Duda: Nie możemy się bać bronić swoich wartości

Prezydent zwrócił uwagę, że Zjazd Gnieźnieński nawiązuje do wielowiekowej tradycji, którą zainicjowało przełomowego spotkanie cesarza Ottona III z Bolesławem Chrobrym. – Spotkanie to ukazywało znaczenie nie tylko polskiego władcy, ale znaczenie polskiego państwa wśród Europy - zauważył Andrzej Duda.

Prezydent przypomniał, że pierwszy Zjazd Gnieźnieński z 1000 roku był wynikiem przyjętego przez Mieszka I chrztu, który był włączeniem Polski w krąg kultury europejskiej. Zaakcentował, że chrześcijaństwo znalazło w Polsce podatny grunt pod rozwój na tym terenie wiary. Religia kształtowała Polską kulturę i tożsamość.

Andrzej Duda podkreślił, że przez chrzest integracja Polski i Europy miała też kierunek zwrotny. Nie tylko Polska korzystała z dziedzictwa Europy, ale i Europa, po stosunkowo niedługim czasie, mogła skorzystać z rozwijających się w Polsce prądów myślowych. Prezydent wskazał, że duże znaczenie w tej integracji europejskiej odegrały kobiety: św. Jadwiga i Dobrawa. Przywołał popularną w średniowiecznej Europie myśl Pawła Włodkowica, która zainicjowała myślenie o godności człowieka jako jednostki ludzkiej.

- To syna naszego kraju uczył wtedy tego, co dzisiaj dla nas jest oczywiste: szacunek do drugiego człowieka, poszanowanie życia, poszanowanie ludzkiej godności – wymienił przedstawiciel państwa polskiego.

Odnosząc się do jednego z tematów zjazdowych prezydent wskazał, że pytanie o to, czy jesteśmy wolni, trzeba rozumieć na dwóch płaszczyznach. Wolność trzeba rozumieć zarówno instytucjonalnie, jak i duchowo. – Patrząc na historie Polski odzyskanie wolności politycznej było możliwe wyłącznie dzięki temu, że ta wolność była w nas – powiedział prezydent Duda i wskazał, że wolność nie oznacza tego, że można robić to, co się chce, ale zakłada odpowiedzialność. - Człowiek wolny musi mieć poczucie odpowiedzialności i pełnionej misji, niezależnie od tego, na jakim poziomie jest ona realizowana – powiedział prezydent.

Prezydent zaakcentował, że Mieszka I zdecydował się przyjąć chrześcijaństwo nie tylko z przyczyn duchowych, ale także organizacyjnych. – Chrześcijaństwo zawiera niezwykły element porządkujący nie tylko życie, ale też państwo, ponieważ wprowadza konkretne zasady – podkreślił Duda.

Prezydent odwołał się również do aktualnych problemów Starego Kontynentu. - Trzeba sobie zadać pytanie: gdzie dzisiaj jest Europa? - zapytał prezydent i wskazał, że doktryna europejska oparta jest na chrześcijańskiej nauce społecznej i nauczaniu papieży. – Niektórzy próbują dokonać w Europie pewnego rodzaju rozerwania: z jednej strony zostawić to co najlepsze, odrzucając fundament, na którym zostało wszystko zbudowane – wskazał.

- Wyrzeczenie się tego wszystkiego, co związane jest z Dekalogiem i wartościami chrześcijańskimi, co niesie za sobą chrzest, nie prowadzi do niczego dobrego – powiedział prezydent, wskazując, że historia niejednokrotnie uczyła nas, że źle pojmowana wolność może prowadzić do zagłady.

Przestrzegł również przed bezkrytycznym przyjmowaniem tego, co daje współczesna Europa. Wskazał, że nie wolno uciekać od konsumpcjonizmu, ale nie można też mu bezgranicznie udawać. - Musimy patrzeć i na nas i na Europę w sposób wyważony. Nie możemy bać się mówić o swoich wartościach i nie bać się ich bronić – podkreślił prezydent.

