspieranie profesjonalizacji osób pracujących z pokrzywdzonymi, w tym dofinansowanie działalności Centrum Ochrony Dziecka. – Przez merytoryczne i konkretne działania Zarządu Fundacja Świętego Józefa KEP znacząco wsparła budowany w Kościele w Polsce system ochrony małoletnich i bezbronnych oraz pomocy osobom pokrzywdzonych wykorzystaniem seksualnym – podkreśla abp Wojciech Polak, delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży, a jednocześnie przewodniczący Rady Fundacji Świętego Józefa KEP.
Rada FSJ podczas posiedzenia 8 września br. udzieliła absolutorium dotychczasowemu Zarządowi i zagłosowała jednogłośnie za kontynuacją dotychczasowego składu Zarządu na nową 3-letnią kadencję. Zgodnie ze statutem Fundacji, do ważności dokonanego przez Radę FSJ wyboru, wymagana jest akceptacja Fundatora. Biskupi na zebraniu plenarnym w Kamieniu Śląskim zatwierdzili 11 października br. Zarząd FSJ na kolejną kadencję (2022-2025) w składzie: Marta Titaniec (prezes), ks. Grzegorz Strzelczyk, ks. Janusz Łuczak SAC.
Pierwsza kadencja władz Fundacji Świętego Józefa KEP (2019-2022) upłynęła pod znakiem budowania własnej struktury i systemu działania (włączenie do współpracy zakonów męskich, ustalenie regulaminu grantowego, decyzja o powołaniu diecezjalnych i zakonnych koordynatorów Fundacji), a także realizacji licznych projektów własnych i wsparcie pokrzywdzonych oraz działań diecezji i zakonów.
Wsparcie pokrzywdzonych
Od grudnia 2020 r. działa strona internetowa www.zgloskrzywde.pl – stworzona i obsługiwana w ramach działań Fundacji Świętego Józefa KEP. Strona zawiera informacje pomocne osobom, które zostały skrzywdzone w sferze seksualnej w dzieciństwie lub młodości albo mają wiedzę o krzywdzie czy zaniedbaniu w wyjaśnianiu sprawy w Kościele. Na stronie dostępny jest telefon oraz e-mail (tel. 571 805 535, e-mail: zgloskrzywde@fsj.org.pl) dla osób, które próbowały zgłosić krzywdę w Kościele, ale napotkały trudności lub mają uwagi do kościelnego systemu zgłoszenia i pomocy pokrzywdzonym.
Rok później Fundacja we współpracy z Konferencją Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych uruchomiły telefon zaufania „Siostry dla Sióstr", skierowany do obecnych i byłych sióstr zakonnych, które doznały krzywdy w dziedzinie seksualnej lub innej formy przemocy. Działa on w każdą środę w godz. 19.00-21.00 pod numerem telefonu 571 805 535. Dodatkowo 11 sióstr z 10 zgromadzeń zakonnych prowadzi dyżury telefoniczne, służąc wsparciem osobom zranionym (terminy dyżurów na wspolnotazezranionymi.pl/towarzyszenie).
Fundacja Świętego Józefa KEP wspiera finansowo inicjowane przez delegatów, koordynatorów, duszpasterzy lub kuratorów działania w diecezjach i zakonach, zmierzające do poprawy funkcjonowania systemu ochrony małoletnich i bezradnych lub wsparcia osób pokrzywdzonych w Kościele.
Czytaj też: Książka „Zranieni. Rozmowy o wykorzystywaniu seksualnym w Kościele”
W ramach projektów finansowanych przez Fundację Świętego Józefa działają punkty konsultacyjne w Poznaniu, Gnieźnie, Kaliszu, Ciechanowie i Gdańsku. W placówkach i za pośrednictwem telefonu odpowiednio przeszkoleni konsultanci, głównie świeccy, wysłuchują i udzielają odpowiedniej informacji i wsparcia osobom pokrzywdzonym i ich bliskim, pomogą też w nawiązaniu kontaktu z prawnikiem lub psychologiem.
Fundacja finansowała w 2020, w 2021 oraz 2022 dwie grupy wsparcia dla osób zranionych przemocą seksualną w Kościele prowadzone w Warszawie (zranieni.info) oraz w Krakowie (www.kuuzdrowieniu.pl). Wraz z Biurem Delegata KEP i duszpasterzami pokrzywdzonych współprowadzi też stronę internetową wspolnotazezranionymi.pl.
Dzięki wsparciu finansowemu Fundacji możliwa była realizacja programu pomocy kryzysowej Inicjatywy „Zranieni w Kościele" (tel. 800 280 900) po ogłoszeniu raportu komisji dominikańskiej, obejmującej dodatkowe dyżury telefonu (15-26.09.2021).
