Roli religii w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego w Polsce i w Europie poświęcony będzie IX Zjazd Gnieźnieński. W rozpoczynającym się 16 marca, trzydniowym spotkaniu, ma wziąć udział około tysiąca osób.
Hasło Zjazdu to "Europa obywatelska. Rola i miejsce chrześcijan". Obrady będą poświęcone m.in. możliwościom lobbingu chrześcijańskiego w UE, odpowiedzialności Europejczyków za resztę świata czy społecznemu znaczeniu wiary.
"Chcemy pokazać, że ludzie wierzący mają coś do dania" - mówił w piątek w Gnieźnie na konferencji prasowej przewodniczący Zjazdów Gnieźnieńskich abp Henryk Muszyński.
"W obliczu strasznego partyjniactwa, które jest chyba jednym z grzechów głównych nas, Polaków, ten wkład jest niesłychanie potrzebny. Nie odcinamy się od tego, że politycy mają wkład w budowanie Polski obywatelskiej, ale chcemy pokazać, że ludzie wierzący są jednym z istotnych elementów, które współkształtują oblicze obywatelskie naszej ojczyzny" - powiedział hierarcha.
Jak podkreślają organizatorzy przedsięwzięcia, obywatele niedostatecznie angażują się w proces integracji europejskiej, zaś instytucje Unii Europejskiej oddalają się od tych, którym mają służyć.
Prymas Polski abp Józef Kowalczyk wyjaśnił, że Zjazd ma pomóc w uświadomieniu, że do chrześcijan należy bardzo ważny głos w budowaniu zjednoczonej Europy. "To nie są ludzie niepełnosprawni, dla których nie ma miejsca w nowoczesnej Europie, którzy mają się kryć z tym, kim są, w co wierzą i o czym świadczą. My, jako chrześcijanie, mamy prawo być twórcami rzeczywistości" - powiedział. Dodał, że na kontynencie już obecnie widać negatywne skutki wyłączania chrześcijan poza nawias.
Organizatorzy spotkania poinformowali, że w inauguracji Zjazdu weźmie udział prezydent Bronisław Komorowski, który w pierwszym dniu spotka się ze zwierzchnikami i reprezentantami kościołów uczestniczących w spotkaniu.
Zaplanowano m.in. dyskusję z udziałem przedstawicieli różnych wyznań i światopoglądów, a także spotkanie szefów największych polskich organizacji charytatywnych.
"Za jednym stołem spotkają się i będą ze sobą rozmawiać dyrektor Caritas, szef WOŚP, Anna Dymna, Janina Ochojska czy ks. Jacek Stryczek. Będziemy się mogli dowiedzieć, np. czy szef Caritas daje na WOŚP, czy Jerzy Owsiak wysyła Szlachetną Paczkę (inicjatywa ks. Stryczka), czy ks. Stryczek klika w Pajacyka (inicjatywa Janiny Ochojskiej)" - powiedział przewodniczący komisji programowej Zjazdu Zbigniew Nosowski.
W programie są też nabożeństwa ekumeniczne, warsztaty obywatelskie pod hasłem "wierzę, więc działam" i wydarzenia kulturalne.
Do udziału w debatach zaproszono specjalistów z całej Europy, przywódców religijnych, polityków, ludzi kultury, socjologów, ekonomistów, praktyków i działaczy społecznych. Są wśród nich m.in. b. przewodniczący PE Jerzy Buzek, prezydent Chorwacji Ivo Josipović i b. premier Słowacji Jan Carnogursky.
W trakcie zamykającej spotkanie mszy św. zostanie ogłoszone przesłanie do Europejczyków, opracowane podczas Zjazdu.
Zjazdowi towarzyszyć będą Targi Inicjatyw Obywatelskich, które mają umożliwić prezentację obywatelskich organizacji religijnych. Podobnie jak w poprzednich latach, dzięki współpracy z Polską Radą Ekumeniczną, Zjazd Gnieźnieński będzie miał trzech kapelanów, reprezentujących główne nurty chrześcijaństwa: katolicyzm, prawosławie i protestantyzm.
Zjazdy Gnieźnieńskie to miejsce spotkań chrześcijan z Europy Środkowo-Wschodniej, którzy przez wykłady, dyskusje, warsztaty i modlitwę wyrażają swoją odpowiedzialność za przyszłość kontynentu. Tegoroczne spotkanie odbędzie się w 1012. rocznicę I Zjazdu Gnieźnieńskiego.
W marcu 1000 roku do Gniezna, do grobu św. Wojciecha, przybył cesarz Otton III. Zjazd ten i spotkanie cesarza z Bolesławem Chrobrym były znakiem przyjęcia Polski do grona państw europejskich.
Tradycję organizowania Zjazdów Gnieźnieńskich jako ważnych wydarzeń w dziedzinie duchowej i politycznej na skalę europejską kontynuował abp Henryk Muszyński. W 1997 roku, w tysięczną rocznicę śmierci św. Wojciecha, odbył się II Zjazd Gnieźnieński z udziałem Jana Pawła II i siedmiu prezydentów Europy Środkowej i Wschodniej.
III Zjazd Gnieźnieński miał miejsce w 2000 roku z okazji jubileuszu chrześcijaństwa i odbył się z udziałem pięciu prezydentów europejskich państw. Kolejne spotkania miały miejsce w latach: 2003, 2004, 2005, 2008 i 2010.
W audiencji uczestniczyła żona prezydenta Ukrainy Ołena Zełenska.
Synodalność to podstawowy wymiar Kościoła, dany do kultywowania i rozwijania stylu życia.