Prezydent Andrzej Duda zainaugurował odbywający się od dziś do niedzieli w Gnieźnie X Zjazd Gnieźnieński. Przemówienia otwierające zjazd wygłosili również Prymas Polski abp Wojciech Polak oraz prezes Polskiej Rady Ekumenicznej prawosławny abp Jeremiasz, a także Marta Titaniec, przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego X Zjazdu.

„Podejmując refleksję na temat wolności w obliczu współczesnych wyzwań Europy, Polski i Kościoła, jako chrześcijanie musimy odważnie powracać do źródła, które daje świeżość i do korzeni, bez których nie ma owoców” – mówił prymas Polski abp Wojciech Polak

W imieniu papieża Franciszka pozdrowienia przesłał abp Angelo Becciu. Nawiązując do tematyki kolejnych zjazdów i hasła tegorocznego „Europa nowych początków. Wyzwalająca moc chrześcijaństwa” papież przypomina wciąż aktualne słowa Jana Pawła II, wypowiedziane w Gnieźnie w 1997 roku, że nie będzie jedności Europy, dopóki nie będzie ona wspólnotą ducha i że najgłębszy fundament jedności przyniosło Europie i przez wieku go umacniało chrześcijaństwo.

„Również dziś Europa potrzebuje głębokiej, duchowej odnowy, której początkiem powinno być nieustanne powracanie do źródeł chrzcielnych i do płynącego z nich życia w Chrystusie. Pasterze i wierni Kościoła w Europie są wezwani, by w mocy Ducha Świętego i z wielowiekowym doświadczeniem wiary wychodzili na egzystencjalne peryferie współczesnego świata z przesłaniem Bożego miłosierdzia i jego wyzwalającej mocy” –podkreśla Franciszek życząc, aby gnieźnieńskie spotkanie było czasem refleksji, rachunku sumienia i zachęty do odkrywania na nowo i podejmowania w życiu osobistym i społecznym tych wartości, na których buduje się chrześcijańska tożsamość europejska.

Po południu prezydent spotka się ze zwierzchnikami i reprezentantami Kościołów chrześcijańskich uczestniczących w Zjeździe. Otworzy również wystawę „Chrzest – św. Wojciech – Polska. Dziedzictwo średniowiecznego Gniezna”, przygotowaną przez Muzeum Początków Państwa Polskiego we współpracy z Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie i Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej.

Ekspozycja, powstała z okazji obchodzonego w tym roku jubileuszu 1050-lecia Chrztu Polski, przybliża problematykę początku polskiej wspólnoty narodowo-państwowej, przez pryzmat szczególnego miejsca, jakim jest Gniezno. Tytuł ekspozycji sygnalizuje węzłowe punkty historii, dziejące się właśnie w Gnieźnie, postrzeganym jako gniazdo wspólnoty zarówno ludu, jak i panującej nad nim dynastii. Zobaczyć więc tu można pierwszą stolicę Polski jako jeden z głównych ośrodków przedchrześcijańskiego kultu, którego centrum była Góra Lecha w Gnieźnie. Poznać będzie można świadectwa wskazujące, że Gniezno jest domniemanym miejscem, gdzie dokonano Chrztu Polski. Wreszcie wystawa prezentuje gnieźnieńską katedrę, której biskup do dnia dzisiejszego nazywany jest prymasem Polski.

X Zjazd Gnieźnieński odbywa się od 11 do 13 marca pod hasłem „Europa nowych początków. Wyzwalająca moc chrześcijaństwa”. Z tegorocznym wydarzeniu bierze udział 60 prelegentów z 10 krajów, m.in. Prymas Polski abp Wojciech Polak, kardynałowie Kazimierz Nycz i Luis Antonio Tagle z Filipin, Nuncjusz Apostolski w Polsce, zwierzchnik Kościoła i Greckokatolickiego abp Światosław Szewczuk z Ukrainy.

Trzydniowy międzynarodowy kongres jest pierwszym z ważnych wydarzeń w kalendarzu obchodów 1050. rocznicy Chrztu Polski. Wydarzenie ma charakter ekumeniczny. Uczestniczą w nim przedstawiciele dziewięciu Kościołów chrześcijańskich, także przedstawiciele Żydów i Muzułmanów.