Kard. Kazimierz Nycz – ustępujący metropolita warszawski

Nad głębokimi podziałami politycznymi ubolewał też po ubiegłorocznych wyborach parlamentarnych, wskazując w wywiadzie dla KAI, że odpowiedzialność za “posklejanie” społeczeństwa powinni wziąć na siebie głównie ci, którzy najbardziej zawinili: politycy.  Jednocześnie raz jeszcze podkreślił, że Kościół nie może opowiadać się po żadnej stronie politycznego sporu: “Nie ma ‘naszych’ i ‘waszych’ dla duszpasterza, dla ewangelizującego Kościoła. Wszyscy są nasi, bo jesteśmy dla wszystkich”.

Przeciwko fałszywej wolności

Objęcie funkcji metropolity Warszawy wiązało się z (naturalną skądinąd) koniecznością jeszcze bliższego niż dotąd przyglądania się sprawom publicznym oraz zabierania głosu na temat miejsca Kościoła w demokracji i relacji państwo-Kościół.

Nie zabrakło jego głosu w czasie ostrego konfliktu społecznego wokół krzyża przed Pałacem Prezydenckim na Krakowskim Przedmieściu w 2010 r. Mówił konsekwentnie, iż „nie wolno używać krzyża do tego, by dzielić ludzi, wyznaczać przestrzenie i tereny, by osiągać swoje ludzkie cele, bo byłoby to wielką instrumentalizacją krzyża”. Jednocześnie zaznaczał, że warunkiem rozwiązania problemu jest spełnienie postulatu godnego upamiętnienia ofiar katastrofy smoleńskiej.

Kard. Nycz otwarcie piętnował wszelkie tendencje, które w imię laickości państwa próbują wyeliminować religię z życia ludzi i społeczeństw. Podkreśla, że „szkodzą człowiekowi ci wszyscy, którzy w imię fałszywej wolności człowieka próbują wyeliminować religię z życia ludzi i z życia społecznego a wprowadzić laickość wrogą Kościołowi i religii”.

Zwraca uwagę, że świeckość państwa może być wartością pozytywną, kiedy służy wszystkim religiom i Kościołom, stwarzając wszystkim wierzącym możliwość działania w życiu społeczeństwa i państwa oraz kiedy państwo uznaje wartość i ważność religii i Kościoła w przestrzeni publicznej. Przyznaje, że w imię takiej autonomii i współpracy dla dobra wszystkich, wspólnie podejmuje się troskę o człowieka, rodzinę, jakość życia społecznego. Natomiast jeśli tak nie jest, to świeckość przestaje być wartością a staje się dla religii wrogą laickością, nie do przyjęcia w Polsce i Europie wyrosłej przecież z kultury chrześcijańskiej.

„Chcemy ojczyzny, w której kultura nie będzie odarta z wymiaru religijnego; chcemy ojczyzny, w której istotnym korzeniem w kulturowej tożsamości – także w wymiarach życia społecznego – jest chrześcijaństwo” – mówił metropolita warszawski w homilii na Boże Narodzenie 2012 r.

Po ubiegłorocznych zmianach politycznych w Polsce wskazywał: “Kościół jest przede wszystkim do ewangelizacji, do głoszenia Ewangelii, pomimo iż bywa ‘znakiem sprzeciwu’: kiedyś w obliczu komunizmu, a teraz – laickiego świata. Wiemy jednak doskonale, że tam gdzie chodzi o wierność Ewangelii zawsze było męczeństwo czyli świadectwo”.

Misjonarz stolicy

W 2012 r. z inicjatywy kard. Nycza oraz ordynariusza diecezji warszawsko-praskiej abp. Henryka Hosera zorganizowano wielotygodniową „Misję Warszawy”. Jej celem było ożywienie życia parafialnego i współodpowiedzialności osób świeckich za rozwój lokalnego Kościoła. To także część europejskiej inicjatywy ewangelizacyjnej „Misja w metropolii”, stworzonej przez Papieską Radę ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji.

Do realizacji „Misji” zaproszono księży i świeckich przedstawicieli wspólnot Chemin Neuf, Emmanuel, Neokatechumenatu, Odnowy w Duchu Świętym, Wody Życia. Organizowano marsze, spotkania, koncerty, akcje billboardowe na stacjach metra itp.

Zgodnie z zapowiedzią metropolity w październiku 2012 r. w Warszawie powstała szkoła liderów nowej ewangelizacji, wykorzystująca doświadczenia różnych grup ewangelizacyjnych i duszpasterskich. Zajęcia prowadzone na Papieskim Wydziale Teologicznym (Sekcja św. Jana Chrzciciela) ukończyło już kilkaset osób – głównie katolików świeckich z kilkudziesięciu diecezji z całego kraju.

W październiku 2013 r. kard. Nycz zainaugurował w stolicy „Dziedziniec dialogu” – specjalne wydarzenie mające na celu dialog chrześcijan z niewierzącymi. To polska wersja „Dziedzińca pogan”, organizowanego w różnych światowych metropoliach z inicjatywy Benedykta XVI.

Jest gorącym zwolennikiem wzmacnia działających ruchów i wspólnot katolickich oraz powoływania nowych. Jeszcze 25 lat temu do rady Zrzeszeń Katolickich Archidiecezji Warszawskiej należało 30 wspólnot, obecnie jest ich już 46. Do najważniejszych należą: Ruch Światło-Życie i jego rodzinna gałąź – Domowy Kościół, Droga Neokatechumenalna, Odnowa w Duchu Świętym, Akcja Katolicka i Zakon Rycerzy Jana Pawła II. Kard. Nycz tłumaczy, że bez takich wspólnot “parafia nie ma rąk, nie ma narzędzi do misyjności i do ewangelizacji”.