W perspektywie człowieka

Nikt na świecie nie kwestionuje potrzeby rozwoju. Ważne jest jednak, by mądrze wytyczyć jego kierunek. Tym, co powinno go wskazać są wiedza i miłość – tłumaczy Ojciec Święty. Wiedza jest konieczna: działanie bez niej jest ślepe, ale sama wiedza bez miłości jest jałowa.

Jednym z warunków prawdziwego rozwoju jest to, że dotyczy on całego człowieka i każdego człowieka. Rozwijanie jednej sfery przy ignorowaniu czy wręcz tłumieniu innych kończy się deformacją rozwoju ludzi i społeczeństw, która może mieć dla nich dramatyczne konsekwencje. W dzisiejszym świecie można tymczasem dostrzec postawy i zachowania, które do takich sytuacji prowadzą. Benedykt XVI wymienia wśród nich:

- Brak wolności religijnej, zarówno spowodowany fundamentalizmem jak i „szerzeniem zaprogramowanej ateizacji”, która „pozbawia ludzi siły moralnej i duchowej, niezbędnej do zaangażowania się w integralny rozwój ludzki i przeszkadza im postępować naprzód z nowym dynamizmem w swoim zaangażowaniu w bardziej hojną ludzką odpowiedź na miłość Bożą”;

- Kulturę przeciwną życiu. Nowe życie, wymagające opieki i troski, w perspektywie dnia dzisiejszego ale i wielu lat, z jednej strony motywuje do działania dla prawdziwego dobra społeczeństwa, z drugiej uwrażliwia na potrzeby innych, ucząc ludzkiej solidarności zamiast „angażowania ogromnych zasobów ekonomicznych i intelektualnych w celu zaspokojenia egoistycznych pragnień”.

- Niwelowanie kultur. W perspektywie krótkoterminowej może sprzyjać powiększaniu zysków, jednak w odległej perspektywie działa niszcząco. Człowiek zawsze został ukształtowany w obrębie pewnej kultury - nie można go zrozumieć nie uwzględniając tego kontekstu jego egzystencji – zauważył Jan Paweł II (CA). „Kultury poszczególnych narodów są w istocie rzeczy różnymi odpowiedziami na pytanie o sens osobistej egzystencji: gdy to pytanie zostanie uchylone, kultura i życie moralne Narodów ulegają rozkładowi.” – pisał. Do tego spostrzeżenia również odwołuje się Benedykt XVI.

W kolejnych rozdziałach swojej encykliki Benedykt XVI dotyka szczegółowych problemów. Zapraszamy za tydzień.

LE – Laborem exercens, Jan Paweł II
CA – Centessimus annus, Jan Paweł II