Osierocone dzieci rewolucji

No dobrze, ale jakie są powody podejmowania takich działań?

Moim zdaniem, a mówię to jako osoba świecka, jest to znak czasu. Społeczeństwo czeskie jest silnie zsekularyzowane. Przez całe lata nikt nie zajmował się pielęgnowaniem wartości duchowych. Na życie młodych ludzi, także tych, którzy chodzą do kościoła, bardzo mocno działa ich środowisko. Z kolei Kościół czeski jest moim zdaniem zbyt konserwatywny jak na obecne czasy. Ale to moje osobiste zdanie, a nie oficjalne stanowisko diecezji, której jestem rzecznikiem.

Czego by Pan wobec tego oczekiwał od lokalnego Kościoła? Porzucenia konserwatywnych zachowań? Na korzyść czego?

Oczekiwałbym większego zwrócenia się w stronę młodych. Jak? Nie wiem jak. Gdybym to wiedział, powiedziałbym proboszczom (śmiech). Może przyczyną braku młodych w naszym kościele jest brak księży na wsiach. Bo w miastach nie jest z tym jeszcze najgorzej. Na wsiach zdarza się, że jeden ksiądz zajmuje się kilkoma pobliskimi parafiami. W mieście jak ksiądz zorganizuje jakąś akcję, to tam jest młodzież. Ale na wsi, gdzie odprawia się Mszę św. raz na dwa tygodnie, ten kontakt z księdzem, z wiarą – jest bardzo słaby. I tu widziałbym jeden z obszarów do poprawy. No ale taka sytuacja wynika, znowu o tym mówimy, z niewystarczającej liczby księży.

Jubileusz 350-lecia diecezji zbiega się z 25. rocznicą aksamitnej rewolucji w Czechosłowacji i obaleniem u was komunizmu. Z tego, co Pan mówi, wynika, że Republika ma powody do świętowania, a lokalny Kościół nie. Czyżby diecezja zmarnowała swój kilkusetletni dorobek?

Nie zgodzę się ze stwierdzeniem, że zmarnowała. Trzeba raczej zapytać, czy potrafiła ten czas właściwie wykorzystać. Kanonizacja przed 25 laty św. Agnieszki w roku 1989 dała Kościołowi czeskiemu wielki kredyt zaufania społecznego. Kościół i środowiska społeczne, które dokładnie w tym samym roku obaliły u nas komunizm, identyfikowane były jako jedna wielka siła. To był początek wspólnej drogi, która później poszła w innych kierunkach. Moim zdaniem Kościół czeski nie potrafił wykorzystać tego wielkiego potencjału zaufania społecznego. Okazji, żeby stać się wiodąca siłą w narodzie. Od tamtej pory zaangażowanie społeczeństwa w życie Kościoła bardzo zmalało. Dziś Kościół czeski utożsamiany jest głównie z Caritas i jej misją niesienia pomocy osobom starszym i chorym. Ale to staje się coraz bardziej opieką nad ciałem, a nie nad duszą człowieka. Niedawno widziałem takie hasło: Kościół = Caritas. Nikt już nie mówi, że Kościół to szkolnictwo katolickie. Że tylko w diecezji Hradec Králové mamy aż pięć takich szkół. Że Kościół to troska o duszę, że Kościół to troska o młodzież. Społeczeństwo traktuje kościoły najpierw jako pamiątki historyczne, a dopiero później jako domy Boże.

Ja widzę tutaj pole do popisu dla mediów katolickich. Macie przecież w diecezji Telewizję Noe, macie katolickie radio. Nowoczesny, atrakcyjny przekaz łatwiej trafi do młodych i może zmienić ich patrzenie na Kościół. Ktoś musi im otworzyć do niego drzwi.

No tak, ale taki przekaz trafia głównie do odbiorców w miastach i tu może odnosić skutek. Na wsiach najlepszą osobą do otwierania tych drzwi zawsze pierwszy powinien być ksiądz, którego często tam brakuje. W Hradcu jest uniwersytet z mnóstwem studentów, jest klub uniwersytecki Salaš, który ma nawet swojego duszpasterza. Nie ma natomiast jednej wspólnej organizacji katolickiej dla młodzieży. Czasami w parafiach spotyka się kilku młodych, którzy coś tam wspólnie działają, modlą się. Ale to nie jest organizacja, jak przedwojenny Związek Młodzieży Katolickiej, rozwiązany po wojnie przez komunistów. Nigdy go nie reaktywowano. A szkoda.