Wytyczne Kościoła w Polsce wobec pedofilii

Wytyczne przypominają, że "oskarżony duchowny aż do momentu udowodnienia mu winy korzysta z domniemania niewinności" oraz, że "w żadnym wypadku nie może być pozbawiony prawa do obrony". A gdyby podejrzenia "nie zostały potwierdzone, powinno się uczynić wszystko, aby zostało przywrócone jego dobre imię". Związane jest z tym także przywrócenie niesłusznie podejrzewanego duchownego w obowiązkach i czynnościach, w których został zawieszony.

Wytyczne stanowią także, że "wstępne dochodzenie kanoniczne jednoznacznie odróżnia się od postępowania prowadzonego według prawa polskiego. W przypadku, gdy wcześniej zostało wszczęte postępowanie przez organy państwowe, nie rozpoczyna się dochodzenia kanonicznego, a już rozpoczęte ulega zawieszeniu do czasu zakończenia tego pierwszego".

Istotny jest także punkt stwierdzający, że "odpowiedzialność karną oraz cywilną za tego rodzaju przestępstwa ponosi sprawca jako osoba fizyczna". Tak zresztą stanowi powszechnie obowiązujące w Polsce prawo, które w takich przypadkach jak te, nie wprowadza odpowiedzialności innych osób za czyny sprawcy.

Przypomina się także, że mając na uwadze przepisy prawa polskiego dotyczące złożenia zawiadomienia o przestępstwie organom ścigania, jego treścią nie mogą być w żadnym wypadku wiadomości uzyskane z "sakramentalnego forum wewnętrznego" (tajemnica spowiedzi).

"Wytyczne" precyzują, że w sposób analogiczny, "mutatis mutandis", należy postępować w przypadkach nadużyć przeciwko VI przykazaniu z osobą niepełnoletnią poniżej 18. roku życia popełnionych także przez osoby świeckie działające w strukturach Kościoła.

Pomoc ofiarom

Ważnym aspektem poruszanym w "Wytycznych" jest kwestia traktowania ofiar. Szczegóły zostały omówione w Aneksie nr 1 do "Wytycznych". "Troska o ofiary nadużyć seksualnych to podstawowy akt sprawiedliwości ze strony wspólnoty Kościoła, odczuwającej ból i wstyd z powodu krzywdy wyrządzonej dzieciom i młodzieży" - czytamy tamże.

Zatem wspomniani przełożeni kościelni, w związku z uzyskaniem informacji o przypadku nadużycia seksualnego wobec niepełnoletniego, mają obowiązek: udzielenia pomocy duchowej i psychologicznej ofierze nadużycia seksualnego, a w razie potrzeby także konsultacji prawnej; podjęcia działań zmierzających do uniemożliwienia ewentualnej kontynuacji przestępstwa i zapewnienia ofierze poczucia bezpieczeństwa oraz podjęcia działań mających na celu uzdrowienie zaufania i przywrócenie właściwego klimatu dla kontynuacji pracy duszpasterskiej we wspólnocie kościelnej, zranionej niegodnym postępowaniem osoby duchownej.

Osoba lub komisja przyjmująca zgłoszenie od ofiary bądź jej opiekunów prawnych ma zapewnić "maksymalne poczucie bezpieczeństwa, okazać wolę życzliwego wysłuchania i przyjęcia prawdy oraz upewnić w przekonaniu, że osoby, ujawniając swoje cierpienie, pomagają też Kościołowi w przywróceniu naruszonego ładu moralnego".

Ponadto ofierze nadużycia seksualnego, którą jest osoba niepełnoletnia poniżej osiemnastego roku życia, pomoc duchowa i psychologiczna powinna być udzielana w ścisłej współpracy z rodzicami (opiekunami prawnymi), a w przypadku ofiary poniżej 15. roku życia za wyraźną ich zgodą. Pomoc ta winna objąć także osoby z najbliższego otoczenia ofiary, w szczególności członków jej rodziny.