Patriarchat Konstantynopola potępił ideologię "ruskiego świata"

Niekanoniczne działania Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego (RKP) i głoszoną przezeń ideologię "ruskiego świata" potępił Synod Patriarchatu Konstantynopolskiego – Synaksis, który pod przewodnictwem patriarchy Bartłomieja obradował w dniach 1-3 września w Stambule. Obecni byli nie tylko członkowie Świętego Synodu, ale takżer biskupi z autonomicznych Kościołów Finlandii i Estonii.

Spotkanie rozpoczęło się liturgią Boża w patriarszym soborze katedralnym św. Jerzego z udziałem Bartłomieja, metropolitów, arcybiskupów i biskupów Patriarchatu, po czym patriarcha otworzył właściwe posiedzenie, podczas którego drugi w hierarchii metropolita chalcedoński Emanuel wygłosił referat wprowadzający. Następnie uczestnicy odbyli pięć sesji tematycznych, poświęconych różnym zagadnieniom życia prawosławia w dzisiejszym świecie.

W pierwszym punkcie, dotyczącym stosunków z innymi wyznaniami, omawianio m.in. wpływ toczącej się ciągle wojny na Ukrainie na sprawy kościelne zarówno w tym kraju, jak i w państwach nadbałtyckich oraz na diasporę prawosławną na Zachodzie Europy. Mówiono też o stanie dialogu prawosławno-katolickiego oraz o wkładzie Patriarchatu Konstantynopolskiego do prac Konferencji Kościołów Europejskich i do Forum Dialogu Prawosławno-Katolickiego w Europie. W punkcie, poświęconym sprawom kanoniczno-liturgicznym, poruszono przypadki odejścia od kanonu i tradycji liturgicznej Wielkiego Kościoła Chrystusowego oraz mieszania się do tych kwestii środków przekazu.

Punkt "Matka-Kościół w świecie współczesnym" obejmował temat sztucznej inteligencji i jej wpływu na Kościoł, jak również wyzwania i poszukiwania duchowe dzisiejszej młodzieży. W dziale "Zagadnienia kościelne i geopolityczne" zajęto się sprawami pochodzenia, rozwoju i zastosowania teorii tzw. "ruskiego świata". Uczestnicy obrad wyraźnie potępili tę ideologię oraz przekształcanie Kościoła w instytucję świecką i wykorzystywanie go do lansowania interesów państwowych i trwającej obecnie wojny na Ukrainie w wyniku niczym niesprowokowanego wtargnięcia Rosji do tego suwerennego państwa.

Hierarchowie pomodlili się za miliony cierpiących braci i sióstr na Ukrainie oraz o natychmiastowe zakończenie wojny, przywrócenie sprawiedliwego i trwałego pokoju w tym zrujnowanym przez działania zbrojne kraju, a także na Bliskim Wschodzie, zwłaszcza w Ziemi Świętej, gdzie znajduje się prawosławny Patriarchat Jerozolimski. Modlono się również o pokój w Syrii i Libanie oraz wyrażono solidarność z Patriarchatem Antiocheńskim.

Na zakończenie omawiania tego punktu odczytano list od patriarchy aleksandryjskiego i całej Afryki Teodora II, który poinformował o wdarciu się Patriarchatu Moskiewskiego na kanoniczny obszar Patriarchatu Aleksandryjskiego oraz o dokonaniu w ten sposób rozłamu i skandalu wśród wiernych w Afryce. Synod jednogłośnie potępił niekanoniczne działania Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, wyrażając jednocześnie bezwarunkowe poparcie dla Patriarchatu Aleksandryjskiego i Prawosławnego Kościoła Ukrainy.

I wreszcie w punkcie "Prawosławne życie mnisze i misja" omówiono stosunki między macierzystym Kościołem Konstantynopolskim a świętą Górą Atos.

Podsumowując trzydniowe obrady patriarcha Bartłomiej przypomniał zebranym, iż w przyszłym roku kościelnym, pod koniec maja 2025 odbędą się oficjalne obchody 1700. rocznicy zwołania I soboru powszechnego w Nicei / Bitynii z udziałem papieża Franciszka. Synaksis zakończył się nabożeństwem w soborze katedralnym.