Góra Św. Anny: Święte miejsce Śląska

Miejsce
Ta niewielka wioska na Śląsku Opolskim liczy zaledwie ok. 550 mieszkańców. Od kilkuset lat jest jednak celem licznych pielgrzymek. W świadomości Górnoślązaków jawiła się zawsze jako ich święta góra.
"Ci, którzy pokochali to miejsce, a ja jestem jednym z nich, nie powiedzą nigdy, że idą na Górę św. Anny – idą "do świętej Anny" - pisze Dawid J. Hermet OFM w książeczce "Góra św. Anny, historia kościoła, klasztoru i kalwarii".

Pierwszy kościół św. Anny zbudowano w tym miejscu, zwanym Górą Chełmską lub Chełmową, pod koniec XV wieku. Za początek istnienia Sanktuarium uznaje się symbolicznie datę 1480. Ważnym miejscem pielgrzymkowym stał się on zwłaszcza po umieszczeniu tam na początku XVII wieku gotyckiej figurki św. Anny Samotrzeciej, zawierającej relikwie świętej. Siedemnastowieczni właściciele miejscowości, Gaszynowie, w 1656 r. sprowadzili na Górę Św. Anny franciszkanów, którzy opiekują się Sanktuarium do dziś.

W XVII wieku zwyczaj pielgrzymowania na Górę Św. Anny (zwanej też z niemiecka Annaberg) był już bardzo rozpowszechniony. W roku 1673 świątynię rozbudowano, a w 1749 wybudowano murowany klasztor, który zastąpił poprzedni – drewniany. W XVIII wieku wybudowano także kalwarię.
Miejsce stało się już wówczas tak sławne, że w 1789 r. odwiedził je król Prus Fryderyk Wilhelm II, choć był protestantem. Potem również nie brakowało sławnych pielgrzymów. W 1819 roku wizytę złożył następca tronu, późniejszy król Fryderyk Wilhelm IV. 14 czerwca 1920 r. przybył na Górę św. Anny nuncjusz apostolski, arcybiskup Achilles Ratti, późniejszy papież Pius XI, a 21 czerwca 1983 roku – Jan Paweł II.

Papieską rangę bazyliki mniejszej otrzymał kościół św. Anny w 1980 roku z racji jubileuszu 500-lecia istnienia Sanktuarium.
Obecny wystrój wnętrza, o charakterze gotycko-barokowym bazylika otrzymała w latach 1957-1962. Na pamiątkę jubileuszu 500-lecia sanktuarium, w XIX wiecznej kaplicy urządzono w latach 1979-1980 kaplicę-votum ku czci Matki Boskiej Częstochowskiej.
Przedłużeniem bazyliki jest dziedziniec arkadowy nazywany Rajskim Placem. Powstał on w 1768 r. Wybrukowany jest granitowa kostką i otoczony z trzech stron krużgankami, zwieńczonymi balustradą. Na północnej ścianie dziedzińca znajduje się 15 prawie stuletnich konfesjonałów. Po stronie południowej mieści się kaplica Matki Bożej Fatimskiej. Na ścianach budowli okalających Plac umieszczone są stacje Drogi Krzyżowej.
Na Rajski Plac można dotrzeć trzema bramami. Do głównego wejścia, którym zwykle przybywają pielgrzymki, prowadzi 70 schodów. Od strony północnej wchodzi się schodami zwanymi "Ave Maria", rozbudowanymi w 1965 r. Trzecie wejście na Plac to Brama Papieska, przebudowana w 1983 r., aby mógł tędy wjechać samochód z Ojcem Świętym. Przy Bramie Papieskiej znajduje się zewnętrzna kaplica św. Anny, dobudowana do bazyliki w 1804 roku przez gwardiana o. Hilaryona Tutejskiego dla pielgrzymów, którzy nie mogli zobaczyć figury św. Anny, gdyż była ona wówczas odsłaniania tylko podczas mszy świętych.