Pokój i dobro

O godz. czwartej przychodzi grecki duchowny, który okadza grotę, a później pojawiają się Ormianie, którzy odprawiają jutrznię. Później znów pojawiają się franciszkanie, którzy przygotowują pierwszą Mszę św., odprawianą tuż przed godziną czwartą. Następnie znów Grecy, i znów franciszkanie, a po niech Ormianie.

Bracia patrzcie jeno...
Jak powiedział Jan Paweł II, w Betlejem Boże Narodzenie trwa cały rok. Tę wyjątkową atmosferę wytwarzają szczególnie polskie grupy, które chętnie śpiewają kolędy, nie bacząc na porę roku. – Pasterka zawsze odprawiana jest u nas o tej samej porze co w Polsce – mówi Ananiasz. – Rozpoczyna się dokładnie o 24. Uroczyste obchody Narodzenia Pańskiego mają tu jednak miejsce trzy razy w roku. Łacinnicy świętują 25 grudnia, Grecy 7 stycznia, a Ormianie 19 stycznia.

W Betlejem nie słyszy się o gorszących kłótniach, które mają miejsce czasami wśród zakonników strzegących Grobu Pańskiego w Jerozolimie. „Status quo”, czyli rodzaj kodeksu, precyzuje co do godziny i co do centymetra, kiedy można sprzątać, kiedy przynieść dywan, wymienić taki czy inny sprzęt. – Po dwustu latach wymieniliśmy obrazy, których nie dało się wcześniej wymienić – opowiada franciszkanin. – Udało się to dzięki przychylności innych wyznań. Coraz częściej wszyscy idą sobie na ustępstwa: my odnawiamy obrazy, grecy ikony. Zamontowano też nowy wentylator, a gmina miejska, jako strona neutralna, zobowiązała się pomóc w oczyszczaniu wnętrza bazyliki.

Br. Ananiasz dobrze też ocenia współpracę z muzułmanami, których wokół Bazyliki jest wielu. Szukają różnego zajęcia, najczęściej chcą pełnić funkcję przewodnika. – Tutaj jest bezpieczniej niż w Katowicach – mówi brat. – Idąc w habicie przez miasto, można się w Polsce nieźle nasłuchać. W Betlejem nie spotkało mnie jeszcze nic podobnego.

Sprawa Gazy
Wśród odpowiedzialnych za Kustodię w Ziemi Świętej jest inny franciszkanin, także pochodzący z naszej prowincji. To właśnie w Betlejem, gdzie od XVI w. franciszkanie strzegą miejsca narodzenia Zbawiciela, zakończyły się obrady ostatniej kapituły Kustodii Ziemi Świętej. Do zarządu Kustodii zostało wybranych sześciu braci należących do różnych grup językowych. Jest wśród niech o. Dobromir Jasztal. Skład zarządu odzwierciedla międzynarodowy charakter Kustodii.

Obecność braci kapitulnych w Betlejem była gestem solidarności z miejscową wspólnotą chrześcijańską, która żyje odcięta murem, w coraz trudniejszych warunkach. Konkretnym dowodem wspomagania lokalnej wspólnoty było poświęcenie Centrum Sportowego Akcji Katolickiej. Nowy obiekt wybudowany przez Kustodię posiada między innymi pierwsze w Autonomii Palestyńskiej boisko sportowe do koszykówki, odpowiadające standardom międzynarodowym.

Konflikt w Gazie oddziałuje na życie w Betlejem. – W ubiegłym roku odnotowaliśmy najliczniejsze pielgrzymki – mówi br. Ananiasz. – Uczciliśmy także milionowego pielgrzyma, którym był Polak. 2008 rok był nawet lepszy od jubileuszowego. Aktualnie zaś ubyło pielgrzymów. Wystraszyli się głównie pochodzący z Europy Zachodniej i Ameryki.

Franciszkanie zachęcają do pielgrzymowania. – Kiedy nie będzie pielgrzymów, miasto zginie – mówią. – Ceny pójdą w górę, a po plajcie usług, zakróluje bezrobocie. Chrześcijańskim Palestyńczykom jest ciężko podwójnie: przez Żydów odbierani są jako Palestyńczycy, a przez muzułmanów jako niewierni.

Jak podczas konfliktu powiedział Radiu Watykańskiemu o. Dobromir Jasztal, ogniska walk w Gazie skoncentrowane były tylko w konkretnych punktach. Nawet jeśli panowała tam bardzo ciężka sytuacja, walki nie stanowiły jednak zagrożenia dla bezpieczeństwa pielgrzymów. Polski franciszkanin przekonuje, że „życie w Ziemi Świętej toczy się normalnie”. Tym bardziej teraz, kiedy trwa jeszcze rozejm między zwaśnionymi stronami.