Inmaculada – Niepokalana jest patronką Hiszpanii od XVIII w.
Już w przeddzień uroczystości Niepokalanego Poczęcia NMP w całym kraju odbyły się tradycyjne wieczorne czuwania modlitewne, które w tym roku miały szczególny charakter z racji rozpoczynającego się Roku Miłosierdzia.
W 1466 r. mieszkańcy Villalpando, miejscowości leżącej w Kastylii i León, złożyli uroczysty ślub, że będą bronić i szerzyć prawdę o Niepokalanym Poczęciu Matki Bożej. W listopadzie 1760 r. papież Klemens XIII w bulli Quantum ornamenti ogłosił Niepokalanie Poczętą patronką Hiszpanii. Kilka tygodni później, w styczniu 1761 r., król Karol III rozciągnął ten patronat na wszystkie terytoria, które należały wówczas do Królestwa Hiszpanii. Święto tradycyjnie poprzedziły czuwania modlitewne, które odbyły się w całym kraju pod hasłem „Zróbcie wszystko cokolwiek wam powie”. Tradycja organizowania wigilii modlitewnej powstała w Madrycie w 1947 r. Jej inicjatorem był jezuita Tomás Morales, którego proces beatyfikacyjny jest w toku, i weszła ona na stałe do kalendarza hiszpańskiego Kościoła.
Szczególnie uroczysty charakter miało czuwanie modlitewne w madryckiej katedrze Almudena, na które w tym roku zostały zaproszone przede wszystkim rodziny. Modlitwie przewodniczył abp Carlos Osoro. Uczestnicy maryjnego czuwania z radością przyjęli specjalne pozdrowienie i błogosławieństwo apostolskie papieża Franciszka. „Ojciec Święty serdecznie pozdrawia organizatorów i uczestników Wielkiego Czuwania ku czci Niepokalanej, które w tym Roku ma miejsce w przeddzień otwarcia Roku Miłosierdzia. Maryja jest pierwszym i najwspanialszym owocem nowej ludzkości i ukazuje wszystkim miłosierne oblicze Ojca”.
Po raz pierwszy uczestników czuwania maryjnego w Hiszpanii pozdrowił Jan Paweł II w 1978 r. i robił to aż do końca pontyfikatu. Zwyczaj ten kontynuował następnie Benedykt XVI, a teraz Franciszek.
Nie było ono związane z zastąpieniem wcześniejszych świąt pogańskich, jak często się powtarza.
"Pośród zdziwienia ubogich i śpiewu aniołów niebo otwiera się na ziemi".
Świąteczne oświetlenie, muzyka i choinka zostały po raz kolejny odwołane przez wojnę.
Boże Narodzenie jest również okazją do ponownego uświadomienia sobie „cudu ludzkiej wolności”.
Franciszek zrezygnował z publikacji adhortacji posynodalnej.