Profesjonalizacja systemu
Fundacja współpracuje z uczelniami wyższymi w finansowaniu i promocji kursów i studiów podyplomowych służących profesjonalizacji osób zaangażowanych w diecezjach i zgromadzeniach w system ochrony dzieci i młodzieży. W 2022 r. odbył się jednosemestralny kurs dokształcający "Sytuacje nieprawidłowe w życiu i posłudze duchownych. Aspekty karno-kanoniczne" zorganizowany przez Wydział Prawa Kanonicznego UKSW w Warszawie, a jesienią br. rozpoczynają się dwusemestralne studia podyplomowe „Ochrona małoletnich i osób prawnie z nimi zrównanych w prawie kanonicznym” na Wydziale Prawa Kanonicznego UPJP2 w Krakowie.
Zgodnie z rekomendacją Konferencji Episkopatu Polski, Fundacja dotuje działalność szkoleniowo-edukacyjną Centrum Ochrony Dziecka w Krakowie, w tym cykliczne szkolenia dla grup delegatów, duszpasterzy, kuratorów i odpowiedzialnych za prewencję. Dodatkowo sfinansowała także przeprowadzony przez COD audyt dokumentów prewencyjnych przygotowanych przez diecezje i zakony, a także realizację projektów: „System prewencji wykorzystywania seksualnego osób z niepełnosprawnością” oraz „Budowanie systemu prewencji wykorzystania seksualnego w szkołach katolickich”.
W 2021 r. Fundacja Świętego Józefa KEP, we współpracy z Krajowym Ośrodkiem Duszpasterstwa Rodzin przy Konferencji Episkopatu Polski, rozpoczęła realizację 3-letniego projektu „Wsparcie diecezjalnych Wydziałów Duszpasterstwa Rodzin w zakresie prewencji wykorzystania seksualnego”.
Z inicjatywy Fundacji Świętego Józefa powstała publikacja „Spowiednik wobec dramatu wykorzystania seksualnego. Poradnik”, autorstwa ks. Tomasza Liszewskiego i ks. Krzysztofa Matuszewskiego, będąca praktyczną pomocą duszpasterską dla księży, którzy w konfesjonale mogą spotkać się zarówno z pokrzywdzonymi wykorzystaniem seksualnym, jak i ze świadkami oraz sprawcami tego przestępstwa.
Wsparcie badań naukowych
Ze środków Fundacji Świętego Józefa zostały sfinansowane badania statystyczne Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego dot. zgłoszeń wykorzystywania seksualnego osób małoletnich przez niektórych inkardynowanych do diecezji polskich duchownych oraz niektórych profesów wieczystych męskich zgromadzeń zakonnych i stowarzyszeń życia apostolskiego w Polsce (pogłębiona analiza danych zebranych w ramach kwerendy od 1990 do 30 czerwca 2018 r., kwerenda z okresu od lipca 2018 do końca 2020 r. oraz kwerenda obejmująca zgłoszenia dokonane w 2021 r.).
Fundacja Świętego Józefa KEP współfinansowała międzynarodową konferencję Kościoła w Europie Środkowo-Wschodniej „Naszą wspólną misją – ochrona dzieci Bożych”, zorganizowaną przez Papieską Komisję ds. Ochrony Małoletnich i Konferencję Episkopatu Polski, która odbyła się we wrześniu 2021 r. w Warszawie.
Fundacja sfinansowała również wydanie dwóch pierwszych tomów publikacji „Wykorzystanie seksualne osób małoletnich. Ujęcie dyscyplinarne”, które rozpoczęły serię wydawniczą „Ochrona Małoletnich i Bezbronnych”.
Działania, jakie podejmuje Kościół w Polsce w ramach pomocy pokrzywdzonym, ochrony dzieci i młodzieży oraz przeciwdziałaniu przypadkom wykorzystywania seksualnego przez duchownych prezentowane są na corocznej sesji organizowanej przez Katolicką Agencję Informacyjną, a także w raportach rocznych „Ochrona małoletnich i pomoc pokrzywdzonym wykorzystaniem seksualnym w Kościele w Polsce", finansowanych przez Fundację Świętego Józefa.
Powołana przez biskupów w październiku 2019 r. Fundacja Świętego Józefa, formalnie rozpoczęła działalność 7 stycznia 2020 r. Jej działalność finansowana jest ze środków przekazanych przez poszczególne diecezje proporcjonalnie do liczby należących do nich biskupów i księży.
Biuro Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży
Wraz z zakorzenianiem się praktyki synodalności w Kościele w Polsce - nadziei będzie przybywać.